Ca mổ đặc biệt do Giám đốc BV Quân y 175 trực tiếp chỉ đạo

một giờ trướcBài gốc

Trong phòng mổ, gương mặt Thiếu tướng, TS.BS Trần Quốc Việt căng thẳng nhưng tuyệt đối tỉnh táo. Ông dõi theo từng thao tác của ê-kíp, không rời mắt suốt quá trình phẫu thuật.

Trên bàn mổ là chàng trai mới 21 tuổi, nặng 108 kg, suy gan cấp, tràn dịch đa khoang, rối loạn đông máu - một “quả bom y tế” đúng nghĩa, nơi bất kỳ sơ suất nào cũng có thể khiến mọi nỗ lực đổ vỡ.

Các chuyên gia, bác sĩ Bệnh viện Quân y 175 thực hiện cấp cứu ghép phần gan hơn 1 kg từ người hiến còn sống. Ảnh: Chính Trần.

"Phép màu" đến với chàng trai 21 tuổi

Tháng 7/2025, Bệnh viện Quân y 175 (Bộ Quốc phòng) tiếp nhận Đặng Phi Long (21 tuổi, TP.HCM) trong tình trạng nguy kịch. Bệnh nhân bị suy gan giai đoạn cuối, tiên lượng tử vong rất cao, cần ghép gan khẩn cấp để duy trì sự sống.

Theo Thiếu tá, bác sĩ Nguyễn Văn Mạnh, Trưởng đơn vị Gan - Mật - Tụy, với thể trạng béo phì, Phi Long cần một phần gan nặng trên 1 kg để đảm bảo chức năng chuyển hóa của cơ thể. Trong khi đó, gan người trưởng thành chỉ nặng khoảng 1,3-1,4 kg, và phần gan còn lại sau hiến phải đủ để người cho duy trì chức năng sống. Đây là thách thức lớn với cả kíp ghép lẫn quá trình tìm người hiến phù hợp.

Lúc nhập viện, Phi Long trong tình trạng xuất huyết, phù toàn thân, xẹp hoàn toàn phổi phải, rối loạn đông máu và có biểu hiện hôn mê gan. Nguyên nhân được chẩn đoán là viêm gan - xơ gan tiến triển nhanh, chưa rõ căn nguyên.

Trong vòng 3 ngày, hơn 60 nhân sự gồm bác sĩ, điều dưỡng, kỹ thuật viên đã được huy động để thực hiện xét nghiệm, tối ưu thể trạng và chuẩn bị các điều kiện cần thiết trước ghép. Dù khả năng tìm được gan phù hợp là rất thấp, bệnh nhân còn quá trẻ để từ bỏ hy vọng.

Thiếu tướng, TS.BS Trần Quốc Việt, Giám đốc Bệnh viện Quân y 175 trực tiếp theo dõi ca phẫu thuật của Đặng Phi Long. Ảnh: Chính Trần.

Phép màu cuối cùng đã đến: một người họ hàng đủ điều kiện hiến tặng phần gan vừa khớp với nhu cầu của Phi Long, và cũng vừa đủ để người hiến có thể sống khỏe mạnh sau mổ.

Ca ghép đứng trước nhiều rủi ro: Chỉ một sai sót nhỏ cũng có thể đe dọa tính mạng cả hai.

Ngày bước vào phòng mổ, Phi Long được ví như một “quả bom y tế”. Bệnh nhân béo phì, suy gan nặng, nguy cơ tử vong cao. Ê-kíp đã hút hơn 20 lít dịch từ màng phổi, ổ bụng và truyền tới 12 lít máu, chế phẩm máu. Máy truyền dịch tốc độ cao cùng kỹ thuật truyền hồi hoàn máu được sử dụng để giữ cậu qua cơn nguy kịch.

Khi Phi Long cầm tờ giấy ra viện, bác sĩ điều trị vẫn chưa tin vào kết quả. "Tờ giấy ra viện này cũng như từ giấy khai sinh thứ hai của cháu", Thượng tá, bác sĩ chuyên khoa II Hồ Ngọc Phát, Trưởng khoa Hồi sức Ngoại, nói với cậu.

Đặng Phi Long trong những ngày hậu phẫu. Từ 108 kg, cậu xuống 76 kg trong ngày xuất viện. Ảnh: Chính Trần.

Ca ghép gan chưa từng có tiền lệ

Giữa đêm cấp cứu căng thẳng tại Bệnh viện Quân y 175, anh Tạ Hồng Mạnh (51 tuổi), thượng tá quân đội, được đưa vào trong tình trạng hôn mê sâu, suy gan cấp, thở máy và lọc máu liên tục.

"Mười phần chết, một phần sống", bác sĩ Nguyễn Văn Mạnh, Trưởng đơn vị Gan - Mật - Tụy, nhớ lại.

Viêm gan B âm thầm bấy lâu bất ngờ bùng phát, khiến tính mạng bệnh nhân được tính bằng từng giờ. Phương án duy nhất được đưa ra là ghép gan khẩn cấp. Ngay lúc đó, em trai ruột của anh Mạnh - một sĩ quan quân đội đang tại ngũ - đề xuất hiến gan cứu anh.

Trong đêm, Thiếu tướng Trần Quốc Việt chỉ đạo phẫu thuật cấp cứu ghép gan cho bệnh nhân Tạ Hồng Mạnh. Ảnh: Chính Trần.

Đây là trường hợp chưa từng có tiền lệ, vì người hiến là quân nhân, việc can thiệp y khoa có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và nhiệm vụ chiến đấu. Tuy nhiên, để giành lại sự sống cho anh Mạnh, Bệnh viện Quân y 175 khẩn trương làm việc với Bộ Quốc phòng, Quân chủng và đơn vị chủ quản. Toàn bộ thủ tục pháp lý và y khoa được hoàn tất chỉ trong 24 giờ.

Chưa đầy một ngày sau khi nhập viện, hai anh em - hai người lính - cùng bước lên bàn mổ. Dưới áp lực tột độ, hơn 100 nhân sự phối hợp thực hiện ca ghép gan kéo dài 11 giờ, kết thúc thành công.

Sáng 1/8, Thiếu tướng Trần Quốc Việt (bên phải) và Đại tá Nguyễn Việt Cường (bên trái), Giám đốc, Phó giám đốc Bệnh viện Quân y 175 trao giấy ra viện cho 2 bệnh nhân hồi phục sau cấp cứu ghép gan. Ảnh: Duy Hiệu.

“Quả bom y tế" như Phi Long hay ca ghép chưa từng có tiền lệ là quân nhân hiến gan cho anh ruột là hai trong số nhiều ca phẫu thuật ghép tạng đặc biệt được thực hiện tại Bệnh viện Quân y 175 với sự hỗ trợ hiệu quả của các chuyên gia đến từ Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 theo chương trình chuyển giao kỹ thuật ghép tạng giữa hai bệnh viện đã được triển khai từ hơn một năm qua.

Chính những khoảnh khắc cận kề ranh giới sinh tử ấy là lý do đội ngũ y bác sĩ không ngừng nâng cao năng lực chuyên môn và khả năng phối hợp khẩn cấp. Với định hướng trở thành trung tâm ghép tạng quân - dân y hàng đầu khu vực phía Nam, Bệnh viện Quân y 175 hiện đã triển khai kỹ thuật ghép gan cho người lớn trong cả chương trình chủ động lẫn cấp cứu.

Duy Hiệu

Nguồn Znews : https://lifestyle.znews.vn/ca-mo-dac-biet-do-giam-doc-bv-quan-y-175-truc-tiep-chi-dao-post1573489.html