Chiến lược phát triển du lịch văn hóa – lịch sử – tâm linh tỉnh Điện Biên

một ngày trướcBài gốc

Tỉnh Điện Biên đang triển khai chiến lược phát triển toàn diện, lấy không gian chiến trường xưa làm nền tảng để xây dựng trung tâm du lịch văn hóa – lịch sử – tâm linh tầm khu vực. Đây không chỉ là hướng đi nhằm phát huy giá trị di sản, mà còn mở ra cơ hội bứt phá kinh tế, giáo dục và lan tỏa bản sắc dân tộc trong bối cảnh mới.

Nằm trong tuyến bài viết về phát triển bền vững tỉnh Điện Biên của GS.TS, LS, Doanh nhân Phạm Hồng Điệp - Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Shinec; Ủy viên HĐBT Tạp chí Kinh tế Môi trường, bài viết tiếp theo với tựa đề: Chiến lược phát triển du lịch văn hóa – lịch sử – tâm linh tỉnh Điện Biên sẽ tập trung làm rõ hơn vấn đề phát triển văn hóa, du lịch tâm linh của Điện Biên.

Toàn cảnh đồi A1 với những dấu tích còn nguyên vẹn từ trận đánh lịch sử Điện Biên Phủ. Ảnh: Thanh Niên

Chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954 không chỉ là mốc son chói lọi trong lịch sử dân tộc Việt Nam, mà còn là biểu tượng toàn cầu về khát vọng độc lập, tự do của các dân tộc bị áp bức. Với di sản vô giá này, tỉnh Điện Biên đang đặt ra một chiến lược đột phá nhằm biến không gian chiến trường xưa thành trung tâm du lịch văn hóa – lịch sử – tâm linh hàng đầu khu vực, góp phần thúc đẩy kinh tế, giáo dục và bản sắc dân tộc thời đại mới.

Cơ sở hình thành chiến lược – Giá trị lịch sử và tiềm năng bền vững

Chiến thắng Điện Biên Phủ không chỉ là một dấu mốc vĩ đại trong lịch sử dân tộc Việt Nam mà còn là biểu tượng toàn cầu của tinh thần quật cường và khát vọng độc lập dân tộc. Giá trị trường tồn này chính là nền tảng vững chắc để Điện Biên định vị bản thân như một điểm đến du lịch lịch sử – tâm linh hàng đầu khu vực. Không gian di sản vẫn được bảo tồn gần như nguyên vẹn, từ Đồi A1, Hầm Đờ Cát, cầu Mường Thanh đến tượng đài Chiến thắng, tạo nên một “bảo tàng sống” ngoài trời về chiến tranh cách mạng. Việc Chính phủ liên tục đầu tư vào hạ tầng giao thông, tôn tạo di tích và tổ chức các hoạt động kỷ niệm – đặc biệt nhân dịp 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (1954–2024) – càng khẳng định tầm vóc của vùng đất này.

Bên cạnh đó, sự đa dạng văn hóa của các dân tộc anh em cùng sinh sống, không gian tâm linh đặc sắc và lối sống bản địa mang đậm bản sắc cũng là tài sản mềm vô giá để phát triển du lịch bền vững. Do đó, chiến lược phát triển du lịch Điện Biên không đơn thuần là bài toán kinh tế, mà còn là chiến lược văn hóa – giáo dục – truyền thông sâu rộng trong nước và quốc tế.

TẦM NHÌN & MỤC TIÊU

Tầm nhìn đến năm 2045 xác định rõ: Điện Biên phải trở thành trung tâm du lịch lịch sử – văn hóa – tâm linh hàng đầu Việt Nam và Đông Nam Á. Đây là một bước chuyển quan trọng, vượt khỏi tư duy du lịch đơn ngành để hướng tới tích hợp đa chiều: từ bảo tồn, giáo dục lịch sử đến phát triển cộng đồng và kinh tế địa phương. Mục tiêu đón hơn 3 triệu lượt khách/năm và du lịch đóng góp trên 15% GRDP tỉnh không chỉ thể hiện tham vọng mà còn cho thấy du lịch sẽ trở thành ngành kinh tế mũi nhọn trong cơ cấu phát triển của tỉnh.

