“Đây không phải là cách đúng đắn để thảo luận chính sách: đóng cửa chính phủ và kéo giảm tăng trưởng GDP. Chúng ta có thể chứng kiến GDP sụt giảm, tăng trưởng chững lại và người lao động Mỹ bị ảnh hưởng trực tiếp,” Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent phát biểu trong chương trình “Squawk Box” của CNBC ngày 2/10 giờ địa phương.
Ông Bessent cũng đề cập đến khả năng Tổng thống Donald Trump sẽ sa thải một số lượng lớn trong khoảng 750.000 nhân viên liên bang bị ảnh hưởng, nếu tình trạng chính phủ đóng cửa kéo dài. “Đó là một phương án đang được thảo luận,” Bộ trưởng Tài chính Mỹ cho biết.
Đồng thời, ông Bessent chỉ trích lãnh đạo đảng Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer và Hạ nghị sĩ Hakeem Jeffries là “yếu kém, rối loạn và không đại diện cho người dân Mỹ”.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent ngày 9/9. Ảnh: X/@SecScottBessent
Chính phủ Mỹ bắt đầu đóng cửa phần lớn các hoạt động của mình từ 11h ngày 1/10 (giờ Việt Nam) đến nay do Quốc hội và Nhà Trắng không thể đạt được thỏa thuận về ngân sách.
Theo Reuters, với 55 phiếu thuận và 45 phiếu chống, Thượng viện Mỹ ngày 30/9 giờ địa phương không thể thông qua dự luật gia hạn ngân sách do đảng Cộng hòa của Tổng thống Donald Trump hậu thuẫn nhằm ngăn chính phủ đóng cửa trước hạn chót nửa đêm.
Phe Cộng hòa đang kiểm soát Thượng viện và dự luật thông thường chỉ cần 51 phiếu để thông qua. Tuy nhiên, với ngân sách, cần ít nhất 60 phiếu. Do đó, theo thông báo trên trang chủ Nhà Trắng, các cơ quan chính phủ phải đóng cửa từ 0h ngày 1/10 giờ địa phương, trừ các hoạt động thiết yếu như cơ quan hành pháp.
Tâm điểm của cuộc đối đầu giữa đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa của Tổng thống Donald Trump là khoản 1.700 tỷ USD tài trợ cho các hoạt động cơ quan – chiếm khoảng 1/4 ngân sách liên bang trị giá 7.000 tỷ USD. Phần còn lại chủ yếu dành cho các chương trình y tế, hưu trí và chi trả lãi suất khoản nợ công, hiện đã lên tới 37.500 tỷ USD.
Đảng Dân chủ muốn mọi dự luật chi tiêu phải bao gồm các khoản trợ cấp bổ sung về chăm sóc sức khỏe, trong khi đảng Cộng hòa khẳng định rằng hai vấn đề này nên được giải quyết riêng rẽ.
Nhà Trắng tại thủ đô Washington, Mỹ ngày 4/9. Ảnh: Nhà Trắng
Reuters nhận định việc chính phủ đóng cửa có thể làm gián đoạn nhiều hoạt động, khiến báo cáo việc làm tháng 9 bị đình trệ, làm chậm trễ ngành hàng không, đình chỉ nghiên cứu khoa học, giữ lại tiền lương của binh sĩ và dẫn đến việc cho nghỉ không lương khoảng 750.000 nhân viên liên bang, gây thiệt hại khoảng 400 triệu USD mỗi ngày.
Quân đội, lực lượng biên phòng và những người làm nhiệm vụ thiết yếu sẽ tiếp tục làm việc, nhưng không được trả lương cho đến khi Quốc hội giải quyết được bế tắc.
Theo CNBC, mặc dù nền kinh tế Mỹ đã phục hồi trở lại trong hai quý gần nhất, với GDP quý II tăng 3,8% và dự báo quý III giữ mức tương tự theo công cụ GDPNow của Fed Atlanta, song các chuyên gia cảnh báo rằng một đợt đóng cửa kéo dài có thể gây tổn thất nghiêm trọng.
Thị trường lao động cũng đang có dấu hiệu chững lại. Thống kê từ công ty dữ liệu ADP cho thấy khu vực tư nhân đã mất 32.000 việc làm trong tháng 9.
Tùng Dương