TP Sóc Trăng là địa bàn tập trung nhiều nhất nét văn hóa đặc sắc của 3 cộng đồng dân tộc Kinh - Khmer - Hoa. Ðó là hệ thống 39 ngôi chùa, trong đó 21 ngôi chùa của cộng đồng người Kinh, 11 ngôi chùa của cộng đồng người Hoa và 7 ngôi chùa của cộng đồng dân tộc Khmer. Nơi đây còn tập trung diễn ra các lễ hội đặc sắc của cộng đồng 3 dân tộc Kinh - Khmer - Hoa, đặc biệt là Lễ hội Ok Om Bok - Ðua ghe Ngo của đồng bào dân tộc Khmer được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản Phi vật thể cấp Quốc gia vào năm 2021; Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận kỷ lục là môn thể thao có số lượng ghe Ngo và vận động viên đông nhất Việt Nam từ năm 2005 đến nay.
Sông Maspero còn là trung tâm của các hoạt động nghệ thuật ca, múa nhạc truyền thống của 3 dân tộc Kinh - Khmer - Hoa, trong đó nghệ thuật sân khấu Rô Băm (của cộng đồng Khmer) và nghệ thuật Ðờn ca tài tử Nam Bộ (của người Kinh) đã được công nhận là Di tích Văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia. Mỗi năm, TP Sóc Trăng đón nhận hàng vạn du khách đến tham quan, trải nghiệm và tham gia các lễ hội truyền thống, mà nổi bật là lễ hội Ok Om Bok và đua ghe Ngo trên sông Maspero. Lễ hội không chỉ là dịp tạ ơn thiên nhiên, cầu mong vụ mùa bội thu, mà còn là cơ hội để thể hiện tinh thần đoàn kết, niềm tự hào dân tộc qua từng nhịp chèo, từng tiếng reo hò vang vọng.
Không khí đua ghe Ngo rộn ràng trên sông Maspero.
Ông Trương Văn Mến, xã Long Ðiền Ðông, huyện Ðông Hải (Bạc Liêu) cùng gia đình vượt trăm cây số để hòa vào không khí Lễ hội Ok Om Bok - Ðua ghe Ngo, vừa cổ vũ reo hò, ông cho hay: “Chúng tôi tới đây rồi ở lại để xem trọn vẹn những trận tranh tài. Con cháu trong nhà ai cũng mê xem đua ghe Ngo. Mấy năm qua, hễ tổ chức đua ghe ở đâu là chúng tôi sắp xếp công việc đi xem. Hằng ngày thanh niên quê tôi luyện tập để mong đạt thứ hạng cao ở cuộc đua trên sông Maspero. Vì thế, chúng tôi cùng nhau cổ vũ tiếp thêm động lực”.
Anh Lâm Hoàng Vũ, xã Ðại Tâm, huyện Mỹ Xuyên (Sóc Trăng) phấn khởi: “Tôi thấy tự hào và vui mừng khi mỗi dịp lễ hội bà con khắp nơi lại về bên sông Maspero. Những chiếc ghe Ngo được các đội sơn, sửa mới; vận động viên mỗi địa phương khoác lên mình một màu áo khác nhau tạo nên bức tranh đa sắc màu”. Còn với chị Trinh Dương, Việt kiều Canada thì hồ hỡi: “Lần đầu tiên tới sông Maspero, tôi cảm nhận được không khí huyên náo, nhất là được tận mắt xem hoa đăng, rồi đua ghe Ngo”.
Nước sông Maspero óng ánh, hàng ngàn cổ động viên chen nhau chật ních. Những chiếc ghe Ngo dài và cong như rắn thần trong thần thoại đồng bào dân tộc Khmer, được trang trí rực rỡ. Mỗi đội ghe đồng phục sắc màu đồng nhất, cùng tay chèo cơ bắp, nhịp nhàng. Tiếng trống, tiếng kèn cổ vũ từ hai bờ sông hòa cùng tiếng reo hò tạo nên một bản hòa ca sống động. Ðây không chỉ là cuộc đua thể thao mà còn là biểu tượng cho tinh thần đoàn kết, đồng lòng của cả một tập thể. Mỗi chiếc ghe Ngo, mỗi nhịp chèo đều mang theo thông điệp về sự gắn bó, hòa hợp giữa con người với con người, giữa con người với thiên nhiên.
Dòng sông Maspero ngày nay không chỉ là nơi diễn ra các hoạt động văn hóa, mà còn là biểu tượng cho sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại. Những chiếc ghe Ngo rẽ sóng, cùng niềm vui của người dân và du khách, tất cả hòa quyện để tạo nên một bức tranh lễ hội tuyệt đẹp. Dẫu rằng thời gian có thể đổi thay, nhưng những giá trị văn hóa, tinh thần của lễ hội trên sông Maspero vẫn luôn sống động, là niềm tự hào của đồng bào dân tộc Khmer Nam Bộ và là dấu ấn khó phai trong mỗi du khách khi đến Sóc Trăng./.
Phong Phú - Phúc Danh