Bình ECUE một doanh nhân xã hội kiểu mới

7 giờ trướcBài gốc

Giải quyết vấn đề bằng dịch vụ

Khác với cách làm thiện nguyện truyền thống, ngay từ khi ra đời năm 2018, ECUE đã theo đuổi mô hình khởi nghiệp xã hội mới: hoạt động kinh doanh gắn chặt và thống nhất với sứ mệnh xã hội. Hoạt động doanh nghiệp được thiết kế nhằm trực tiếp giải quyết vấn đề xã hội mà nó hướng tới, các hoạt động xã hội và kinh tế đan xen, tương hỗ. Mô hình này đặt ưu tiên cùng lúc đạt được tác động xã hội và tính bền vững tài chính.

Đơn cử như các dịch vụ liên quan thúc đẩy bình đẳng giới. Trước đây bình đẳng giới thường được coi là vấn đề xã hội, phạm trù đạo đức nên chỉ có các chương trình miễn phí được tổ chức bởi các tổ chức xã hội. Ông Bình chia sẻ, vì mọi người không nhìn ra giá trị của bình đẳng giới nên ít quan tâm. Nhiều tổ chức phải “nài nỉ” mọi người đi học hoặc đi dự các sự kiện về bình đẳng giới, dù nó miễn phí. Riêng ECUE tiếp cận vấn đề giới với câu hỏi: Làm gì để hoạt động về giới mang lại lợi ích cho cá nhân và tổ chức, để người ta sẵn sàng trả tiền tham gia?

Từ quan điểm này, ECUE xây dựng các khóa đào tạo về bình đẳng giới tại nơi làm việc, thiên kiến vô thức, phòng chống quấy rối tình dục. Chính sự cần thiết, thực tế và hữu ích của chương trình mà ngày càng nhiều công ty lớn như Yamaha, Audi Vietnam, Decathlon lựa chọn sản phẩm của ECUE.

Ông Lê Quang Bình chia sẻ tại tọa đàm “Đọc Truyện Kiều qua lăng kính giới” ngày 5.3.2025 do ECUE tổ chức, với sự hỗ trợ của UNDP và Đại sứ quán Na Uy ở Hà Nội.

Không dừng lại đó, ECUE còn hợp tác với Trung tâm Nghiên cứu Kinh doanh và Hỗ trợ Doanh nghiệp (BSA) triển khai GEARS - một công cụ chẩn đoán toàn diện về bình đẳng giới cho doanh nghiệp. Đây là công cụ do Investing in Women - một sáng kiến của Chính phủ Úc hỗ trợ, giúp doanh nghiệp đánh giá thực trạng, nhận diện khoảng trống và đưa ra lộ trình cải thiện, từ đó tạo môi trường lao động an toàn, tuân thủ pháp luật, đồng thời nâng cao uy tín và hiệu quả trong thúc đẩy bình đẳng giới.

Nhiều doanh nghiệp như Công ty cổ phần Đô thị Ninh Hòa, Trường quốc tế song ngữ Wellspring Saigon hay AgriS TTC đã sử dụng GEARS để đo lường và cải thiện hiệu quả ESG (environmental, social, governance - môi trường, xã hội, quản trị - ba tiêu chuẩn đo lường mức độ phát triển bền vững và tác động đạo đức của một doanh nghiệp). Áp dụng GEARS cũng giúp doanh nghiệp tăng uy tín thương hiệu cũng như cơ hội tiếp cận các thị trường khó tính. Điều đó cũng có nghĩa càng nhiều doanh nghiệp sử dụng dịch vụ của ECUE thì những giá trị xã hội - cụ thể là bình đẳng giới và môi trường làm việc an toàn - càng lan tỏa sâu rộng.

Biến bãi rác thành sân chơi

Ông Bình cho biết không phải vấn đề nào cũng giải quyết được bằng dịch vụ hoặc thương mại, cụ thể như các vấn đề liên quan đến công lý hay lợi ích công cộng. Chính vì vậy vẫn cần huy động đóng góp và tài trợ từ cá nhân, tổ chức. Tuy nhiên, trong các hoạt động thiện nguyện thì tinh thần khởi nghiệp xã hội vẫn giúp tạo ra giải pháp hiệu quả, có ích cho người dân và cộng đồng, đặc biệt là có tính lan tỏa, bền vững cao.

Ông Bình chia sẻ về chương trình cải tạo không gian công cộng cho cộng đồng tại phường Hồng Hà (Hà Nội) ngày 15.8.2025 với bà Mary Culler - Chủ tịch Ford Philanthropy và các đồng nghiệp. Đây là chương trình được tài trợ bởi Ford Philanthropy thông qua ECUE.

Ông Bình chia sẻ một ví dụ: năm 2021 ECUE thực hiện dự án Photovoice (kể chuyện bằng hình ảnh) với lao động di cư, trong đó có người bán hàng rong để họ kể về Hà Nội theo cảm nhận của mình. Khi thăm nhà họ ở khu ngoài đê ven sông Hồng, ông Bình lần đầu biết đến khu bờ vở ở phường Hồng Hà, Hà Nội (phường Chương Dương và Phúc Tân cũ), một khu đất rộng gần 30 ha bị bỏ hoang vì ô nhiễm rác thải và nước sinh hoạt.