Đến năm 2035, việc bảo tồn 100% các di tích chiến trường với công nghệ thuyết minh số hóa, cùng việc hình thành 3 tuyến du lịch chiến lược (chiến trường xưa – tâm linh – văn hóa dân tộc) sẽ là những bước chuẩn bị quan trọng, tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn bứt phá tiếp theo.

KHÔNG GIAN DU LỊCH CHIẾN LƯỢC

Cụm “Thánh địa chiến thắng Điện Biên Phủ” – Biểu tượng Trung tâm của bản sắc lịch sử

Cụm “Thánh địa chiến thắng Điện Biên Phủ”, tọa lạc tại trung tâm thành phố Điện Biên Phủ, được xem là trái tim của không gian du lịch lịch sử – cách mạng Việt Nam. Đây là nơi hội tụ những địa danh mang giá trị biểu tượng cao nhất của Chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954, gồm: Đồi A1 – chiến địa khốc liệt ghi dấu những trận đánh đẫm máu; Hầm tướng Đờ Cát – nơi đánh dấu sự sụp đổ của bộ chỉ huy quân đội Pháp; Bảo tàng Chiến thắng – nơi lưu giữ hàng ngàn hiện vật và tư liệu quý; và Tượng đài Chiến thắng – điểm nhấn tâm linh thiêng liêng giữa lòng thành phố. Bên cạnh đó, các địa danh như Đồi Him Lam, Đồi Độc Lập và Nghĩa trang liệt sĩ cũng góp phần hoàn chỉnh không gian chiến trường, tạo nên một cụm di tích có cấu trúc hoàn chỉnh, sống động và đặc biệt phù hợp cho du lịch giáo dục lịch sử, tưởng niệm và nghiên cứu.

Trong chiến lược phát triển đến năm 2045, cụm di tích này cần được nâng tầm cả về quy mô bảo tồn lẫn trải nghiệm du lịch hiện đại. Việc số hóa thuyết minh bằng công nghệ đa ngôn ngữ, kết hợp thực tế ảo 3D (VR) và ứng dụng trình chiếu ánh sáng ban đêm sẽ giúp làm sống lại bối cảnh chiến trường xưa một cách chân thực, thu hút thế hệ trẻ và du khách quốc tế. Hệ thống chiếu sáng nghệ thuật tại tượng đài và đồi A1 cũng có thể phát triển thành điểm nhấn về đêm, tạo nên không gian tưởng niệm – tham quan cả ngoài giờ hành chính, giúp tăng thời gian lưu trú và chi tiêu du lịch.

Đặc biệt, cần phát triển các lễ hội tưởng niệm như “Ngày chiến thắng Điện Biên” hằng năm với quy mô cấp quốc gia, kèm theo các tour tri ân dành cho cựu chiến binh, hậu duệ người có công và học sinh, sinh viên toàn quốc. Đây sẽ là cơ hội để khơi dậy lòng yêu nước, biết ơn thế hệ cha ông, và đưa Điện Biên thành “trường học lịch sử ngoài trời” lớn nhất cả nước.

Một điểm đột phá trong sản phẩm du lịch là việc phục dựng không gian “Khu phố chiến dịch”, tái hiện các ngõ phố, lán trại, giao thông hào, điểm tiếp tế – nơi bộ đội, dân công hỏa tuyến từng bám trụ và chiến đấu. Cùng với đó là mô hình làng chiến đấu, trong đó du khách được tham gia các hoạt động trải nghiệm như nấu cơm bằng bếp Hoàng Cầm, chăm sóc thương binh tại trạm quân y tái dựng, hoặc di chuyển trong hầm hào như một chiến sĩ. Những trải nghiệm này không chỉ gợi cảm xúc mạnh mẽ mà còn giúp du khách “nhập vai” và cảm nhận chiến thắng không chỉ bằng lý trí, mà bằng toàn bộ giác quan.

