Cần giải pháp để vừa gỡ 'thẻ vàng' IUU vừa khai thác hải sản hiệu quả

4 giờ trướcBài gốc

Ngày 17/10, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp của Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), với sự tham dự của lãnh đạo một số bộ ngành các tỉnh Cà Mau, Tiền Giang, Kiên Giang, Sóc Trăng, Bến Tre, Bạc Liêu, Bình Định.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chỉ đạo tại cuộc họp. Ảnh: Gia Linh.

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hiện tình trạng tàu cá vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài tiếp tục diễn biến phức tạp. Từ đầu năm 2024 đến nay đã xảy ra 61 tàu với 418 ngư dân bị nước ngoài bắt giữ, xử lý, tăng 12 tàu so với cùng kỳ năm 2023. Lực lượng chức năng trong nước phát hiện, bắt giữ, xử lý 19 tàu vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.

Tàu cá vi phạm khai thác bất hợp pháp ngày càng tinh vi, như sử dụng phương tiện có chiều dài dưới 15 m không lắp thiết bị giám sát hành trình (VMS); cố tình ngắt VMS khi hoạt động gần khu vực vùng biển giáp ranh; cố tình gửi, vận chuyển thiết bị VMS trên tàu cá khác.

Ngoài ra, việc thực hiện quy định về đăng ký, cấp giấy phép khai thác thủy sản đến nay vẫn chưa hoàn thành khi mới có 89% tàu đăng ký và được cập nhật trên cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia; cấp giấy phép khai thác thủy sản đạt khoảng 74%; còn hơn 9.300 tàu "3 không" (không đăng ký, không đăng kiểm, không cấp phép).

Hiện cả nước mới theo dõi, giám sát được khoảng 40% hoạt động của tàu cá ra vào cảng, khoảng 30% sản lượng thủy sản khai thác được giám sát qua cảng.

Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến, công tác thực thi pháp luật, xử lý vi phạm IUU còn rất thấp, chưa thống nhất, đồng đều giữa các địa phương. Ông kiến nghị các địa phương khẩn trương hoàn thành công tác quản lý đội tàu, đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản, đánh dấu tàu cá, xử lý dứt điểm tàu "3 không".

Đồng thời, kiểm soát chặt chẽ phương tiện ra vào cảng, giám sát sản lượng thủy sản khai thác; thực hiện có hiệu quả hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử (eCDT); kiên quyết xử lý hình sự hành vi hợp thức hóa hồ sơ cho các lô hàng xuất khẩu sang thị trường Châu Âu.

Trước đó, chiều ngày 16/10, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã thăm, động viên các chủ tàu, ngư dân tại cảng cá Sông Đốc (thị trấn Sông Ðốc, huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau). Ảnh: Gia Linh.

Tại cuộc họp, các đại biểu đã chia sẻ kinh nghiệm và kiến nghị xác định rõ trách nhiệm trong quản lý hoạt động của các tàu cá ở cảng cá và trên biển; hỗ trợ chủ tàu mua thiết bị VMS; quản lý chất lượng thiết bị VMS; xử lý các tàu khai thác sai vùng, sai tuyến.

Đối với việc quản lý tàu cá "3 không", lãnh đạo tỉnh Bến Tre, Cà Mau cho rằng, đây là trách nhiệm của địa phương; kiến nghị Ban Chỉ đạo quốc gia chỉ đạo rà soát đồng loạt để phân loại, xử lý dứt điểm. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Lê Văn Sử đã chia sẻ kinh nghiệm lập dữ liệu đối với các tàu cá có nguy cơ cao vi phạm IUU, kết nối các cảng cá để chia sẻ thông tin tàu cá ra vào.

Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cho rằng, việc gỡ "thẻ vàng" IUU giúp ngành thủy sản Việt Nam phát triển bền vững, hội nhập chủ động, tránh được các hàng rào kỹ thuật, thương mại khi xuất khẩu vào những thị trường lớn. Những vấn đề đặt ra có cả bất cập về hệ thống pháp lý, công tác quản lý, nhận thức của ngư dân, cũng như tình trạng cạn kiệt trữ lượng của các ngư trường.

Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành và địa phương cần đưa ra giải pháp tổng thể không chỉ để gỡ “thẻ vàng”, mà còn nâng cao hiệu quả khai thác, đồng thời bảo vệ, phát triển nguồn lợi hải sản tại của các ngư trường. Nếu để ngư dân tiếp tục ra khơi trong khi ngư trường cạn kiệt thì không thể giải quyết triệt để các hành vi vi phạm IUU.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ ngành, địa phương tiếp cận vấn đề thực chất; các biện pháp đề ra cần minh bạch, bài bản, dựa trên kinh nghiệm thực tiễn. Trong đó cần làm rõ những việc địa phương có thể làm được, các vấn đề cần trung ương hỗ trợ về nguồn lực, cơ chế, chính sách. “Trong tháng 11/2024, các địa phương phải hoàn thành việc đăng ký, quản lý 100 % số tàu tại địa bàn, không để còn tàu cá "3 không"" - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Gia Linh

Nguồn Thời báo Tài chính : https://thoibaotaichinhvietnam.vn/can-giai-phap-de-vua-go-the-vang-iuu-vua-khai-thac-hai-san-hieu-qua-161958.html