Thay vì chỉ dọn rác như nhiều tổ chức đã làm, ECUE khởi xướng ý tưởng và xây dựng dự án kêu gọi tài trợ từ Đại sứ quán Đan Mạch và Công ty Ford Việt Nam để chuyển đổi bãi rác thành sân chơi và vườn rừng cộng đồng. Vì không gian mới được sở hữu, sử dụng và quản lý bởi người dân nên họ không chỉ giữ gìn mà còn chủ động mở rộng, tạo tiền lệ để nhiều tổ chức trong và ngoài nước tiếp tục tham gia. Mô hình sau đó lan tỏa sang cả khu vực chân cầu Long Biên với sự tham gia của nhiều bên như Đại sứ quán New Zealand, UNDP…

Xây hệ sinh thái doanh nhân xã hội

Từ kinh nghiệm của ECUE, ông Bình khởi xướng Social Entrepreneurs Vietnam, một chương trình đào tạo dành cho những cá nhân, tổ chức muốn áp dụng tinh thần khởi nghiệp xã hội để giải quyết vấn đề môi trường và xã hội trong cộng đồng. Khóa học đầu tiên tổ chức ở Hà Nội đã đào tạo hơn 40 học viên từ 20 tổ chức đến từ khắp Việt Nam. Chương trình chia sẻ cách tiếp cận trong phát triển, thiết kế sản phẩm và dịch vụ, tài chính doanh nghiệp, bán hàng và gây quỹ.

Ông Bình trò chuyện với các học sinh tại phường Hồng Hà (Hà Nội) ngày 28.2.2025 để tìm hiểu nhu cầu của các em tích hợp vào sân chơi. Các em thích bóng rổ và đang thiếu sân chơi nên đã đưa chức năng này vào thiết kế và triển khai.

Chương trình không chỉ cung cấp kỹ năng mà còn tạo cơ hội cho người học thay đổi tư duy trong giải quyết các vấn đề của cộng đồng. Trước đây muốn làm gì, giúp ai thì hay nghĩ đến việc đi xin tài trợ để làm. Nhưng giờ ngoài việc gây quỹ thì điều quan trọng là nghĩ thêm cách đưa ra các sản phẩm, dịch vụ có ích để người dân, doanh nghiệp và xã hội sẵn sàng trả tiền. Việc này giúp mọi người phải nghĩ kỹ hơn, cẩn trọng hơn, thực tế hơn và từ đó cũng sẽ giải quyết vấn đề đúng hơn, hiệu quả, bền vững hơn.

Ông Bình cho biết chương trình nhận được sự quan tâm rất lớn từ khắp cả nước nên ECUE sẽ tổ chức chương trình đào tạo tiếp theo vào tháng 10.2025 ở TP.HCM. Theo ông Bình, càng nhiều người tham gia thì tinh thần khởi nghiệp xã hội càng mạnh, từ đó các vấn đề môi trường, xã hội càng được giải quyết thấu đáo, đóng góp vào sự phát triển bình đẳng và bền vững cho Việt Nam.

Nhà thiết kế giải pháp cộng đồng

Từ khi làm việc cho Oxfam ở Việt Nam, tập trung vào xóa đói giảm nghèo, phát triển sinh kế bền vững cuối những năm 1990 đến khi thành lập và là viện trưởng Viện Nghiên cứu Xã hội, Kinh tế và Môi trường, trong việc thúc đẩy các giá trị bình đẳng, nhân văn và quyền của các nhóm thiểu số, cho đến nay làm giám đốc ECUE với các dịch vụ mới, chất lượng cao về bình đẳng giới hay các chương trình đô thị dung hợp và bền vững “Vì một Hà Nội đáng sống”, ông Bình luôn giữ được nhiệt huyết. Theo ông, đất nước càng phát triển thì vấn đề mới cũng nảy sinh. Quan trọng là phải có ý tưởng mới, sáng tạo và đột phá để giải quyết. Làm phát triển cũng như làm doanh nghiệp xã hội, điều quan trọng là phải hiểu nhu cầu, nhận diện vấn đề và đưa ra giải pháp hiệu quả, bền vững, hợp với bối cảnh.

Có thể nói Lê Quang Bình không chỉ là một doanh nhân xã hội mà còn là nhà thiết kế giải pháp cho những vấn đề của cộng đồng. Ở ông hội tụ một tinh thần phát triển mới: phát triển không chỉ là tăng trưởng kinh tế mà là kiến tạo xã hội công bằng, dung hợp và bền vững - đúng với tinh thần mà Việt Nam đang rất cần trong thời kỳ mới.

Bài: Bung Trần - Ảnh: CTV

Nguồn Người Đô Thị : https://nguoidothi.net.vn/binh-ecue-mot-doanh-nhan-xa-hoi-kieu-moi-50060.html