Những năm gần đây, mạng xã hội chứng kiến sự trỗi dậy của các “đế chế livestream” hay “đại gia TikTok”. Họ là những người nổi tiếng với hàng triệu lượt theo dõi trên mạng xã hội, có thể bán được hàng nghìn sản phẩm, giá trị cả trăm tỷ cho tới hàng nghìn tỷ đồng. Đang trên đỉnh danh tiếng và lợi nhuận, nhiều người trong đó bất ngờ vướng vòng lao lý với lý do phổ biển như lừa dối khách hàng, trốn thuế, buôn bán hàng giả hay quảng cáo sai sự thật.
Hoàng Hường: "Đế chế" mỹ phẩm trốn thuế nghìn tỷ
Khác với nhiều TikToker trẻ tuổi mới nổi, Hoàng Thị Hường (thường gọi là Hoàng Hường, sinh năm 1987, quê Phú Thọ) được xem là biểu tượng thành công của thế hệ livestream đời đầu. Cá nhân này được biết đến như một doanh nhân hoạt động trong lĩnh vực dược phẩm và chăm sóc sức khỏe, là gương mặt quen thuộc trên các nền tảng mạng xã hội.
Trên trang cá nhân, Hoàng Hường giới thiệu mình là chủ chuỗi phòng khám Nha khoa Quốc tế Hoàng Hường Confident Smile tại Hà Nội, từng giữ vị trí Tổng giám đốc CTCP Dược phẩm Hoàng Hường.
CTCP Dược phẩm Hoàng Hường - trụ cột trong hệ sinh thái kinh doanh Hoàng Hường - được thành lập vào tháng 8/2021 với vốn điều lệ 6 tỷ đồng, chuyên sản xuất và phân phối các sản phẩm như viên xương khớp Hoàng Hường, hoạt huyết Hoàng Hường, nước súc miệng và kem đánh răng. Tuy nhiên, các thông tin về quy mô thực tế của hệ thống nhà máy, nhân sự và quy trình sản xuất không được công bố chính thức.
Các sản phẩm liên quan đến Hoàng Hường bày bán trên sàn thương mại điện tử.
Hoàng Hường nổi tiếng trên mạng xã hội thông qua các buổi livestream bán hàng trực tiếp trên Facebook, TikTok và YouTube, thu hút hàng trăm nghìn lượt xem mỗi phiên. Các fanpage mang tên “Hoàng Hường” (1,3 triệu người theo dõi) và “Gia đình Hoàng Hường” (1,4 triệu người theo dõi) từng là những kênh bán hàng có sức ảnh hưởng lớn nhất trong lĩnh vực thực phẩm chức năng.
Tuy nhiên, hình ảnh “nữ hoàng livestream” nay sụp đổ sau khi Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an khởi tố Hoàng Hường về tội “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng” liên quan đến hàng loạt công ty, hộ kinh doanh trong hệ sinh thái của bà.
Cơ quan điều tra xác định trong giai đoạn từ tháng 1/2021 đến tháng 6/2025, Hoàng Hường đã chỉ đạo nhân viên áp doanh thu vào các hộ kinh doanh và cá nhân khác nhằm trốn thuế, để ngoài sổ sách kế toán doanh thu gần 1.800 tỷ đồng và kê khai sai quy định thuế giá trị gia tăng trên 2.100 tỷ đồng.
Gia đình Hải Sen: Cú ngã từ triệu đơn hàng
Trước vụ việc của Hoàng Hường, mạng xã hội từng xôn xao khi vợ chồng TikToker Gia đình Hải Sen - kênh có hơn 2,6 triệu lượt theo dõi - bị Công an tỉnh Ninh Bình khởi tố và bắt tạm giam để điều tra về hành vi buôn bán hàng giả là thực phẩm.
Vợ chồng chủ kênh Gia đình Hải Sen. Ảnh: Facebook Gia đình Hải Sen.
