Bảo vệ báo chí chính thống trong kỷ nguyên AI

một giờ trướcBài gốc

AI làm thay đổi sâu sắc môi trường thông tin

ĐB Lê Thu Hà (Lào Cai) đề nghị bất kỳ tổ chức, cá nhân nào sử dụng lại nội dung báo chí trên không gian mạng dưới hình thức tổng hợp, lập trình, trích dẫn, hiển thị đoạn trích hoặc khai thác dữ liệu báo chí đều phải được sự đồng ý của cơ quan báo chí, tuân thủ cơ chế chia sẻ lợi ích theo thỏa thuận.

ĐB cũng kiến nghị nền tảng xuyên biên giới khi cung cấp nội dung mang tính báo chí tại Việt Nam phải gỡ bỏ nội dung theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền trong nước.

ĐB Lê Thu Hà (Lào Cai). Ảnh: VIẾT CHUNG

“Mọi nền tảng cung cấp nội dung mang tính báo chí cho công chúng Việt Nam phải có đại diện pháp lý tại Việt Nam để chịu trách nhiệm trước pháp luật và phối hợp cơ quan quản lý trong xử lý vi phạm. Nhà nước cũng cần sớm đầu tư vào hệ thống giám sát nội dung thời gian thực, nền tảng lưu trữ số và chuẩn dấu hiệu báo chí”, ĐB Lê Thu Hà nêu.

ĐB Lý Anh Thư (An Giang) nhận định, sự phát triển mạnh mẽ của AI thời gian qua làm thay đổi sâu sắc môi trường thông tin. Chỉ với vài thao tác, “nhà nhà làm báo, người người làm báo”. Tin tức lan truyền nhanh khiến người dân khó phân biệt đâu là tin chính thống, đâu là do AI tạo dựng. Điều này tạo áp lực lớn đối với báo chí cách mạng.

ĐB Lý Anh Thư. Ảnh: VIẾT CHUNG

Theo ĐB Lý Anh Thư, dự thảo luật cần làm rõ hơn trách nhiệm trong việc gắn nhãn AI, kiểm chứng thông tin đầu vào, xử lý khi AI tạo ra nội dung sai sự thật. Đây là điều cần thiết để bảo vệ uy tín báo chí và quyền tiếp cận thông tin đúng của người dân.

Ngoài ra, nhiều tổ chức, cá nhân đang sử dụng AI để sản xuất nội dung mang tính chất báo chí nhưng không thuộc cơ quan báo chí; do đó, cần hoàn thiện quy định để định danh và ràng buộc trách nhiệm tối thiểu đối với nhóm chủ thể này, nhằm hạn chế tin giả lan truyền.

“Tôi đề nghị quan tâm đầu tư sớm cho “nền tảng số báo chí quốc gia”, xây dựng cơ chế đặt hàng, tin bài giá trị cao, và nghiên cứu triển khai “dấu xác thực báo chí chính thống” trên không gian mạng. Những giải pháp này vừa giúp báo chí nâng cao năng lực cạnh tranh, vừa hỗ trợ người dân tiếp cận thông tin chính xác, phân biệt nhanh giữa nội dung báo chí và nội dung giả mạo”, ĐB Lý Anh Thư nói.

Rõ tiêu chí cho báo chí chủ lực đa phương tiện cấp địa phương

ĐB Trần Kim Yến (TPHCM) cho biết, việc điều chỉnh nội dung “Cơ quan báo và phát thanh, truyền hình là cơ quan báo chí thuộc tỉnh ủy, thành ủy, có thể có nhiều loại hình báo chí, sản phẩm báo chí, cơ quan báo chí trực thuộc. Một số tỉnh ủy, thành ủy có thể thành lập cơ quan báo chí theo mô hình cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện” là cần thiết.

Theo ĐB, việc này sẽ tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp luật, là điều kiện để các cơ quan báo và phát thanh truyền hình ở đô thị đặc biệt có điều kiện phát triển, phục vụ tốt nhất cho nhu cầu xã hội, đưa chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đến công chúng một cách nhanh nhất, trung thực nhất.

ĐB Trần Kim Yến (TPHCM). Ảnh: QUANG PHÚC

ĐB Đỗ Đức Hiển (TPHCM) cho rằng, một trong những điểm mới của dự thảo luật là bổ sung quy định về cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện. Song, quy định chưa bảo đảm bao quát, vừa thừa, vừa thiếu, nhất là chưa làm rõ những đặc thù về tiêu chí thành lập, cơ quan có thẩm quyền thành lập và địa vị pháp lý của mô hình báo chí này.

Theo ĐB, quy định thành lập cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện phải phù hợp với chiến lược phát triển và quản lý hệ thống báo chí không có gì khác biệt so với cơ quan báo chí khác.

Trong khi đó, tiêu chí có cơ chế đặc thù về tài chính thực chất là chính sách để cơ quan báo chí này được hưởng khi được công nhận là cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện, mà không phải là tiêu chí để hình thành nên cơ quan này.

“Theo báo cáo của Bộ VH-TT-DL, cơ quan chủ trì soạn thảo đã dự kiến sẽ báo cáo cơ quan có thẩm quyền bổ sung quan điểm mới về phát triển và quản lý báo chí để cho phép TP Hà Nội và TPHCM được thành lập cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện. Nhưng, việc dự thảo luật chưa có quy định về tiêu chí thành lập, cơ quan có thẩm quyền thành lập cũng sẽ làm cho mô hình này rất khó hình dung và khó triển khai trên thực tế”, ĐB Đỗ Đức Hiển nêu.

ĐB Đỗ Đức Hiển (TPHCM). Ảnh: QUANG PHÚC

Kiến nghị "không cung cấp thông tin cho báo chí" là hành vi bị nghiêm cấm

Theo ĐB Trần Kim Yến, thực tế có nhiều vụ việc, vấn đề rất “nóng”, được dư luận quan tâm nhưng các cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm không thực hiện đầy đủ và nghiêm túc quyền và nghĩa vụ cung cấp thông tin cho báo chí.

Thời gian qua, gần như chưa có trường hợp nào bị xử lý về việc không cung cấp thông tin cho báo chí. Dư luận mong ngóng, cơ quan báo chí thì sốt ruột, gửi nhiều văn bản đề nghị; phóng viên, nhà báo "đi tới đi lui" nhưng không nhận được phản hồi của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền.

Từ đó, ĐB Trần Kim Yến cho rằng, chỉ quy định nghĩa vụ phải cung cấp thông tin cho báo chí như dự thảo luật là chưa đủ mạnh; phải xem việc không cung cấp thông tin cho báo chí (trừ nội dung mật) là một hành vi bị nghiêm cấm. Việc này giao Chính phủ quy định chi tiết tại văn bản dưới luật về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực báo chí.

ĐỖ TRUNG

Nguồn SGGP : https://sggp.org.vn/bao-ve-bao-chi-chinh-thong-trong-ky-nguyen-ai-post825214.html