Việc đầu tư và tổ chức chuyên nghiệp cụm “Thánh địa chiến thắng Điện Biên Phủ” không chỉ có ý nghĩa với du lịch tỉnh nhà, mà còn là nhiệm vụ văn hóa – lịch sử cấp quốc gia. Đây không đơn thuần là bảo tồn di tích, mà là hồi sinh ký ức dân tộc bằng ngôn ngữ mới – sinh động, hiện đại, hấp dẫn – để truyền lửa cho các thế hệ tương lai và quảng bá giá trị Việt Nam ra thế giới.

Một phần của bức tranh panorama ở Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ.

Cụm “Mường Phăng – Đại bản doanh Võ Nguyên Giáp” Không gian thiêng giữa đại ngàn Tây Bắc

Cụm di tích Mường Phăng nằm sâu giữa đại ngàn Điện Biên là nơi đặt Sở chỉ huy Chiến dịch Điện Biên Phủ – “bộ não chiến lược” đã chỉ đạo toàn bộ diễn biến của chiến thắng vang dội năm 1954. Tại đây, lán làm việc và lán ở của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, cùng hệ thống hầm hào, hội trường tác chiến vẫn được gìn giữ nguyên trạng giữa rừng nguyên sinh. Khu vực này không chỉ có giá trị lịch sử – quân sự đặc biệt, mà còn là không gian tâm linh gắn liền với uy danh và nhân cách của vị Tổng tư lệnh huyền thoại – Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Đồng thời, cánh đồng Mường Phăng dưới chân núi lại là nơi phản chiếu đời sống thường nhật của cư dân Thái – Khơ Mú, tạo nên một khung cảnh kết hợp hài hòa giữa lịch sử và văn hóa bản địa.

Chiến lược phát triển du lịch tại đây cần bắt đầu từ việc bảo tồn hệ sinh thái rừng nguyên sinh, kết hợp với hình thức du lịch trekking lịch sử. Du khách có thể đi bộ xuyên rừng theo lối mòn xưa của bộ đội, từ chân núi lên lán chỉ huy, trải nghiệm hành trình “đi theo dấu chân Đại tướng”. Những tour trekking có thuyết minh, bản đồ số, mô hình tương tác sẽ nâng cao tính trải nghiệm và tạo sự kết nối cảm xúc với lịch sử.

Một điểm nhấn không thể thiếu là việc xây dựng Đền tưởng niệm Đại tướng Võ Nguyên Giáp tại khu vực trung tâm, kết hợp tổ chức thường niên lễ hội “Tháng Tư Bất Diệt” vào dịp kỷ niệm chiến thắng Điện Biên. Đây sẽ là một lễ hội vừa mang tính tưởng niệm, vừa có yếu tố văn hóa cộng đồng, nghệ thuật sân khấu hóa, thể hiện lòng tri ân sâu sắc của hậu thế với người anh cả của Quân đội Nhân dân Việt Nam. Lễ hội này nếu được tổ chức bài bản có thể trở thành sản phẩm du lịch độc quyền của Điện Biên, thu hút hàng vạn người về hành hương, tham quan và trải nghiệm mỗi năm.

Không gian Mường Phăng cũng là nơi lý tưởng để kết hợp phát triển du lịch cộng đồng. Các bản làng dân tộc Thái và Khơ Mú xung quanh như bản Pá Khoang, bản Búng Lao... đang lưu giữ hệ giá trị phong tục, ẩm thực, nghệ thuật dân gian đặc sắc, phù hợp để phát triển homestay, farmstay, tour trải nghiệm văn hóa bản địa. Việc kết nối các điểm di tích lịch sử với không gian văn hóa Tây Bắc sẽ giúp hình thành các tour đa trải nghiệm, nơi du khách buổi sáng viếng đền tưởng niệm Đại tướng, buổi chiều xuống bản học dệt thổ cẩm, buổi tối cùng thưởng thức rượu cần và múa xòe bên lửa trại.