“Gia đình Hải Sen” là biệt danh cộng đồng mạng đặt cho Lê Văn Hải (sinh năm 1995, quê Nho Quan, Ninh Bình) và vợ là chị Sen. Cặp đôi này nổi tiếng nhờ loạt video tiểu phẩm gia đình trên TikTok, YouTube và Facebook. Sau khi đạt được độ nhận diện lớn, vợ chồng Hải Sen bắt đầu mở rộng sang kinh doanh trực tuyến, tận dụng sức ảnh hưởng của mạng xã hội để bán hàng.
Họ thành lập Công ty TNHH Hải Bé, do ông Trần Đại Phúc làm Giám đốc, chuyên phân phối các sản phẩm như siro ăn ngon, sữa non, mỹ phẩm, và quảng cáo là “hàng sạch, tốt cho sức khỏe, an toàn cho trẻ nhỏ”. Theo kết quả điều tra, từ năm 2024 đến thời điểm Lê Văn Hải bị bắt tạm giam, công ty này đã bán ra hơn 800.000 sản phẩm, trong đó riêng mặt hàng “siro ăn ngon Hải Bé” có số lượng tiêu thụ lên tới hơn 100.000 hộp.
Kết quả giám định của cơ quan chức năng cho thấy các chỉ tiêu chất lượng trong sản phẩm, gồm vitamin A, calci và vitamin C - những thành phần chính tạo nên công dụng cho sản phẩm - chỉ đạt dưới 70% so với hàm lượng công bố. Theo quy định, sản phẩm này được xác định là hàng giả.
Với mức giá bán lẻ dao động 160.000-200.000 đồng/hộp, doanh thu từ riêng sản phẩm “siro ăn ngon” được ước tính mang về cho Gia đình Hải Sen khoảng 20 tỷ đồng.
Quang Linh Vlogs - Hằng Du Mục: “Chiến thần chốt đơn” vướng lao lý
Cặp đôi từng “làm mưa làm gió” mạng xã hội Quang Linh Vlogs (tên thật Phạm Quang Linh, sinh năm 1997, quê Nghệ An) và Hằng Du Mục (tên thật Nguyễn Thị Thái Hằng, sinh năm 1995, quê Cà Mau) là ví dụ điển hình cho hiện tượng những người nổi tiếng từ mạng xã hội bước chân vào kinh doanh và vướng lao lý.
Quang Linh Vlogs và Hằng Du Mục. Ảnh: Facebook Hằng Du Mục.
Quang Linh Vlogs được biết đến qua kênh YouTube Quang Linh Vlogs - Cuộc sống châu Phi, nơi anh ghi lại hành trình thiện nguyện tại Angola. Những video dạy người dân địa phương trồng trọt, nấu ăn, xây trường, làm nhà hay khoan giếng nước sạch từng giúp anh trở thành một trong những YouTuber Việt Nam được yêu mến nhất. Kênh Youtube Quang Linh Vlogs đạt hơn 4 triệu người đăng ký, Facebook có tới hơn 2,1 triệu lượt theo dõi.
Trong khi đó, Hằng Du Mục - một phụ nữ Việt lấy chồng Trung Quốc - lại nổi tiếng nhờ chuỗi video khám phá văn hóa, phong tục và đời sống thường nhật tại nhiều vùng đất của nước bạn. Các clip mang màu sắc nhẹ nhàng, gần gũi nhanh chóng giúp cô sở hữu kênh TikTok gần 5 triệu lượt theo dõi, fanpage thu hút hơn 2 triệu người theo dõi.
Sau thời gian hợp tác trong một số buổi livestream bán hàng, Quang Linh Vlogs và Hằng Du Mục cùng tham gia sáng lập CTCP Tập đoàn Chị Em Rọt (CER Group). Doanh nghiệp được thành lập với vốn điều lệ ban đầu 5 tỷ đồng, sau đó tăng lên 15 tỷ đồng. Trong đó, Quang Linh nắm hơn 13% cổ phần, còn Hằng Du Mục giữ 25%.
