Cách con người lắng nghe và tôn trọng thiên nhiên

2 giờ trướcBài gốc

LTS: Trong phần đầu của loạt bài “Nông nghiệp sinh thái - Hành trình xanh của nông nghiệp Việt Nam”, nhóm PV CQTT ĐBSCL đã ghi nhận thực tế việc từng bước chuyển đổi trong sản xuất. Trong đó, không chỉ thay đổi cách làm, mà là thay đổi tư duy của người dân để hướng tới việc sản xuất an toàn, thân thiện, giảm phát thải. Từ đó mở ra hướng đi bền vững cho sản xuất nông nghiệp.

Trong bài viết thứ 2 của loạt bài: “Nông nghiệp sinh thái –cách con người lắng nghe và tôn trọng thiên nhiên”, nhóm PV phân tích những bước đi vững chắc từ Nghị quyết 120 về phát triển bền vững ĐBSCL, Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp, đến nhiều chiến lược tăng trưởng xanh, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên. Những bước đi ấy khẳng định, Việt Nam không chỉ trồng lúa để có hạt gạo, mà còn gieo trồng tương lai cho các thế hệ mai sau.

Phát triển nông nghiệp bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu và đảm bảo sinh kế cho người dân vùng ĐBSCL đang trở thành hướng đi tất yếu, gắn liền với mục tiêu tăng trưởng xanh của ngành nông nghiệp Việt Nam.

Ông Lê Thanh Tùng, Phó Chủ tịch thường trực kiêm Tổng thư ký Hiệp hội ngành hàng lúa gạo Việt Nam (VIETRISA) cho biết, điểm sáng của nông nghiệp sinh thái chính là Đề án 1 triệu hecta lúa chất lượng cao, phát thải thấp đang triển khai ở các địa phương trong vùng. Đề án chuyển trọng tâm từ yếu tố kỹ thuật sang nâng cao nhận thức của người nông dân. Khi người dân hiểu, tin và chủ động thay đổi, các mô hình sinh thái được triển khai mạnh mẽ và hiệu quả hơn. Ngoài ra, Đề án thể hiện sự hài hòa giữa phát triển nông nghiệp và bảo vệ môi trường, hướng đến mục tiêu vừa thích ứng với biến đổi khí hậu, vừa không làm gia tăng tác động tiêu cực đến khí hậu, đồng thời duy trì sinh kế ổn định cho người dân.

ĐBSCL còn là vùng tích tụ, bồi lắng phù sa tự nhiên.

Cũng theo ông Lê Thanh Tùng, vùng ĐBSCL đang đối mặt với thách thức từ những tác động ngày càng rõ rệt của biến đổi khí hậu đến sản xuất nông nghiệp. Bên cạnh đó, sản xuất nông nghiệp chưa bền vững, có thể làm gia tăng phát thải. Đồng thời, bài toán cân bằng giữa phát triển sản xuất và đảm bảo sinh kế. Đề án 1 triệu hecta lúa chính là một trong những giải pháp quan trọng để xử lý đồng những thách thức này theo tinh thần Nghị quyết của Chính phủ.

Ông Tùng nhấn mạnh, hợp tác và liên kết trong sản xuất, tiêu thụ đang dần hình thành và phát triển rõ nét hơn. Các mô hình liên kết chuỗi giá trị, từ sản xuất đến tiêu thụ, đang giúp nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp gắn bó hơn, tạo nền tảng cho một nền nông nghiệp sinh thái hiệu quả, bền vững và có trách nhiệm.

“ Đề án phát triển 1 triệu hecta chuyên canh lúa chất lượng cao, bền vững, giảm phát thải và gắn với tăng trưởng xanh của vùng ĐBSCL là một trong những giải pháp mà chúng ta có thể nói rằng để sản xuất lúa vừa thích ứng với BĐKH, vừa không làm cho BĐKH tiêu cực thêm và vừa giữ được sinh kế của người dân. Mục tiêu lớn nhất của đề án là chúng ta sẽ làm những điều đó, nếu không lúc thay đổi về BĐKH thì chúng ta sẽ thay đổi theo và chúng ta sẽ lệch đi mục tiêu về sản xuất, về an ninh lương thực” ông Tùng thông tin.

Ở tỉnh Đồng Tháp một trong những địa phương có thế mạnh sản xuất nông nghiệp đang từng bước chuyển mình từ nền nông nghiệp truyền thống sang nông nghiệp hiện đại, sinh thái và bền vững. Trong đó nông nghiệp vẫn giữ vai trò then chốt của nền kinh tế địa phương, theo đúng tinh thần của Nghị quyết 120 về phát triển bền vững ĐBSCL.

Nông nghiệp sinh thái trở thành hướng đi tất yếu, gắn liền với mục tiêu tăng trưởng xanh của ngành nông nghiệp Việt Nam.

Ông Nguyễn Thành Diệu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp cho biết, địa phương đang đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo trong sản xuất nông nghiệp nhằm nâng cao năng suất, hiệu quả và giá trị gia tăng. Trong đó, giải pháp trọng tâm được triển khai là nâng cao nhận thức, năng lực của nông dân trong chuyển đổi sang sản xuất hiện đại. Cùng với đó, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, thu hút đầu tư trong và ngoài nước. Đồng thời, địa phương tập trung phát triển hạ tầng nông thôn, giao thông kết nối vùng sản xuất, thị trường. Ngành nông nghiệp địa phương còn tổ chức lại sản xuất theo hướng liên kết chuỗi, gắn sản xuất với tiêu thụ và xây dựng hệ thống thương mại, lưu thông nông sản hiệu quả, rút ngắn khoảng cách từ người nông dân đến người tiêu dùng.

