Tọa lạc ở phường Thủy Biều, quận Thuận Hóa, TP Huế, di tích Hổ Quyền - được mệnh danh là "đấu trường La Mã ở Việt Nam" một điểm đến hấp dẫn du khách mỗi lần đến Huế.
Clip: Di tích Hổ Quyền Huế vô cùng độc đáo ở Việt Nam.
Theo Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế, ý nghĩa của hai chữ Hổ Quyền rất bao hàm. Đây thực sự là một chuồng nuôi hổ, cạnh đó còn có chức năng của một đấu trường với những cuộc tử chiến giữa voi và hổ.
Theo đó, những trận đấu giữa voi và hổ được tổ chức sớm nhất có tư liệu chép lại vào thời các chúa Nguyễn (1558-1775).
Đến thời các vua Nguyễn, người ta cũng thường tổ chức những cuộc đấu giữa voi và hổ và xem đó là những ngày hội lớn cho cả triều đình và dân chúng xem. Tuy nhiên, giai đoạn đầu vì chưa có một đấu trường hẳn hoi để đảm bảo tính an toàn nên sự cố thường xảy ra.
Đến năm Minh Mạng thứ 11 (1830), nhà vua đã chọn vùng đất tại chân đồi Long Thọ cách kinh thành Huế không xa để xây dựng một đấu trường kiên cố, nơi tổ chức an toàn những cuộc đấu nói trên, và đây chính là Hổ Quyền bây giờ.
Hổ Quyền là một đấu trường lộ thiên hình vành khăn. Vòng thành trong cao 5,90m, vòng thành ngoài cao 4,75m. Thành ngoài nghiêng một góc khoảng 10-15 độ tạo thế vững chãi kiển chân đê. Chu vi tường ngoài Hổ Quyền là 145m, đường kính lòng chảo là 44m.
Khán đài vua ngồi ở mặt Bắc của đấu trường, được xây cao hơn so với các vị trí chung quanh và cơi nới tạo một không gian tương đối rộng. Bên trái khán đài là hệ thống bậc cấp đi lên gồm 24 cấp dành cho vua và các quốc thích đại thần.
Từ khán đài này nhìn qua phía đối diện là 5 chuồng cọp nằm ngay trong lòng đấu trường. Hai vòng tường trong và ngoài của đấu trường tạo ra vách chuồng. Giữa hai tường thành sẵn có, xây dựng thêm các bức vách bằng để để tạo 5 cái chuồng riêng biệt. Hệ thống cửa ở các chuồng hổ là các cửa gỗ được đóng mở bằng cách kéo dây từ trên xuống.
Dưới triều Nguyễn, những trận tử chiến giữa voi và hổ thông thường mỗi năm tổ chức một lần. Đúng giờ Ngọ, vua cùng tùy tùng ngự thuyền đến bến đò Long Thọ để vào trường đấu. Đi trước là lính ngự lâm quân, thị vệ cầm cờ Tam tài, cờ Ngũ hành, cờ Nghị thập bát tú, gươm tuốt trần.
Dưới thời nhà Nguyễn, theo quan niệm voi là loài vật đại diện cho cái thiện, cho sức mạnh của nhà vua. Hổ đại diện cho các ác. Ác thì không thể thắng được thiện, voi bao giờ cũng phải là con vật giành chiến thắng.
Trận đầu cuối cùng của voi và hổ được tổ chức vào năm 1904 dưới triều vua Thành Thái.
Với những giá trị kiến trúc, lịch sử văn hóa của mình, năm 1998, di tích Hổ Quyền đã được công nhận là di tích cấp quốc gia.
Qua thời gian, di tích Hổ Quyền hoang phế và bỏ không. Sau đó, để hồi sinh di tích này, Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế đã trùng tu các hạng mục hệ thống tường thành, bậc cấp, hệ thống ròng rọc gỗ mở cửa các chuồng hổ...
Hiện nay, di tích Hổ Quyền ngày một nhận được nhiều sự quan tâm của du khách mỗi lần đến tham quan và tìm hiểu về những trận đấu vô tiền khoáng hậu giữa voi và hổ.