'Chuyển mình' để nâng hạng chứng khoán: Bên trong là động lực, bên ngoài là cơ hội

7 giờ trướcBài gốc

Bà Phạm Thị Thùy Linh, Trưởng Ban Phát triển thị trường chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Ảnh: Văn Giáp/Bnews/vnanet.vn

Việc nâng hạng thị trường chứng khoán từ cận biên lên mới nổi đang mở ra kỳ vọng lớn về thu hút dòng vốn quốc tế, nâng tầm vị thế tài chính Việt Nam. Tuy nhiên, đây không chỉ là "cuộc đua nước rút" mà là một hành trình dài hạn, đòi hỏi nỗ lực đồng bộ từ thể chế, công nghệ đến hành vi doanh nghiệp. Trả lời phỏng vấn của phóng viên TTXVN, bà Phạm Thị Thùy Linh, Trưởng Ban Phát triển thị trường chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã chia sẻ nhiều thông tin quan trọng về sự chuẩn bị và định hướng phát triển của thị trường trong giai đoạn hiện nay.

Phóng viên: Thưa bà, việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam đang được kỳ vọng rất lớn. Bà đánh giá thế nào về ý nghĩa của quá trình này đối với nền kinh tế và thị trường tài chính Việt Nam?

Bà Phạm Thị Thùy Linh: Việc nâng hạng thị trường chứng khoán không chỉ là mục tiêu của ngành tài chính, mà còn là một bước tiến chiến lược nhằm nâng cao vị thế và năng lực cạnh tranh của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới. Khi được nâng hạng lên thị trường mới nổi, chúng ta sẽ có cơ hội tiếp cận với dòng vốn trung và dài hạn chất lượng cao, bao gồm cả các quỹ đầu tư thụ động lẫn chủ động.

Tuy nhiên, nâng hạng không phải là đích đến cuối cùng. Điều quan trọng hơn là duy trì sự ổn định và phát triển bền vững sau khi nâng hạng. Thực tế cho thấy một số thị trường sau khi được nâng hạng đã không duy trì được chất lượng và quy mô, dẫn tới bị hạ hạng trở lại. Do đó, mục tiêu dài hạn của chúng tôi là xây dựng một thị trường minh bạch, hiệu quả, bảo vệ tốt nhà đầu tư và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho sự phát triển của nền kinh tế.

Phóng viên: Vậy đâu là những yếu tố nền tảng giúp Việt Nam tự tin bước vào giai đoạn hoàn tất nâng hạng thị trường?

Bà Phạm Thị Thùy Linh: Chúng tôi đã tập trung vào bốn trụ cột chính: Hạ tầng công nghệ, khung pháp lý, cơ chế giao dịch và năng lực giám sát, quản lý. Cụ thể, việc đưa hệ thống giao dịch mới KRX vào vận hành từ tháng 5/2025 là một dấu mốc lớn, giúp tăng năng lực xử lý, đảm bảo an toàn, minh bạch và mở ra không gian phát triển nhiều sản phẩm mới như giao dịch chứng khoán chờ về, giao dịch trong ngày, cơ chế CCP (đối tác bù trừ trung tâm), các sản phẩm phái sinh …

Về pháp lý, Bộ Tài chính đã ban hành các thông tư quan trọng nhằm xử lý các tiêu chí từng bị đánh giá chưa đạt như chu kỳ thanh toán (DvP) và chi phí giao dịch thất bại. Đồng thời, chúng tôi yêu cầu 100% doanh nghiệp niêm yết phải công bố thông tin bằng tiếng Anh để nâng cao tính minh bạch. Các giải pháp về nới tỷ lệ sở hữu nước ngoài, cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số, bảo vệ nhà đầu tư... đều đang được triển khai đồng bộ để tạo nền tảng vững chắc cho thị trường chứng khoán phát triển bền vững và đạt chuẩn quốc tế.

Thị trường phái sinh phát triển vượt kỳ vọng sau 4 năm hoạt động. Ảnh minh họa: HNX

Phóng viên: Vấn đề tỷ lệ sở hữu nước ngoài đang thu hút nhiều sự quan tâm. Bà có thể chia sẻ rõ hơn về định hướng cải cách trong lĩnh vực này?

