Bài học về cách ứng xử của giáo viên từ vụ phiếu 'nghi ngờ bạn lấy đồ'

6 giờ trướcBài gốc

Mới đây, vụ việc xảy ra tại trường Trường THPT Trường Chinh (TP.HCM) đã thu hút nhiều sự chú ý từ phụ huynh và dư luận: sau khi phát hiện trong lớp có học sinh mất điện thoại, giáo viên chủ nhiệm yêu cầu cả lớp viết ra giấy "nghi ngờ bạn nào và lý do, hoặc không có thì để trống…" để nộp lại.

Cách xử lý này khiến phụ huynh của em học sinh trong lớp phản ứng, phía nhà trường thì thừa nhận cô giáo "chưa khéo léo". Từ đó, nhiều người đặt câu hỏi về sự tinh tế trong ứng xử sư phạm, khi điều đáng lo ngại không còn là món đồ bị mất, mà là tâm lý của học sinh.

Dễ khiến học sinh nghi ngờ lẫn nhau

Chị Phạm Thanh Lan (phụ huynh có con học lớp 11 tại TP.HCM) chia sẻ, khi nghe câu chuyện trên, chị thấy vừa thương học sinh vừa hiểu phần nào áp lực của giáo viên. Tuy nhiên, cách xử lý thiếu khéo léo có thể khiến các em mang cảm giác bị nghi ngờ, điều đó không có lợi cho việc hình thành nhân cách.

“Tôi nghĩ điều quan trọng là phải để học sinh cảm nhận được rằng thầy cô tin tưởng và luôn đứng về phía các em, ngay cả khi đang tìm cách giải quyết sự việc” - chị Lan nói.

Chị Lan cho rằng hướng xử lý phải dựa trên nguyên tắc tôn trọng và giữ gìn nhân phẩm cho các em. Việc yêu cầu học sinh mở điện thoại hay viết “phiếu nghi ngờ” là không phù hợp với tâm lý lứa tuổi, dễ khiến các em có thể nghi ngờ lẫn nhau, thậm chí có thể phát sinh suy nghĩ thầy cô nghi ngờ mình. Giáo viên nên xử lý theo hướng khuyến khích học sinh trung thực, nhận lỗi nếu có, thay vì tạo cảm giác bị truy xét.

Chị Lê Thu Hằng, phường Gia Định, TP.HCM, đánh giá vụ việc này là bài học chung cho cả cô giáo và nhà trường.

Theo chị Hằng, khi xảy ra việc mất đồ, phản ứng đầu tiên của giáo viên nên là tìm hiểu xem có phải học sinh bỏ quên ở đâu hay không hoặc tìm kiếm chưa kỹ; khi không còn khả năng nào mới đặt vấn đề về việc đồ phải chăng đã bị mất cắp. Kể cả với trường hợp đó thì giáo viên cũng chỉ nên thông báo rõ với các em về sự việc để nhắc nhở các em phải giữ gìn đồ đạc cẩn thận, đồng thời khuyến khích "em nào có thông tin về việc này thì hãy mạnh dạn trao đổi với cô" một cách riêng tư.

"Người tố cáo còn được luật pháp xây dựng hẳn những quy định về các biện pháp bảo vệ họ, thì việc cô giáo yêu cầu cả lớp ghi phiếu một cách thiếu tinh tế rõ ràng không đúng, khiến học sinh đều cảm thấy mình bị đưa vào diện tình nghi. Giáo dục không chỉ là dạy chữ mà còn là cách thầy cô bảo vệ nhân phẩm của học trò", chị Hằng nói.

Trường THPT Trường Chinh nơi xảy ra sự việc mất điện thoại. Ảnh: ND

Khéo léo để dạy điều đúng

ThS Trần Trọng Tá, giảng viên Trường Cao đẳng Công nghệ và Quản trị Sonadezi, cho rằng cách yêu cầu học sinh viết phiếu “nghi ngờ bạn lấy đồ” là chưa phù hợp, đặc biệt ở cách dùng từ và phương pháp tiếp cận.

