ChatGPT tạo ảnh AI theo phong cách Studio Ghibli làm nhiều người thích thú: Có vi phạm bản quyền?

3 ngày trướcBài gốc

Người hâm mộ Studio Ghibli, hãng phim hoạt hình nổi tiếng của Nhật Bản đứng sau Spirited Away (Vùng đất linh hồn) và những bộ phim được yêu thích khác, rất vui mừng trong tuần này khi tính năng mới trên ChatGPT cho phép họ tái tạo các meme phổ biến trên internet hoặc ảnh cá nhân theo phong cách Hayao Miyazaki.

Tuy nhiên, xu hướng này làm dấy lên những lo ngại về đạo đức liên quan đến việc các công cụ AI được huấn luyện dựa trên những tác phẩm sáng tạo có bản quyền và tác động của điều đó với tương lai của các nghệ sĩ.

Nổi tiếng với phong cách vẽ tay tỉ mỉ và cách kể chuyện đầy cảm hứng, ông Hayao Miyazaki (84 tuổi) từng bày tỏ sự hoài nghi về vai trò của AI trong hoạt hình.

Hayao Miyazaki, người sáng lập hãng Studio Ghibli - Ảnh: Getty Images

Janu Lingeswaran không nghĩ nhiều về điều đó khi anh tải bức ảnh con mèo ragdoll 3 tuổi tên Mali lên công cụ tạo hình ảnh mới của ChatGPT trong tuần này. Anh yêu cầu ChatGPT chuyển đổi nó sang phong cách Ghibli. Ngay lập tức, Janu Lingeswaran nhận được bức tranh anime nhìn giống Mali nhưng cũng mang phong cách giống những nhân vật mèo được vẽ công phu trong các bộ phim của Hayao Miyazaki như My Neighbor Totoro (Hàng xóm của tôi là Totoro) hay Kiki's Delivery Service (Dịch vụ giao hàng của phù thủy Kiki).

"Tôi thực sự yêu thích kết quả này. Chúng tôi đang nghĩ đến việc in nó ra và treo trên tường", Janu Lingeswaran, doanh nhân sống gần thành phố Aachen (Đức), cho biết.

Những kết quả tương tự mang phong cách Ghibli đến với hình ảnh xạ thủ súng lục Yusuf Dikec (Thổ Nhĩ Kỳ) giản dị trong chiếc áo phông và một tay đút túi quần trên đường giành huy chương bạc tại Thế vận hội Olympic 2024, hoặc meme nổi tiếng "Cô gái thảm họa" về bé gái 4 tuổi quay về phía máy ảnh với nụ cười nhẹ khi căn nhà bốc cháy dữ dội phía sau.

Nhiều ảnh theo phong cách Studio Ghibli do ChatGPT tạo ra - Ảnh chụp màn hình

OpenAI, công ty khởi nghiệp đang đối mặt các vụ kiện bản quyền liên quan đến chatbot AI ChatGPT, đã khuyến khích người dùng thử nghiệm chuyển ảnh sang phong cách Ghibli. Sam Altman, Giám đốc điều hành OpenAI, thậm chí còn đổi ảnh đại diện trên nền tảng X thành bức chân dung mang phong cách Ghibli.

Sam Altman dùng ảnh đại diện theo phong cách Ghibli - Ảnh chụp màn hình

Trong một báo cáo kỹ thuật gần đây, OpenAI cho biết công cụ mới sẽ áp dụng "cách tiếp cận thận trọng" khi mô phỏng tính thẩm mỹ của từng nghệ sĩ.

"Chúng tôi đã thêm một lệnh từ chối kích hoạt khi người dùng cố gắng tạo hình ảnh theo phong cách của nghệ sĩ còn sống", công ty cho biết. Thế nhưng, OpenAI đã thêm vào tuyên bố rằng công cụ này "cho phép mô phỏng phong cách xưởng phim rộng hơn, mà nhiều người đã sử dụng để tạo ra và chia sẻ một số tác phẩm thực sự thú vị và đầy cảm hứng của người hâm mộ".

Studio Ghibli vẫn chưa bình luận về xu hướng này. Hãng phim Nhật Bản và nhà phân phối Bắc Mỹ của Studio Ghibli không trả lời ngay lập tức các email tìm kiếm bình luận.

“Tôi thực sự cảm thấy rằng đây là sự xúc phạm với chính sự sống”

Khi người dùng đăng hình ảnh theo phong cách Ghibli của họ lên mạng xã hội, những bình luận trước đây từ Hayao Miyazaki về hoạt hình AI cũng bắt đầu xuất hiện trở lại.

Theo đoạn phim tài liệu ghi lại sự kiện năm 2016, khi được xem bản demo hoạt hình AI, Hayao Miyazaki đã bày tỏ sự "kinh tởm tột độ" với màn trình diễn đó.

Người trình bày giải thích rằng AI có thể "tạo ra những chuyển động kỳ quái mà con người không thể tưởng tượng được" thông qua đoạn phim mô tả cơ thể quằn quại tự kéo mình bằng đầu. Công nghệ này có thể áp dụng cho chuyển động zombie, người đó nói.