Như vậy, cụm Mường Phăng không chỉ là biểu tượng về ý chí chiến thắng, mà còn là biểu tượng về sự gắn kết giữa trí tuệ quân sự, cảnh quan sinh thái và văn hóa dân tộc. Đây chính là “viên ngọc xanh” trong chiến lược phát triển du lịch lịch sử – sinh thái – tâm linh của Điện Biên, góp phần định hình một thương hiệu du lịch độc đáo, sâu sắc và trường tồn với thời gian.

Cụm du lịch tâm linh – bản sắc văn hóa dân tộc vùng cao: Hồn thiêng Tây Bắc, mạch nguồn dân tộc

Điện Biên là nơi hội tụ của nhiều cộng đồng dân tộc thiểu số như Mông, Thái, Khơ Mú, Dao… với nền văn hóa bản địa phong phú và các giá trị tâm linh đặc sắc đã được gìn giữ qua nhiều thế hệ. Việc phát triển cụm du lịch tâm linh – văn hóa không chỉ là cơ hội để giới thiệu bản sắc riêng của các tộc người vùng cao, mà còn góp phần lan tỏa thông điệp hòa bình, đoàn kết dân tộc và lòng biết ơn lịch sử.

Các bản làng như Na Sang (Mường Chà), Mường Nhà (Điện Biên), vùng Mường Chà – Mường Nhé là không gian văn hóa điển hình, nơi còn lưu giữ nguyên vẹn lễ hội dân tộc, nghi lễ bản mường, những điệu khèn Mông, múa xòe Thái, lễ mừng lúa mới, lễ cúng rừng, lễ hội Gầu Tào... Những giá trị này nếu được tổ chức lại theo hình thức diễn xướng dân gian – sân khấu cộng đồng hoặc show trình diễn định kỳ cho du khách, sẽ vừa giữ gìn văn hóa, vừa tạo điểm nhấn cho sản phẩm du lịch vùng cao. Bên cạnh đó, ẩm thực truyền thống như thịt gác bếp, xôi ngũ sắc, rượu ngô Mông, bánh khẩu xén… có thể trở thành “mồi gọi cảm xúc” để thu hút khách khám phá đời sống dân tộc.

Mạch kết nối văn hóa còn được mở rộng qua tuyến du lịch tâm linh – lịch sử, với các điểm thiêng như Đền Hoàng Công Chất – nơi ghi công vị thủ lĩnh nghĩa quân chống giặc Phẻ ở thế kỷ XVIII, Đền thờ Liệt sĩ Mường Thanh – tưởng nhớ các anh hùng đã hy sinh trong chiến dịch Điện Biên Phủ, hay Chùa Linh Quang – một trong những trung tâm Phật giáo tiêu biểu vùng Tây Bắc. Việc hình thành tuyến tham quan kết nối tâm linh – lịch sử – văn hóa, đi từ lòng biết ơn quá khứ đến trải nghiệm đời sống văn hóa hiện tại, sẽ làm sâu sắc thêm hành trình của du khách, hướng tới cảm xúc lắng đọng, thiêng liêng.

Một hướng đi quan trọng để tăng giá trị trải nghiệm là phát triển làng nghề truyền thống gắn với du lịch cộng đồng. Tại nhiều bản làng, nghề rèn thủ công, dệt thổ cẩm, làm bánh khẩu xén, làm giấy bản, đan lát mây tre... vẫn còn sống động và có khả năng phục dựng. Nếu xây dựng được các không gian làng nghề mở, nơi du khách có thể trải nghiệm – học hỏi – mua sản phẩm – ở lại homestay, thì giá trị kinh tế, giáo dục và bảo tồn văn hóa sẽ được nâng lên đáng kể. Đồng thời, mô hình này sẽ trực tiếp tạo sinh kế cho người dân, giảm nghèo và gắn bó với quê hương.

