Buộc cách ly tạm thời học sinh vi phạm: 'Không cẩn trọng sẽ phản tác dụng'

8 giờ trướcBài gốc

Bộ GD&ĐT đang xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 04/2021 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giáo dục.

Theo đó, trường hợp người học có hành vi xâm phạm uy tín, danh dự, nhân phẩm, thân thể của nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục, nhân viên trong cơ sở giáo dục, người học khác chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự nhưng có ảnh hưởng tiêu cực tới việc an toàn và hoạt động giáo dục của cơ sở giáo dục thì bị phạt tiền theo quy định và buộc xin lỗi công khai.

Đồng thời, bị áp dụng một trong các biện pháp buộc cách ly tạm thời khỏi môi trường học tập; chuyển đến cơ sở giáo dục chuyên biệt; trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập; cơ sở dịch vụ tư vấn học đường, công tác xã hội, hoặc cơ sở y tế chuyên khoa để tư vấn, hỗ trợ tâm lý - hành vi, theo đề nghị của nhà trường và quyết định của cơ quan có thẩm quyền.

Liên quan đến vấn đề trên, Báo Pháp luật TP.HCM đã có cuộc trao đổi với Tiến sĩ Phạm Thị Thúy, chuyên viên tâm lý, giảng viên Học viện Chính trị khu vực II.

Tiến sĩ Phạm Thị Thúy, chuyên viên tâm lý, giảng viên Học viện chính trị khu vực II. Ảnh: NCCC

Ủng hộ tinh thần tái lập kỷ cương nhưng...

. Phóng viên: Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 04/2021 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giáo dục đề xuất học sinh vi phạm buộc cách ly tạm thời khỏi môi trường học. Bà đánh giá sao về đề xuất này?

+ TS Phạm Thị Thúy: Tôi ủng hộ tinh thần sửa đổi của nghị định. Vì trường học cần đảm bảo an toàn cho giáo viên và học sinh. Đó là tiêu chí cơ bản để xây dựng trường học hạnh phúc. Hơn nữa, tôi thấy rất cần tái lập lại kỷ cương trong nhà trường. Trước đây, mức xử lý theo Nghị định 04/2021 chỉ dừng lại ở mức phạt tiền 5-10 triệu đồng kèm yêu cầu xin lỗi công khai.

Cách ly tạm thời học sinh vi phạm là biện pháp bất đắc dĩ

. Biện pháp buộc cách ly tạm thời liệu có giúp học sinh nhận ra sai lầm và điều chỉnh hành vi?

+ Biện pháp này chỉ có tác dụng nếu được triển khai đúng tinh thần giáo dục. Học sinh phải hiểu vì sao mình bị cách ly tạm thời; phải chịu trách nhiệm về hậu quả hành vi và phải được can thiệp tâm lý, hỗ trợ hành vi trong thời gian đó. Quan trọng nhất, các trường phải có quy trình giúp học sinh trở lại trường có sự an toàn tâm lý.

Ở độ tuổi dậy thì, các em rất nhạy cảm, dễ bị gán nhãn. Nếu quay lại trường, dễ bị bạn bè xa lánh, bị gọi là “bị cách ly”, hậu quả tâm lý sẽ rất lớn. Các em có thể suy sụp, chống đối, bỏ học.

“Kỷ luật không phải để trừng phạt trẻ, mà để dạy trẻ sửa sai”

. Điều gì khiến bà băn khoăn gì khi nghiên cứu dự thảo này?

+ Tôi băn khoăn việc cách ly tạm thời học sinh khỏi môi trường học. Quan điểm của tôi từ trước đến giờ, biện pháp này phải được cân nhắc hết sức kỹ lưỡng. Chỉ khi hành vi của các em thực sự nguy hiểm mới nên cách ly tạm thời. Kỷ luật không phải để trừng phạt. Kỷ luật nhằm giúp học sinh hiểu hành vi sai và biết cách sửa sai. Nếu chỉ trừng phạt thì không có tác dụng giáo dục lâu dài.

Nếu dự thảo này không có hướng dẫn rõ ràng, sẽ bị lạm dụng. Nghĩa là, gặp trường hợp học sinh gây rắc rối, họ sẽ đẩy về nhà cho phụ huynh tự quản lý, hoặc đưa vào một “nơi nào đó”.

Từng đi qua nhiều trường, tiếp xúc với các thầy cô, ban giám hiệu … tôi biết hiện đang rất thiếu mạng lưới cơ sở giáo dục chuyên biệt.

Nhiều trường chưa có đủ đội ngũ chuyên viên tâm lý học đường hay nhân viên công tác xã hội học đường, dù đã có quy định. Từ thực tế trên, nếu không có mô hình đủ năng lực can thiệp hành vi và hỗ trợ tâm lý cho các em, việc cách ly tạm thời sẽ phản tác dụng.

Trẻ vốn đã tổn thương, thiếu kỹ năng, thiếu sự định hướng lại bị đưa vào môi trường không phù hợp. Điều này, khiến các em dễ lặp lại hành vi sai hơn.

Điều kiện tiên quyết để không "cách ly sai cách"

TS Phạm Thị Thúy trong một buổi trò chuyện. Ảnh: NVCC

. Theo TS, cần điều kiện gì để có thể triển khai hiệu quả?

+ Dự thảo Nghị định lần này rất cần thiết nhưng để thực hiện phải có mạng lưới các cơ sở giáo dục chuyên biệt ở các địa phương trên cả nước. Những cơ sở được nêu trong dự thảo nghị định phải có đủ nguồn lực.

