Hướng dẫn du khách tham quan tại làng sinh vật cảnh Hồng Vân (xã Hồng Vân). Ảnh: Quang Thái
Xã Hồng Vân (mới), sau sáp nhập từ các xã: Hà Hồi, Hồng Vân, Liên Phương, Vân Tảo và một phần Duyên Thái, Ninh Sở, Đông Mỹ, sở hữu diện tích tự nhiên 24,53km². Đây là vùng đất giàu truyền thống nông nghiệp và làng nghề, có vị trí thuận lợi với tuyến tỉnh lộ 427, cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ và cảng Hồng Vân kết nối liên tỉnh.
Những năm qua, dù cơ cấu kinh tế chuyển dịch mạnh sang công nghiệp - dịch vụ, nông nghiệp chỉ chiếm khoảng 4% nhưng giá trị ngành Nông nghiệp vẫn đạt hơn 809 tỷ đồng mỗi năm. Đặc biệt, nông nghiệp đóng vai trò bệ đỡ sinh kế cho hàng nghìn hộ dân tại Hà Hồi, Vân Tảo và Hồng Vân (trước đây) - những nơi còn gìn giữ nghề truyền thống và diện tích trồng trọt lớn.
Hồng Vân có lợi thế lớn nhờ 11 làng nghề truyền thống được công nhận, trong đó nổi bật là các nghề mây tre đan Ninh Sở, sơn mài Hạ Thái, sinh vật cảnh Xâm Xuyên - Cơ Giáo, hoa cây cảnh Nội Thôn và vùng trồng đào Đông Thai. Những nghề truyền thống được kết hợp với chuyển đổi mô hình nông nghiệp, tạo ra bức tranh sản xuất vừa giàu bản sắc, vừa có hàm lượng kinh tế cao.
Nhiều mô hình sinh thái - công nghệ cao đã hình thành: Sản xuất rau an toàn tại Hà Hồi; nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao ở Ninh Sở; vùng hoa, cây cảnh Hồng Vân - Vân Tảo; hệ thống trang trại chăn nuôi tập trung ở Duyên Thái, Ninh Sở với tổng đàn duy trì 30.000-35.000 con/năm. Trong đó, xã Hồng Vân trước kia được thành phố công nhận Khu du lịch cấp thành phố năm 2024.
Ông Nguyễn Văn Tình (xã Hồng Vân) chia sẻ: “Khi khu du lịch được thành phố công nhận, khách về đông hơn, không chỉ xem cây mà còn tham gia làm cây cảnh mini, cắm hoa theo mùa. Thu nhập của các hộ làm nghề trong xã tăng rõ rệt, có hộ tăng gấp đôi so với trước đây”.
Sự hình thành của mô hình nông nghiệp trải nghiệm đã kéo theo sự đổi mới trong tư duy sản xuất, khi người dân không chỉ trồng để bán mà còn trồng để phục vụ dịch vụ, tạo cảnh quan, phát triển du lịch.
Sở hữu sản phẩm đặc trưng, 25 sản phẩm OCOP (Chương trình mỗi xã một sản phẩm) được công nhận (trong đó có 7 sản phẩm đạt 4 sao) cùng không gian làng nghề trù phú, Hồng Vân có tiềm năng lớn để phát triển du lịch trải nghiệm. Chị Phạm Thu Hiền (xã Hồng Vân) bày tỏ: “Trước đây trồng hoa chỉ để bán, nay chúng tôi mở thêm dịch vụ cho khách chụp ảnh, tự tay trồng cây, chăm cây cảnh. Nhà nào cũng dọn vườn sạch đẹp, vừa giữ được nghề lại vừa tăng thêm nguồn thu”.
Chủ tịch UBND xã Hồng Vân Lê Tuấn Dũng cho biết, lượng khách đến trải nghiệm tăng 20-30% mỗi năm. Du lịch làm thay đổi diện mạo toàn vùng, khi các hộ dân bắt đầu mạnh dạn đầu tư nhà lưới, hệ thống tưới tự động, cải tạo cảnh quan vườn. Không chỉ hoa cây cảnh, các làng nghề truyền thống như Hạ Thái, Ninh Sở cũng tham gia vào chuỗi dịch vụ du lịch, góp phần giữ nghề, tạo thêm việc làm và nâng cao thu nhập cho hàng nghìn lao động địa phương.
Bí thư Đảng ủy xã Phạm Tiến Dũng nhấn mạnh: “Hồng Vân có lợi thế đặc biệt khi sở hữu đồng thời đất nông nghiệp màu mỡ, làng nghề truyền thống và sản phẩm OCOP chất lượng cao. Kinh tế nông nghiệp trong giai đoạn tới không chỉ là trồng trọt, chăn nuôi mà phải gắn với công nghệ, chuyển đổi số, du lịch và dịch vụ. Đây sẽ là động lực để nâng cao thu nhập, tạo sinh kế bền vững và xây dựng xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu”.
Theo đó, xã sẽ hoàn thiện hạ tầng giao thông, nhất là trục tỉnh lộ 427 và kết nối với các cụm công nghiệp, tạo điều kiện lưu thông hàng hóa và đón khách du lịch. Đồng thời, xã hỗ trợ các hợp tác xã tiếp cận vốn, chuyển đổi số, mở rộng không gian trải nghiệm nông nghiệp - làng nghề; đẩy mạnh quảng bá sản phẩm OCOP, tổ chức lễ hội hoa - cây cảnh theo mùa. Đặc biệt, khuyến khích người dân chuyển đổi từ mô hình trồng lúa kém hiệu quả sang trồng cây cảnh, hoa, rau an toàn hoặc làm dịch vụ trải nghiệm.
Với lợi thế tự nhiên, bản sắc làng nghề và sự quyết tâm của chính quyền, Hồng Vân đang tạo dựng một mô hình phát triển nông nghiệp đặc sắc, kết hợp sản xuất công nghệ cao với cảnh quan nông nghiệp, du lịch sinh thái và trải nghiệm. Mô hình này không chỉ nâng cao giá trị nông nghiệp, mà còn góp phần bảo tồn văn hóa, giữ nghề truyền thống, phát triển OCOP và thúc đẩy thương mại - dịch vụ.
Đỗ Minh