Toàn cảnh căn cứ Mường Phăng. Ảnh: Du Lịch Điện Biên

SẢN PHẨM DU LỊCH MŨI NHỌN

Tour “Chiến dịch Điện Biên 56 ngày đêm” – tái hiện lịch sử bằng công nghệ và cảm xúc

Đây là sản phẩm du lịch trọng điểm nhằm tái hiện toàn bộ diễn biến chiến dịch Điện Biên Phủ từ ngày 13/3 đến 7/5/1954 dưới góc nhìn trải nghiệm – công nghệ – cảm xúc. Du khách sẽ tham gia hành trình thực địa qua các điểm chính như Đồi A1 – Hầm Đờ Cát – Bảo tàng Chiến thắng – Đồi Him Lam – Đồi Độc Lập, kết hợp thuyết minh số hóa, công nghệ thực tế ảo 3D, mapping ánh sáng đêm để cảm nhận sâu sắc từng thời khắc khốc liệt của chiến dịch. Đặc biệt, hoạt động trải nghiệm chiến hào ban đêm sẽ là điểm nhấn cảm xúc, giúp du khách “nhập vai” người lính, sống lại không gian thời chiến với âm thanh, ánh sáng và chuyển động mô phỏng trận địa. Đây là sản phẩm phù hợp với du khách lịch sử, học sinh – sinh viên, cựu chiến binh và khách quốc tế yêu thích chiến tranh học (war tourism), góp phần giáo dục truyền thống và gia tăng trải nghiệm cá nhân hóa.

Hành trình “Dấu chân Đại tướng – Đường ra trận” – trekking giữa thiên nhiên và lịch sử

Lấy cảm hứng từ dấu chân của Đại tướng Võ Nguyên Giáp và bộ chỉ huy chiến dịch, tour trekking này tái hiện lại cung đường hành quân từ Tuần Giáo – Mường Phăng – Tà Lèng, nối tiếp tới Sở chỉ huy chiến dịch. Hành trình sẽ diễn ra theo hình thức leo núi nhẹ – đi bộ xuyên rừng – trải nghiệm địa hình tự nhiên, phù hợp với những du khách có sức khỏe tốt và đam mê khám phá lịch sử. Điểm đặc biệt của sản phẩm này là nghe ký sự chiến dịch qua thiết bị âm thanh hoặc thuyết minh viên chuyên biệt, xen kẽ các trạm dừng để kể chuyện, thi kể chuyện lịch sử, giúp du khách hiểu sâu hơn về bối cảnh, chiến thuật, tâm tư người lính qua từng địa danh. Đây là sự kết hợp độc đáo giữa du lịch thể thao – giáo dục lịch sử – bảo tồn sinh thái, góp phần đa dạng hóa sản phẩm du lịch vùng núi.

Tour tâm linh “Tri ân Điện Biên” – hành trình cảm xúc nối liền quá khứ và hiện tại

Du lịch tâm linh tại Điện Biên không đơn thuần là tham quan đền chùa mà là hành trình tri ân lịch sử và kết nối tâm thức dân tộc. Tour “Tri ân Điện Biên” được thiết kế theo tuyến nghĩa trang liệt sĩ A1 – Đền thờ Liệt sĩ Mường Thanh – Đền Hoàng Công Chất – Chùa Linh Quang, kết hợp với nghi lễ cầu siêu, thắp nến tri ân, dâng hương tưởng niệm. Các hoạt động được tổ chức bài bản, trang trọng, có sự tham gia của cộng đồng địa phương, góp phần tạo nên chiều sâu tinh thần cho tour. Đồng thời, sản phẩm này có thể mở rộng ra đối tượng du khách lớn tuổi, đoàn thể chính trị – xã hội, người dân xa quê về nguồn, phù hợp với mục tiêu phát triển du lịch có giá trị nhân văn, hướng đến chiều sâu tinh thần – cảm xúc.

