Phó Giáo sư, Tiến sĩ Khoa học Ngô Kế Sương - bố ruột Hồng Vân: Nhà khoa học đầu ngành trong lĩnh vực công nghệ sinh học
Ít ai biết rằng, đằng sau ánh hào quang sân khấu của NSND Hồng Vân là bóng dáng một người cha trí thức - Phó Giáo sư, Tiến sĩ Khoa học Ngô Kế Sương, nhà khoa học đầu ngành trong lĩnh vực công nghệ sinh học của Việt Nam. Ông là người từng góp phần tạo ra chế phẩm điều trị viêm gan, ứng dụng kỹ thuật xử lý nước thải chăn nuôi, xây dựng kế hoạch nhân giống 600.000 con bò sữa và đào tạo cả một thế hệ các nhà khoa học kế cận.
PGS.TSKH Ngô Kế Sương sinh năm 1938. Khi mới 24 tuổi, ông tốt nghiệp xuất sắc Khoa Sinh học của Đại học Tổng hợp Lomonosov (Liên Xô) - nơi được mệnh danh là “cái nôi” đào tạo các nhà bác học hàng đầu thời Xô viết. Những năm 1960 - 1970, ông làm việc tại Ủy ban Khoa học Nhà nước, sau đó được điều động vào miền Nam sau năm 1975 để tham gia thành lập Viện Khoa học - Kỹ thuật B2, nay là Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Khoa học Ngô Kế Sương - bố ruột NSND Hồng Vân.
Trong gần 60 năm làm khoa học, ông giữ nhiều chức vụ quan trọng: Giám đốc Trung tâm Sinh học Thực nghiệm, Viện trưởng Viện Sinh học Nhiệt đới, Phó Chủ tịch Liên hiệp các hội Khoa học & Kỹ thuật TP.HCM. Đến nay, dù đã nghỉ hưu, ông vẫn là ủy viên khách mời của Hội đồng Khoa học Viện Sinh học Nhiệt đới, tiếp tục đóng góp chất xám cho ngành.
Khi điều kiện cơ sở vật chất còn nghèo nàn, ông và cộng sự đã thành công trong việc sản xuất thử nghiệm chế phẩm sinh học từ interferon - một bước tiến lớn trong y học thời điểm ấy. Chế phẩm này mang tên Superferon, đã điều trị hiệu quả cho hàng nghìn bệnh nhân mắc viêm gan B, C, góp phần đưa công nghệ sinh học Việt Nam vươn tầm ứng dụng thực tiễn.
Ông từng giữ những chức vụ quan trọng như Giám đốc Trung tâm Sinh học Thực nghiệm, Viện trưởng Viện Sinh học Nhiệt đới, Phó Chủ tịch Liên hiệp các hội Khoa học & Kỹ thuật TP.HCM.
Ông cũng là người chủ trì đề tài “Ứng dụng kỹ thuật sinh học kỵ khí trong xử lý nước thải chăn nuôi heo”, giải quyết vấn đề môi trường vốn nan giải trong nông nghiệp. Đề tài này từng đoạt giải tại Hội thi Sáng tạo kỹ thuật TP.HCM và được triển khai trong thực tế tại nhiều cơ sở chế biến thủy sản, cao su, nước thải sinh hoạt…
Về tâm huyết cả đời mình, PGS.TSKH Ngô Kế Sương từng cho biết, sau hơn 50 năm gắn bó với nghiên cứu khoa học, điều ông tự hào và tâm đắc nhất chính là đã góp phần đào tạo được một đội ngũ các nhà khoa học gồm nhiều tiến sĩ, thạc sĩ. Ông bày tỏ mong muốn đội ngũ cán bộ khoa học và công nghệ của Việt Nam sẽ được sử dụng đúng cách, hiệu quả, góp phần vào sự phát triển và phồn vinh của đất nước.
PGS.TSKH Ngô Kế Sương bên vợ, con gái - Hồng Vân và các cháu, chắt.
Từ chuyện tình mùa tuyết trắng ở Nga đến hình mẫu sống cho con gái nổi tiếng
PGS.TSKH Ngô Kế Sương đời thường là người chồng và người cha mẫu mực. Vợ ông - bà Đặng Thị Hồng Phương, sinh năm 1940, là kỹ sư hóa học từng công tác tại Viện Khoa học Xã hội Việt Nam. Cả hai gặp nhau năm 1960 tại sân thể dục trường Đại học Tổng hợp Lomonosov. Khi ấy, bà là sinh viên năm nhất, ông là sinh viên năm ba.
Trên truyền hình, bà từng nhớ lại lần đầu tiên được ông tặng hoa: “Món quà đầu tiên ông tặng tôi là một bông hồng ngắt trong sân trường. Khi ấy cũng... xao xuyến, nghĩ chắc người này có cảm tình với mình nên mới làm thế”. Còn ông thì dí dỏm kể: “Cuối năm 60, ở trường tổ chức đêm hội. Lần đầu tiên mời bà ấy nhảy điệu valse rất điệu nghệ. Đấy là kỷ niệm đầu tiên”.
PGS.TSKH Ngô Kế Sương và vợ có tình yêu bền chặt qua nhiều thập kỷ.
Họ kết hôn năm 1965, sau nhiều năm giữ liên lạc qua thư. Đến nay, cuộc hôn nhân ấy đã kéo dài gần 60 năm, là hình mẫu hôn nhân bền chặt trong giới tri thức. Năm 2017, họ từng là khách mời đặc biệt của chương trình Vợ chồng son, được chính con gái là NSND Hồng Vân phỏng vấn - lần đầu tiên chị “ngồi ghế nóng” trước cha mẹ.
NSND Hồng Vân xúc động thừa nhận: “Cả hai chưa bao giờ hết yêu và lo lắng cho nhau, là tấm gương sống sáng để chúng con học tập. Con cầu mong bố mẹ luôn được như vậy”. Chị kể rằng mẹ mình hay hờn dỗi, nhưng cha thì luôn nhẫn nhịn, chủ động xin lỗi vợ để giữ hòa khí gia đình.
Bố mẹ Hồng Vân chưa bao giờ hết yêu, bố cô luôn nhẫn nhịn, giữ hòa khí với người vợ hay hờn dỗi.
Bà Phương chia sẻ bí quyết hạnh phúc: “Cơm sôi thì lửa nhỏ. Thời trẻ tôi hay giận thì ông luôn nhường, về già ông nói nhiều hơn thì tôi nói ít đi”. Và rằng: “Tình cảm theo thời gian đi vào chiều sâu, đi đâu về hai vợ chồng đều hỏi người kia đâu. Đó là thói quen rất bình thường nhưng là minh chứng cho sự quan tâm lẫn nhau”.
Sinh ra trong gia đình có truyền thống khoa học, NSND Hồng Vân lại chọn con đường nghệ thuật. Chị sinh năm 1966 tại Bắc Ninh, vào TP.HCM từ năm 9 tuổi và theo học Trường Nghệ thuật Sân khấu. Từ một diễn viên sân khấu, chị trở thành đạo diễn, giảng viên và là “bà bầu” sân khấu có ảnh hưởng lớn.
Tình yêu vượt thời gian của ông bà khiến con cháu ngưỡng mộ.
Sự gắn bó vững vàng của cha mẹ là nguồn động lực quan trọng giúp Hồng Vân xây dựng gia đình riêng với nghệ sĩ Lê Tuấn Anh. Cuộc hôn nhân của bố mẹ đã giúp nữ nghệ sĩ học được cách sống nghĩa tình, tin tưởng nhau tuyệt đối trong đời sống vợ chồng.
ANNE/PNPL