Các phiên livestream của cặp đôi này từng đạt doanh thu hàng chục tỷ đồng mỗi đêm, được cộng đồng mạng ví như “chiến thần chốt đơn”. Thống kê chỉ trong quý I/2025, gian hàng của Hằng Du Mục trên TikTok Shop đã đạt doanh số hơn 58 tỷ đồng, tăng hơn 400% so với cùng kỳ năm liền trước, một con số ấn tượng đến mức lọt top 5 thương hiệu bán lẻ online, ngang hàng với các doanh nghiệp quy mô lớn.
Tuy nhiên, hào quang nhanh chóng sụp đổ khi sản phẩm “kẹo rau Kera” - do CER Group phân phối - bị tố quảng cáo sai sự thật với slogan “Một viên bằng một đĩa rau”. Kết quả kiểm nghiệm cho thấy sản phẩm không đạt hàm lượng chất xơ như nội dung quảng cáo, gây hiểu lầm cho người tiêu dùng về giá trị dinh dưỡng thực tế.
Thông tin điều tra từ cơ quan công an, CTCP Tập đoàn Chị Em Rọt bán ra thị trường 135.325 hộp kẹo Kera từ cuối năm 2024 đến tháng 3/2025. Mỗi hộp kẹo Kera có 30 viên, giá dao động 150.000-165.000 đồng. Ước tính sơ bộ với giá niêm yết, Chị Em Rọt đã thu hơn 20 tỷ đồng.
Ban đầu, cơ quan chức năng xử phạt hành chính vì hành vi cung cấp thông tin sai sự thật, song sau đó vụ việc được chuyển hướng điều tra hình sự khi xuất hiện dấu hiệu sản xuất hàng giả là thực phẩm và lừa dối khách hàng.
Cún Bông: Hot mom với bài học về thuế
Vợ chồng Tiktoker Cún Bông bị khởi tố về vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng. Ảnh: Facebook Vũ Hồng Phúc.
Không trực tiếp vướng vào hành vi buôn bán hàng giả hay quảng cáo sai sự thật, Vũ Hồng Phúc - thường được biết đến với biệt danh Cún Bông (39 tuổi, Hà Nội) - gây chú ý khi bị khởi tố về tội trốn thuế.
Trên các nền tảng, Tiktoker Cún Bông xây dựng hình ảnh người phụ nữ hiện đại, thành công trong kinh doanh và chăm sóc gia đình, thường xuyên chia sẻ các video về làm đẹp, mẹo sống khỏe và bán hàng online. Bên cạnh đó, cô còn điều hành cửa hàng VHP trên phố Trần Hưng Đạo (phường Cửa Nam), kinh doanh hoa quả nhập khẩu, thực phẩm chức năng và sản phẩm tiêu dùng cao cấp.
Để vận hành hoạt động kinh doanh, năm 2017, chồng Cún Bông là Thắng đã lập CTCP dược Hoa Kỳ. Theo cơ quan điều tra, doanh nghiệp này có doanh thu thực tế hơn 120 tỷ đồng trong hai năm gần đây, song chỉ kê khai 5 tỷ đồng với cơ quan thuế. Số chênh lệch lớn khiến ngân sách Nhà nước thất thu hơn 10 tỷ đồng tiền thuế.
Ngoài hành vi trốn thuế, Công an Hà Nội cho biết đang tiếp tục làm rõ hơn 500 tỷ đồng giao dịch qua các tài khoản cá nhân của Cún Bông, nghi liên quan đến hoạt động kinh doanh không kê khai.
Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) thống kê trong năm 2024, quy mô thị trường thương mại điện tử Việt Nam đã vượt mốc 25 tỷ USD, tăng 20% so với năm 2023. Và Việt Nam hiện nằm trong top 10 quốc gia có tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử hàng đầu thế giới.
Cục đánh giá xu hướng livestream bán hàng đang phát triển mạnh, tuy nhiên chưa có quy định pháp lý riêng để quản lý hiệu quả, đặc biệt trong kiểm soát thông tin, định danh tài khoản và đảm bảo minh bạch.
Trước thực trạng trên, bà Lê Hoàng Oanh, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, khẳng định năm 2025, cục sẽ tập trung xây dựng luật chuyên ngành về thương mại điện tử để đảm bảo tuân thủ pháp luật và phát triển bền vững hơn.
Hồng Nhung