Tuần lễ văn hóa lịch sử Điện Biên – “Tháng 5 bất tử” – sự kiện điểm nhấn quốc gia

Đây là sự kiện thường niên mang tầm quốc gia, tổ chức vào cuối tháng 4 – đầu tháng 5, kết hợp giữa lễ hội văn hóa – lịch sử – nghệ thuật – công nghệ, tạo không khí tưởng niệm hào hùng và hấp dẫn du khách. Các hoạt động có thể bao gồm: hội sách chuyên đề chiến tranh cách mạng, liên hoan phim tư liệu lịch sử, nhạc kịch ngoài trời, chiếu phim kết hợp mapping ánh sáng tại tượng đài Chiến thắng, hội chợ ẩm thực – làng nghề, triển lãm ảnh – tem – kỷ vật chiến tranh. “Tháng 5 bất tử” có thể trở thành thương hiệu sự kiện của Điện Biên, tương tự như Lễ hội Festival Huế hay Lễ hội Hoa Đà Lạt, từ đó tạo cú hích thu hút khách du lịch nội địa – quốc tế, nâng cao vị thế tỉnh trên bản đồ sự kiện quốc gia.

GIẢI PHÁP TRIỂN KHAI

Phát triển hạ tầng – dịch vụ – kết nối du lịch

Một trong những điểm nghẽn lớn nhất hiện nay đối với du lịch Điện Biên chính là hạ tầng giao thông và dịch vụ lưu trú còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển du lịch quy mô lớn và theo chiều sâu. Để khơi thông tiềm năng, cần ưu tiên đầu tư tuyến đường kết nối Mường Phăng – TP. Điện Biên – Mường Nhé, hình thành trục du lịch chiến lược liên kết các cụm điểm di tích, danh thắng, bản làng cộng đồng. Bên cạnh đó, việc mở các đường bay charter quốc tế từ Lào, Trung Quốc, Thái Lan đến sân bay Điện Biên sẽ tạo cú hích thu hút khách Đông Nam Á và du khách quốc tế có mối quan tâm đến lịch sử chiến tranh và văn hóa bản địa.

Về dịch vụ, Điện Biên cần nâng cấp và mở rộng hệ thống lưu trú theo hướng cân bằng giữa tiện nghi hiện đại và bản sắc địa phương, bao gồm các khách sạn 3–4 sao tại trung tâm thành phố và hệ thống homestay bản địa ở các bản dân tộc Thái, Mông, Khơ Mú. Một lực lượng hướng dẫn viên chất lượng cao (ít nhất 1.000 người) cần được đào tạo bài bản, đặc biệt chú trọng các kỹ năng thuyết minh lịch sử – giao tiếp tiếng dân tộc và tiếng Anh, góp phần xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp, truyền cảm hứng cho du khách trong hành trình khám phá Điện Biên.

Truyền thông – xúc tiến – giáo dục lịch sử gắn với du lịch

Truyền thông sáng tạo là giải pháp đột phá để đưa hình ảnh Điện Biên trở lại mạnh mẽ trong tâm thức cộng đồng và du khách quốc tế. Trước hết, cần đầu tư sản xuất các sản phẩm truyền thông đa nền tảng như phim tài liệu – phim hoạt hình lịch sử – video thực tế ảo (VR/360 độ) về chiến dịch Điện Biên Phủ, các danh nhân như Đại tướng Võ Nguyên Giáp, hay đời sống văn hóa của các dân tộc vùng cao. Những nội dung này cần được phân phối qua các kênh số, mạng xã hội, nền tảng giáo dục, tạo sự hấp dẫn cho thế hệ trẻ trong và ngoài nước.