Thay vì phản ứng ngay trước lớp và yêu cầu học sinh tự “nghi ngờ” lẫn nhau, giáo viên hoàn toàn có thể chọn cách diễn đạt khác nhẹ nhàng hơn, hoặc áp dụng các biện pháp tâm lý – giáo dục để khơi gợi tinh thần trung thực.

Chẳng hạn, giáo viên có thể thông báo tinh tế đến phụ huynh, tránh dùng từ ngữ quy chụp. Tuyệt đối không yêu cầu học sinh nghi ngờ nhau hay kiểm tra riêng tư. Thay vào đó, nên khuyến khích trò chuyện cởi mở, thu thập thông tin khách quan, hoặc đặt “hộp hoàn trả ẩn danh” để học sinh tự nguyện trả lại nếu có lỡ dại.

Khi tìm được điện thoại, nên chuyển hóa sự việc thành bài học đạo đức tích cực. Nếu cần làm rõ, phải trao đổi kín đáo, có phụ huynh và tôn trọng quyền riêng tư học sinh.

"Câu chuyện mất đồ ở trường, nếu xử lý không tốt có thể ảnh hưởng đến tâm lý và mối quan hệ giữa các học sinh trong lớp. Ở lứa tuổi này, các em chưa phát triển đầy đủ về nhận thức và cảm xúc, dễ bị chi phối bởi cảm tính. Khi bị đặt vào tình huống “nghi ngờ” lẫn nhau, trẻ có thể nảy sinh cảm giác lo lắng, mất tin tưởng hoặc xa cách bạn bè.

Một cách xử lý khéo léo, dựa trên sự tin tưởng và cảm thông, sẽ giúp học sinh nhận ra giá trị của trung thực và trách nhiệm, thay vì để lại nỗi sợ hay khoảng cách giữa các em” - ThS Tá nói thêm.

Cũng theo ThS Trần Trọng Tá, trong những tình huống nhạy cảm như thế này, kinh nghiệm và sự chia sẻ giữa các giáo viên đóng vai trò rất quan trọng. Việc tham khảo ý kiến đồng nghiệp, tổ chuyên môn hoặc thậm chí các trường khác có thể giúp giáo viên có thêm những cách tiếp cận “mềm”, khéo léo và phù hợp hơn. Bởi không phải lúc nào quy chế hay quy định của nhà trường cũng đủ bao quát mọi tình huống thực tế, nhất là khi liên quan đến tâm lý lứa tuổi học sinh.

Mục tiêu cao nhất không chỉ là tìm lại món đồ bị mất, mà là giúp học sinh nhận ra sai lầm (nếu có) một cách tự nhiên, không bị tổn thương hay xấu hổ trước tập thể.

“Một lời nói nhẹ nhàng, một cách xử lý khéo léo đôi khi có sức giáo dục lớn hơn nhiều so với việc quy kết hay chất vấn. Khi các em cảm nhận được sự tin tưởng từ thầy cô, các em sẽ tự điều chỉnh và trưởng thành hơn”, ThS Tá nhấn mạnh.

Nhà trường nên xây dựng quy trình xử lý

Qua vụ việc liên quan đến cách giáo viên xử lý mất điện thoại trong lớp, các trường cần có quy trình xử lý linh hoạt, “mềm” hơn trong các tình huống nhạy cảm. Bên cạnh quy định kỷ luật, nhà trường nên có hướng dẫn cụ thể để giáo viên xử lý tinh tế, không làm tổn thương học sinh. Các buổi tập huấn nên dựa trên tình huống thực tế thay vì hình thức hành chính.

ThS TRẦN TRỌNG TÁ

TUẤN ANH

Nguồn PLO : https://plo.vn/bai-hoc-ve-cach-ung-xu-cua-giao-vien-tu-vu-phieu-nghi-ngo-ban-lay-do-post873893.html