Cách xác định lương đóng Bảo hiểm xã hội

một ngày trướcBài gốc

Bảo hiểm xã hội (BHXH) là một trong những chính sách an sinh xã hội quan trọng của Nhà nước nhằm bảo vệ quyền lợi của người lao động khi gặp phải rủi ro như ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hưu trí và tử tuất. Một trong những yếu tố then chốt ảnh hưởng đến mức hưởng chế độ BHXH là mức lương đóng BHXH. Do đó, việc hiểu rõ cách xác định lương đóng BHXH theo quy định mới nhất là điều cần thiết đối với cả người lao động và người sử dụng lao động.

Theo quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành, mức lương đóng BHXH là căn cứ để người lao động và người sử dụng lao động trích tỷ lệ phần trăm quy định đóng vào quỹ bảo hiểm. Mức lương này cũng được dùng làm cơ sở để tính mức hưởng các chế độ BHXH như thai sản, ốm đau, hưu trí, tử tuất,...

Cách xác định lương đóng bảo hiểm xã hội

Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH có sửa đổi quy định về tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc. Cụ thể, khoản 26, Điều 1 Thông tư 06 đã sửa đổi khoản 2 và khoản 3 Điều 30 tại Thông tư 59. Theo đó, từ ngày 1/1/2021 trở đi, tiền lương tháng đóng BHXH là mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác gồm:

1. Mức lương theo công việc hoặc chức danh: ghi mức lương tính theo thời gian của công việc hoặc chức danh theo thang lương, bảng lương do người sử dụng lao động xây dựng theo quy định tại Điều 93 của Bộ luật Lao động; đối với người lao động hưởng lương theo sản phẩm hoặc lương khoán thì ghi mức lương tính theo thời gian để xác định đơn giá sản phẩm hoặc lương khoán;

2. Các khoản phụ cấp lương để bù đắp yếu tố về điều kiện lao động, tính chất phức tạp công việc, điều kiện sinh hoạt, mức độ thu hút lao động mà mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động chưa được tính đến hoặc tính chưa đầy đủ;

3. Các khoản bổ sung xác định được mức tiền cụ thể cùng với mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động và trả thường xuyên trong mỗi kỳ trả lương.

Tiền lương tháng đóng BHXH không bao gồm tiền thưởng, tiền ăn giữa ca, tiền hỗ trợ đi lại, tiền nhà ở, tiền điện thoại, hỗ trợ khi sinh nhật, hiếu hỉ, thai sản... nếu không được xác định cụ thể và thường xuyên.

Ví dụ, một nhân viên ký hợp đồng lao động với mức lương như sau:

Lương cơ bản: 10.000.000 đồng
Phụ cấp chức vụ: 2.000.000 đồng
Phụ cấp trách nhiệm: 1.000.000 đồng
Tiền ăn trưa: 800.000 đồng
Thưởng hiệu suất: 1.500.000 đồng (không cố định)

Khi đó, mức lương đóng BHXH là: 10.000.000 + 2.000.000 + 1.000.000 = 13.000.000 đồng. Không bao gồm tiền ăn và thưởng vì không cố định hoặc không thuộc khoản có tính chất lương.

Cách xác định lương đóng Bảo hiểm xã hội. (Ảnh minh họa: Báo Chính phủ)

Theo quy định hiện hành, mức tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm bắt buộc phải tuân thủ các giới hạn tối thiểu và tối đa, tùy theo từng loại bảo hiểm.

Với BHXH và BHYT, mức lương tối thiểu không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng tại thời điểm đóng, áp dụng cho công việc giản đơn trong điều kiện lao động bình thường.

Mức lương tối đa làm căn cứ đóng BHXH, BHYT được ấn định bằng 20 lần mức lương cơ sở. Căn cứ theo Nghị định 73/2024/NĐ-CP, mức lương cơ sở hiện nay là 2,34 triệu đồng/tháng, do đó trần tiền lương đóng BHXH, BHYT là khoảng 46,8 triệu đồng/tháng.

Đối với bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), quy định có sự khác biệt. Cụ thể, mức lương tối đa để tính đóng BHTN được xác định bằng 20 lần mức lương tối thiểu vùng.

Ví dụ, tại vùng I, có mức lương tối thiểu vùng là 4,96 triệu đồng/tháng, thì tiền lương tối đa làm căn cứ đóng BHTN là 99,2 triệu đồng/tháng (tương đương 20 × 4,96 triệu đồng).

Những giới hạn này nhằm đảm bảo nguyên tắc đóng - hưởng phù hợp, đồng thời giúp kiểm soát quỹ bảo hiểm xã hội một cách bền vững.

Cách tính mức đóng bảo hiểm xã hội năm 2025

Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi năm 2024 sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. Theo đó, tỷ lệ đóng BHXH bắt buộc của người lao động và doanh nghiệp vẫn giữ nguyên, không thay đổi so với quy định hiện hành.

Cụ thể, người lao động tiếp tục đóng 8% mức lương vào quỹ hưu trí và tử tuất. Doanh nghiệp đóng 17%, bao gồm 14% vào quỹ hưu trí, tử tuất và 3% vào quỹ ốm đau, thai sản.

Ngoài BHXH, các khoản bảo hiểm khác như bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) và bảo hiểm tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp cũng giữ nguyên mức đóng. Người lao động đóng 1,5% cho BHYT, 1% cho BHTN, còn doanh nghiệp lần lượt đóng 3%, 1% và 0,5% cho các loại bảo hiểm tương ứng.

Cách tính mức đóng Bảo hiểm xã hội năm 2025. (Ảnh minh họa: BHXH Việt Nam)

Điểm thay đổi đáng chú ý trong Luật BHXH 2024 là việc điều chỉnh cách tính căn cứ đóng và hưởng BHXH, bằng cách thay thế “mức lương cơ sở” bằng khái niệm mới là “mức tham chiếu” do Chính phủ quy định. Mức tham chiếu này sẽ được dùng để xác định giới hạn mức lương làm căn cứ đóng và tính toán mức hưởng các chế độ BHXH liên quan.

Tuy nhiên, trong giai đoạn chuyển tiếp, khi mức lương cơ sở chưa bị bãi bỏ, mức tham chiếu sẽ tạm thời bằng với mức lương cơ sở hiện hành. Như vậy, từ ngày 1/7/2025, giới hạn tiền lương đóng BHXH, BHYT... vẫn tiếp tục tính theo 20 lần mức lương cơ sở.

Về lâu dài, khi Chính phủ chính thức bãi bỏ mức lương cơ sở, mức tham chiếu mới sẽ được ban hành, đảm bảo không thấp hơn mức lương cơ sở tại thời điểm bãi bỏ, đồng thời được điều chỉnh linh hoạt theo chỉ số giá tiêu dùng (CPI), tăng trưởng kinh tế và khả năng của ngân sách, quỹ BHXH.

Nhật Thùy

Nguồn VTC : https://vtcnews.vn/cach-xac-dinh-luong-dong-bao-hiem-xa-hoi-ar948036.html