Song song, cần đẩy mạnh giáo dục lịch sử gắn với du lịch thực địa, thông qua các chương trình như cuộc thi tìm hiểu Chiến thắng Điện Biên Phủ cấp toàn quốc, tổ chức hàng năm với sự tham gia của học sinh – sinh viên. Một hướng đi quan trọng là kết nối tour “Giáo dục lịch sử mùa hè”, đưa học sinh toàn quốc đến Điện Biên tham quan thực tế, trải nghiệm thực địa tại các chiến hào, đồi A1, hầm Đờ Cát, Sở chỉ huy Mường Phăng… tạo ra tương tác trực tiếp – cảm xúc sâu sắc – nhận thức lịch sử sống động. Đây là giải pháp kết nối giáo dục, truyền thống và du lịch trong một chiến lược phát triển dài hạn.

Cơ chế chính sách – hành lang pháp lý cho đột phá vùng

Để biến du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, Điện Biên cần một hệ sinh thái chính sách đặc thù do Trung ương và địa phương phối hợp xây dựng. Trước hết, đề xuất Chính phủ ban hành Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển du lịch lịch sử Tây Bắc, với Điện Biên là trung tâm – trọng điểm, sẽ giúp huy động nguồn lực tập trung và dài hạn từ ngân sách, doanh nghiệp và quốc tế. Trong đó, Điện Biên cần được ưu tiên đầu tư cho hạ tầng du lịch, bảo tồn di tích, phát triển nguồn nhân lực văn hóa – lịch sử.

Bên cạnh đó, cần thiết lập cơ chế ưu đãi đặc biệt cho các doanh nghiệp đầu tư vào khu vực di tích, như miễn tiền thuê đất 20 năm, hỗ trợ 50% chi phí đầu tư hạ tầng kỹ thuật, hoặc chính sách “một cửa” cấp phép đầu tư du lịch tại vùng văn hóa – lịch sử. Đồng thời, tỉnh cần thành lập Trung tâm Hỗ trợ phát triển du lịch lịch sử và văn hóa cộng đồng, có chức năng kết nối các bên liên quan (doanh nghiệp – địa phương – cộng đồng – nhà trường), tư vấn mô hình phát triển, đào tạo nghề và chuyển giao công nghệ – truyền thông cho các chủ thể tại chỗ.

Nhảy sạp - nét văn hóa đặc trưng của dân tộc Thái ở Điện Biên.

ĐỀ XUẤT TỈNH ĐIỆN BIÊN

Xây dựng Đề án cấp Chính phủ “Phát triển du lịch lịch sử – tâm linh tỉnh Điện Biên đến năm 2045”

Tỉnh Điện Biên kiến nghị Chính phủ cho phép xây dựng và phê duyệt Đề án tổng thể mang tầm quốc gia nhằm phát triển du lịch lịch sử – tâm linh gắn với giá trị di sản Chiến thắng Điện Biên Phủ. Đề án sẽ là khung pháp lý và định hướng chiến lược cho việc bảo tồn, tôn tạo các cụm di tích cấp quốc gia đặc biệt; phát triển sản phẩm du lịch đặc thù; nâng cao chất lượng dịch vụ và kết nối vùng liên tỉnh – liên quốc gia. Mục tiêu đến năm 2045, Điện Biên trở thành “thánh địa lịch sử – tâm linh” của khu vực Tây Bắc và Đông Dương, thu hút trên 5 triệu lượt khách/năm, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế tỉnh theo hướng dịch vụ – văn hóa – xanh và bền vững.

Phối hợp tổ chức Hội thảo toàn quốc “Giáo dục lịch sử qua du lịch chiến trường xưa”

Tỉnh đề xuất phối hợp với Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tổng cục Du lịch tổ chức định kỳ hội thảo cấp quốc gia với chủ đề “Giáo dục lịch sử qua du lịch chiến trường xưa”. Đây sẽ là diễn đàn khoa học và thực tiễn nhằm trao đổi giải pháp tích hợp du lịch và giáo dục lịch sử, tăng cường nhận thức cho thế hệ trẻ về truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc. Hội thảo đồng thời là cơ sở để xây dựng chương trình tour giáo dục lịch sử chuẩn hóa dành cho học sinh – sinh viên toàn quốc, thông qua trải nghiệm thực địa tại các địa danh mang dấu ấn lịch sử cách mạng.