Ở tỉnh Đồng Tháp một trong những địa phương có thế mạnh sản xuất nông nghiệp đang từng bước chuyển mình.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp Nguyễn Thành Diệu chia sẻ, địa phương luôn cam kết tạo mọi điều kiện thuận lợi để hỗ trợ quá trình chuyển đổi; đồng thời kêu gọi sự đồng hành của các bộ, ngành Trung ương, các tổ chức quốc tế và doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp. Bên cạnh đó, xác định một số vấn đề trọng điểm cần nghiên cứu và hỗ trợ thêm, như đánh giá chất lượng nguồn nước, cải tạo và phục hồi đất nông nghiệp, nhằm đảm bảo nền tảng sinh thái cho phát triển lâu dài. Đồng thời, Đồng Tháp đang nỗ lực không chỉ để nâng cao năng suất, mà còn để nông nghiệp trở thành không gian sống xanh, sinh kế bền vững cho người dân.

“Đối với ĐBSCL nói chung cũng như Đồng Tháp thời gian qua xây dựng được nhiều mô hình, chúng tôi cho rằng việc xây dựng mô hình là hướng đi mà từ không đến có, từ thấp đến cao và sự hiểu biết cho đến sự chuyển đổi. Sắp tới đây chúng tôi sẽ đánh giá mô hình, nhân rộng mô hình và phát triển mô hình để trở thành một chương trình, những kế hoạch hết sức cụ thể, có đầu tư, có định hướng, có mục tiêu, có hiệu quả và có sự liên kết”, ông Diệu chia sẻ.

Phát triển nông nghiệp bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu và đảm bảo sinh kế cho người dân.

Vùng ĐBSCL được xem là một trong những vùng có đa dạng sinh học phong phú nhất Việt Nam, nơi hội tụ các hệ sinh thái ngập nước, rừng ngập mặn, sông ngòi và đồng ruộng đặc trưng. Không chỉ là “vựa lúa, thủy sản, trái cây” của cả nước, ĐBSCL còn là vùng tích tụ, bồi lắng phù sa tự nhiên, đóng vai trò quan trọng trong điều hòa khí hậu và duy trì sinh kế hàng chục triệu người dân.

Ông Christopher Howe, Chuyên gia của Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên tại Việt Nam (WWF Việt Nam) cho biết, ĐBSCL chính là vùng đất tiềm năng nhất để phát triển nông nghiệp sinh thái, vừa giúp bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, vừa tạo ra nguồn thu nhập bền vững cho cộng đồng nông dân.

Nâng cao nhận thức, năng lực của nông dân trong chuyển đổi sang sản xuất hiện đại.

Để chuyển đổi nông nghiệp bền vững tại ĐBSCL cần phát triển mô hình canh tác đa giá trị như lúa nổi, lúa cá, lúa tôm, tôm rừng, kết hợp tri thức truyền thống với công nghệ hiện đại, nhằm thích ứng với điều kiện ngập lũ, mặn xâm nhập và biến đổi khí hậu. Đồng thời, thí điểm các dự án hỗ trợ và nghiên cứu thực địa, qua đó xác định mô hình phù hợp với từng tiểu vùng sinh thái. Đa dạng hóa sản phẩm và phát triển thị trường xanh, đặc biệt là nấm, sản phẩm từ lúa mùa nổi, thủ công mỹ nghệ từ phụ phẩm nông nghiệp, nhằm gia tăng giá trị và mở rộng đầu ra bền vững. Theo ông Christopher Howe, cần thúc đẩy tài chính xanh, tìm kiếm các cơ chế chi trả dịch vụ hệ sinh thái và nguồn đầu tư công tư (PPP) để hỗ trợ nông dân phát triển mô hình canh tác thân thiện với môi trường.

“Đối với ĐBSCL tiềm năng về phát triển trồng trọt, về canh tác lúa, phát triển rất nhiều loại hình sản phẩm khác cũng rất quan trọng để giúp cho người dân có tăng cường khả năng chống chịu với BĐKH, những điều kiện khắc nghiệt của ngoại cảnh và giúp giảm mức độ nhạy cảm trước biến động của môi trường, của thị trường và thích ứng tốt hơn với các điều kiện thay đổi trong môi trường này. Chúng ta cũng sẽ giúp cho họ có thể chống chịu tốt hơn đối với tác động của BĐKH, thời tiết cực đoan, ví dụ như là nắng nóng, xâm nhập mặn hoặc là các biến động khác nữa mà chúng ta chưa thể biết trước”, ông Christopher Howe nhấn mạnh.

Vùng ĐBSCL được xem là một trong những vùng có đa dạng sinh học phong phú nhất Việt Nam.

Có thể thấy, phát triển sản xuất theo hướng xanh là tầm nhìn dài hạn giúp Việt Nam thực hiện các cam kết toàn cầu về biến đổi khí hậu, hướng tới phát thải ròng bằng không vào năm 2050, đồng thời nâng cao chất lượng cuộc sống nông thôn, bảo tồn đa dạng sinh học và giữ vững an ninh lương thực quốc gia.

Trong phần cuối của loạt bài “Nông nghiệp sinh thái - Hành trình xanh của nông nghiệp Việt Nam”, nhóm phóng viên Đài Tiếng nói Việt Nam, Khu vực ĐBSCL sẽ phân tích nông nghiệp sinh thái không chỉ mang lại lợi ích kinh tế, mà còn khơi dậy niềm tự hào của người dân vùng Châu thổ Cửu Long và là hướng đi đúng hướng để ĐBSCL phát triển bền vững.

Thanh Tùng – Phạm Hải/VOV-ĐBSCL

Nguồn VOV : https://vov.vn/kinh-te/cach-con-nguoi-lang-nghe-va-ton-trong-thien-nhien-post1247307.vov