Theo Reuters, với 55 phiếu thuận và 45 phiếu chống, Thượng viện Mỹ ngày 30/9 giờ địa phương không thể thông qua dự luật gia hạn ngân sách do đảng Cộng hòa của Tổng thống Donald Trump hậu thuẫn nhằm ngăn chính phủ đóng cửa trước hạn chót nửa đêm.
Phe Cộng hòa đang kiểm soát Thượng viện và dự luật thông thường chỉ cần 51 phiếu để thông qua. Tuy nhiên, với ngân sách, cần ít nhất 60 phiếu. Do đó, theo thông báo trên trang chủ Nhà Trắng, các cơ quan chính phủ phải đóng cửa từ 0h ngày 1/10 giờ địa phương, trừ các hoạt động thiết yếu như cơ quan hành pháp.
Reuters nhận định việc chính phủ đóng cửa có thể làm gián đoạn nhiều hoạt động, khiến báo cáo việc làm tháng 9 bị đình trệ, làm chậm trễ ngành hàng không, đình chỉ nghiên cứu khoa học, giữ lại tiền lương của binh sĩ và dẫn đến việc cho nghỉ không lương khoảng 750.000 nhân viên liên bang, gây thiệt hại khoảng 400 triệu USD mỗi ngày.
Quân đội, lực lượng biên phòng và những người làm nhiệm vụ thiết yếu sẽ tiếp tục làm việc, nhưng không được trả lương cho đến khi Quốc hội giải quyết được bế tắc.
Lãnh đạo phe Cộng hòa tại Thượng viện John Thune cho biết cơ quan này sẽ bỏ phiếu lại dự luật trong hôm nay (1/10). Bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải được Hạ viện do đảng Cộng hòa kiểm soát thông qua.
Nhà Trắng tại thủ đô Washington, Mỹ ngày 4/9. Ảnh: Nhà Trắng
Reuters cho biết tâm điểm của cuộc đối đầu giữa đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa của Tổng thống Donald Trump là khoản 1.700 tỷ USD tài trợ cho các hoạt động cơ quan – chiếm khoảng 1/4 ngân sách liên bang trị giá 7.000 tỷ USD. Phần còn lại chủ yếu dành cho các chương trình y tế, hưu trí và chi trả lãi suất khoản nợ công, hiện đã lên tới 37.500 tỷ USD.
Đảng Dân chủ muốn mọi dự luật chi tiêu phải bao gồm các khoản trợ cấp bổ sung về chăm sóc sức khỏe, trong khi đảng Cộng hòa khẳng định rằng hai vấn đề này nên được giải quyết riêng rẽ.
“Họ (đảng Dân chủ) đang đóng cửa chính phủ. Chúng tôi không hề đóng nó lại. Chúng tôi không muốn chính phủ đóng lại vì chúng tôi đang có khoảng thời gian tuyệt vời nhất từ trước đến nay. Những người cuối cùng muốn chính phủ đóng cửa chính là chúng tôi,” Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu với báo giới tại Nhà Trắng ngày 30/9 giờ địa phương.
Trước đó, tính từ năm 1981, chính phủ Mỹ đã đóng cửa 15 lần, hầu hết chỉ 1 hoặc 2 ngày.
Lần dài nhất diễn ra vào nhiệm kỳ đầu của ông Donald Trump trong 35 ngày hồi năm 2018-2019, khiến khoảng 340.000 trong số 800.000 nhân viên liên bang phải nghỉ việc tạm thời. Nguyên nhân dẫn đến lần đóng cửa khi đó là bất đồng về vấn đề nhập cư.
Theo Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ, lần đóng cửa khi đó đã khiến nền kinh tế Mỹ thiệt hại 3 tỷ USD, tương đương 0,02% GDP.
Tùng Dương