Thành lập “Liên minh du lịch Điện Biên – Lào Cai – Sơn La – Hà Nội”

Nhằm hình thành chuỗi liên kết vùng bền vững, tỉnh đề xuất xây dựng Liên minh du lịch đỏ giữa các địa phương có tiềm năng di sản cách mạng – kháng chiến, bao gồm: Điện Biên, Lào Cai, Sơn La và Hà Nội. Liên minh sẽ hợp tác trong việc xây dựng tuyến du lịch lịch sử xuyên vùng, khai thác dòng khách nội địa và quốc tế theo hành trình “Từ Hà Nội – thủ đô kháng chiến đến Điện Biên Phủ – đỉnh cao chiến thắng”. Cơ chế liên minh đồng thời là giải pháp thúc đẩy truyền thông chung, liên kết doanh nghiệp, chia sẻ hạ tầng và nguồn lực xúc tiến đầu tư – quảng bá – đào tạo nguồn nhân lực du lịch vùng cao.

Phát triển du lịch văn hóa – lịch sử – tâm linh tại tỉnh Điện Biên không chỉ là một chiến lược kinh tế – xã hội, mà còn là một sứ mệnh gìn giữ ký ức dân tộc và lan tỏa giá trị hòa bình, nhân văn của Chiến thắng Điện Biên Phủ đến các thế hệ hôm nay và mai sau. Với hệ thống di tích lịch sử đặc biệt, không gian văn hóa dân tộc phong phú, cùng truyền thống cách mạng hào hùng, Điện Biên hội tụ đầy đủ điều kiện để trở thành trung tâm du lịch đặc thù của vùng Tây Bắc và khu vực Đông Dương.

Tuy nhiên, để hiện thực hóa tiềm năng này, tỉnh cần có những chính sách đột phá, sự hỗ trợ mang tính chiến lược từ Trung ương và sự đồng hành tích cực của doanh nghiệp, cộng đồng dân cư. Việc xây dựng sản phẩm du lịch mũi nhọn như các tour giáo dục lịch sử, du lịch tâm linh, trải nghiệm cộng đồng; cùng với giải pháp đầu tư hạ tầng, đào tạo nguồn nhân lực và chuyển đổi số du lịch là những nền tảng thiết yếu. Bên cạnh đó, các cơ chế hợp tác liên vùng và chính sách khuyến khích đầu tư sẽ đóng vai trò then chốt trong việc tạo nên hệ sinh thái du lịch bền vững và hấp dẫn.

Tỉnh Điện Biên cam kết chủ động phối hợp với các bộ, ngành và địa phương liên quan để triển khai hiệu quả các đề án, chương trình trọng điểm; đồng thời tích cực truyền thông, huy động nguồn lực xã hội hóa và phát huy vai trò của người dân trong phát triển du lịch gắn với bảo tồn di sản. Với tầm nhìn đến năm 2045, Điện Biên phấn đấu trở thành biểu tượng du lịch lịch sử – tâm linh quốc gia, nơi hội tụ của ký ức chiến thắng, bản sắc văn hóa và khát vọng phát triển bền vững giữa lòng Tây Bắc.

GS.TS, LS, Doanh nhân Phạm Hồng Điệp

Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Shinec

Ủy viên HĐBT Tạp chí Kinh tế Môi trường

Nguồn Kinh tế Môi trường : https://kinhtemoitruong.vn/chien-luoc-phat-trien-du-lich-van-hoa-lich-su-tam-linh-tinh-dien-bien-100847.html