Mỗi trường cần có chuyên viên tâm lý hoặc đội ngũ công tác xã hội học đường. Nếu chưa có đủ người có chuyên môn sâu về làm việc với trẻ có hành vi bạo lực thì xin đừng vội triển khai. Giáo viên không có chuyên môn thì càng không thể. Họ cũng không có trách nhiệm phải làm việc đó.

Ngoài ra, dự thảo cần hướng dẫn cụ thể cho giai đoạn tái hòa nhập, tức sau khi học sinh bị cách ly tạm thời xong, phải có quy trình giúp các em trở lại trường không bị gán nhãn, kỳ thị. Tôi quan tâm việc làm sao đảm bảo trẻ hòa nhập một cách an toàn về mặt tâm lý.

Tôi mong dự thảo phải đi kèm hướng dẫn chi tiết về điều kiện, cách thức cũng như quy trình cách ly tạm thời và sau cách ly học sinh quay trở lại trường.

“Có thể trẻ bạo lực vì từng bị tổn thương”

Trường THCS Nguyễn Văn Trỗi, TP.HCM phạt học sinh vi phạm bằng việc đọc sách. Ảnh: NQ

. Vậy ngoài cách ly tạm thời học sinh vi phạm, liệu có biện pháp nào hiệu quả hơn?

+ Buộc cách ly tạm thời chỉ thực hiện khi hành vi của học sinh gây nguy hiểm nghiêm trọng. Đây là biện pháp cuối cùng, bất đắc dĩ phải thực hiện. Chúng ta cần nhớ rằng, đằng sau hành vi sai trái của trẻ có thể là tổn thương tâm lý, rắc rối trong gia đình, sự phản kháng trước sự bắt nạt, hay từ chính tiêu cực trong nhà trường.

Những ca tôi từng gặp đa phần đều bị tổn thương về tâm lý. Có những tổn thương từ thuở nhỏ, có tổn thương từ cha mẹ, bạn bè, thầy cô vì đã bạo lực với trẻ.

Nhiều em có hành vi bạo lực thực chất là nạn nhân. Và rất nhiều vụ việc cho thấy, nạn nhân của bạo lực học đường có nguy cơ trở thành tội phạm sau này. Do đó, biện pháp cách ly tạm thời học sinh chỉ nên là lựa chọn sau cùng.

Hiện, có nhiều hình thức giáo dục khác mang tính tích cực hơn như cho học sinh lao động công ích để nhận thức rằng mình đã làm sai và phải chịu trách nhiệm, nhận hậu quả.

Một số trường cho học sinh đọc và chia sẻ lại với bạn bè những cuốn sách phù hợp với tâm lý, vấn đề các em đang gặp phải. Biện pháp này cần có định hướng chọn sách phù hợp từ chuyên viên tâm lý học đường, có hướng dẫn từ giáo viên...

Những hình thức kỷ luật tích cực sẽ dạy trẻ hành vi đúng, kỷ luật để giúp trẻ giải quyết vấn đề.

. Cảm ơn bà!

Bộ GD&ĐT lý giải việc bổ sung biện pháp buộc cách ly tạm thời học sinh

Trong dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong giáo dục, Bộ GD&ĐT đề xuất trường hợp người học có hành vi xâm phạm uy tín, danh dự, nhân phẩm, thân thể của nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục, nhân viên trong cơ sở giáo dục, người học khác chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự nhưng có ảnh hưởng tiêu cực tới việc an toàn và hoạt động giáo dục của cơ sở giáo dục thì bị phạt tiền theo quy định, buộc xin lỗi công khai.

Đồng thời, bị áp dụng một trong các biện pháp buộc cách ly tạm thời khỏi môi trường học tập, chuyển đến cơ sở giáo dục chuyên biệt; trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập; cơ sở dịch vụ tư vấn học đường, công tác xã hội, hoặc cơ sở y tế chuyên khoa để tư vấn, hỗ trợ tâm lý - hành vi, theo đề nghị của nhà trường và quyết định của cơ quan có thẩm quyền.

Bộ GD&ĐT cho biết việc sửa đổi, bổ sung Điều 26 nhằm mở rộng phạm vi bảo vệ không chỉ đối với giáo viên, cán bộ quản lý mà cả nhân viên trong cơ sở giáo dục. Đồng thời bổ sung cơ chế xử lý đối với những hành vi xúc phạm, xâm phạm thân thể có yếu tố tâm lý hoặc bất thường, chưa đến mức tội phạm nhưng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường học tập.

Nếu chỉ dừng ở xử phạt tiền và buộc xin lỗi thì chưa đủ răn đe, chưa tạo điều kiện để can thiệp, hỗ trợ kịp thời. Quy định mới cho phép áp dụng biện pháp cách ly tạm thời, chuyển đến cơ sở chuyên biệt hoặc tư vấn tâm lý - hành vi, vừa bảo đảm tính nghiêm minh, an toàn cho nhà trường, vừa nhân văn, hỗ trợ điều chỉnh hành vi người vi phạm.

Đây là hành lang pháp lý quan trọng giúp xử lý sớm các nguy cơ duy trì kỷ cương, đồng thời thể hiện định hướng “giáo dục - phục hồi - hỗ trợ” thay vì chỉ thuần túy trừng phạt.

NGUYỄN QUYÊN

Nguồn PLO : https://plo.vn/buoc-cach-ly-tam-thoi-hoc-sinh-vi-pham-khong-can-trong-se-phan-tac-dung-post874790.html