Hayao Miyazaki đã đáp lại bằng một câu chuyện: "Mỗi sáng, không phải trong những ngày gần đây, tôi cũng gặp người bạn bị khuyết tật. Thật khó khăn cho cậu ấy chỉ để thực hiện một cú đập tay. Cánh tay cứng đờ của cậu ấy không thể với tới bàn tay tôi. Giờ nghĩ về cậu ấy, tôi không thể xem thứ này mà thấy thú vị được. Bất cứ ai tạo ra thứ này không hiểu nỗi đau là gì".

Hayao Miyazaki nói rằng ông "sẽ không bao giờ muốn đưa công nghệ này vào tác phẩm của mình".

"Tôi thực sự cảm thấy rằng đây là sự xúc phạm với chính sự sống", Hayao Miyazaki nói thêm.

Vấn đề bản quyền

Josh Weigensberg, đối tác tại công ty luật Pryor Cashman, cho rằng một câu hỏi mà nghệ thuật AI theo phong cách Ghibli đặt ra là liệu mô hìnhcó được huấn luyện dựa trên tác phẩm của Hayao Miyazaki hay Studio Ghibli hay không. Ông nói điều đó dẫn đến vấn đề: “Họ có giấy phép hoặc được phép sử dụng dữ liệu đào tạo đó hay không?".

OpenAI không trả lời câu hỏi về việc liệu công ty có giấy phép hay không.

Pryor Cashman là hãng luật nổi tiếng có trụ sở tại Mỹ, chuyên về nhiều lĩnh vực pháp lý, gồm sở hữu trí tuệ, giải trí và truyền thông, luật doanh nghiệp, tranh tụng và bất động sản. Pryor Cashman thường đại diện cho các nghệ sĩ, hãng công nghệ và doanh nghiệp trong các vụ kiện liên quan đến bản quyền, thương hiệu và quyền sở hữu trí tuệ.

Josh Weigensberg nói thêm rằng nếu một tác phẩm được cấp phép để huấn luyện AI thì có thể hợp lý để công ty cho phép sử dụng theo cách này. Nếu điều này diễn ra mà không có sự đồng ý và bồi thường, ông cho rằng điều đó có thể gây ra vấn đề.

Josh Weigensberg cũng lưu ý rằng theo nguyên tắc chung, “phong cách” không thể được bảo hộ bản quyền. Tuy nhiên, Josh Weigensberg nhấn mạnh rằng khi người ta nói về “phong cách”, họ có thể đang đề cập đến “những yếu tố cụ thể, dễ nhận diện và riêng biệt của một tác phẩm nghệ thuật”.

“Với bộ phim như Howl’s Moving Castle (Lâu đài bay của Howl) hay Spirited Away, bạn có thể tạm dừng ở bất kỳ khung hình nào và chỉ ra những chi tiết đặc trưng, sau đó so sánh với sản phẩm đầu ra của AI để thấy những điểm giống hệt hoặc tương tự đáng kể trong đó”, ông giải thích.

“Chỉ dừng lại ở việc nói: ‘Ồ, phong cách không được bảo vệ theo luật bản quyền’ thì chưa chắc đã là kết thúc của vấn đề”, Josh Weigensberg nói thêm.

"OpenAI hoàn toàn không quan tâm đến công việc và sinh kế của nghệ sĩ"

Nghệ sĩ Karla Ortiz, người lớn lên cùng các bộ phim của Hayao Miyazaki và đang kiện các công cụ tạo ảnh AI khác vì vi phạm bản quyền trong một vụ kiện vẫn đang chờ xét xử, gọi đây là “ví dụ rõ ràng khác về việc các công ty như OpenAI hoàn toàn không quan tâm đến công việc và sinh kế của họ”.

“Họ đang sử dụng thương hiệu Ghibli, tên tuổi, tác phẩm và danh tiếng hãng để quảng bá cho sản phẩm của OpenAI. Đây là một sự xúc phạm. Đó là sự bóc lột”, Karla Ortiz nói.

Karla Ortiz càng tức giận hơn khi chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump tham gia vào trào lưu meme, sử dụng tài khoản X chính thức của Nhà Trắng để đăng hình ảnh theo phong cách Ghibli về một người phụ nữ Dominica đang khóc sau khi bị lực lượng nhập cư Mỹ bắt giữ.

Nhà Trắng và OpenAI đã không trả lời ngay lập tức các câu hỏi về cách tạo hình ảnh đó.

"Thật kinh ngạc khi thấy công việc tuyệt vời như của Miyazaki bị phá hoại để tạo ra thứ kinh tởm như vậy", Karla Ortiz viết trên mạng xã hội, đồng thời nói thêm rằng bà hy vọng Studio Ghibli sẽ kiện OpenAI tới cùng vì điều này.

Sơn Vân

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/chatgpt-tao-anh-ai-theo-phong-cach-studio-ghibli-lam-nhieu-nguoi-thich-thu-co-vi-pham-ban-quyen-230904.html