Bà Phạm Thị Thùy Linh: Tỷ lệ sở hữu nước ngoài là một yếu tố quan trọng trong đánh giá nâng hạng của các tổ chức quốc tế như MSCI. Hiện nay, nhiều doanh nghiệp trong nước có tỷ lệ sở hữu nước ngoài thấp, thậm chí 0%, dù không hoạt động trong ngành nghề hạn chế tiếp cận. Chúng tôi sẽ phối hợp với các bộ, ngành rà soát lại danh mục ngành nghề, nhằm mở rộng phạm vi cho nhà đầu tư nước ngoài tham gia, trừ những ngành liên quan an ninh, quốc phòng. Đồng thời, các doanh nghiệp cũng cần chủ động điều chỉnh giấy phép kinh doanh, tập trung vào ngành nghề chính, từ đó tăng tỷ lệ sở hữu nước ngoài, thu hút vốn và nâng cao năng lực quản trị.

Dự thảo sửa đổi Nghị định số 155/2020/NĐ-CP của Chính phủ - văn bản quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Chứng khoán đang được hoàn thiện theo hướng yêu cầu doanh nghiệp công bố rõ tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài, đồng thời bãi bỏ quy định để Đại hội đồng cổ đông quyết định về tỷ lệ này. Việc sửa đổi nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho dòng vốn quốc tế tiếp cận thị trường Việt Nam, đồng thời nâng cao tính minh bạch và phù hợp với thông lệ quốc tế. Đây là bước cải cách quan trọng, góp phần hoàn thiện khung pháp lý, hỗ trợ thị trường chứng khoán nâng hạng và phát triển bền vững.

Phóng viên: Hiện nay, việc phát triển nguồn cung cổ phiếu, nhất là từ khối doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp nhà nước đang được quan tâm. Bà nhận định như thế nào về triển vọng này?

Bà Phạm Thị Thùy Linh: Để tạo ra một thị trường sâu rộng, ổn định, cần đảm bảo cân bằng giữa cung và cầu. Hiện nay, quy mô và chất lượng hàng hóa trên thị trường chưa lớn, nên việc đưa thêm doanh nghiệp có gốc FDI chuyển đổi, doanh nghiệp nhà nước cổ phần hóa đáp ứng điều kiện niêm yết lên niêm yết là cần thiết. Đây không chỉ giúp tăng nguồn cung cổ phiếu chất lượng, mà còn cải thiện hiệu quả hoạt động doanh nghiệp, tạo sức hấp dẫn với nhà đầu tư nước ngoài.

Bà Phạm Thị Thùy Linh, Trưởng Ban Phát triển thị trường chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Ảnh: Văn Giáp/Bnews/vnanet.vn

Việc tích hợp IPO (bán cổ phần lần đầu ra công chúng) với niêm yết cũng đã được thể chế hóa, giúp dòng tiền lưu thông nhanh, gia tăng tính hấp dẫn của thị trường sơ cấp và thứ cấp. Chúng tôi sẽ tiếp tục rà soát, sửa đổi các quy định để khuyến khích doanh nghiệp tham gia niêm yết, đồng thời xây dựng các mảng thị trường mới như sàn giao dịch tín chỉ carbon, thị trường vốn cho doanh nghiệp khởi nghiệp... phù hợp với định hướng phát triển bền vững.

Phóng viên: Bà có thể chia sẻ thêm về vai trò của công nghệ trong việc hỗ trợ hoàn tất nâng hạng thị trường?

Bà Phạm Thị Thùy Linh: Công nghệ là nền tảng quan trọng trong chiến lược phát triển thị trường chứng khoán. Việc vận hành hệ thống KRX đã giúp thị trường Việt Nam bước sang giai đoạn mới về chất lượng giao dịch, tăng cường năng lực xử lý, đảm bảo an toàn, hiệu quả và minh bạch hơn. Đây là một trong những yêu cầu then chốt để các tổ chức xếp hạng đánh giá thị trường Việt Nam có thể đạt chuẩn.

Ngoài ra, hệ thống công nghệ mới còn giúp mở rộng không gian phát triển sản phẩm mới như giao dịch chứng khoán chờ về, giao dịch trong ngày, sản phẩm phái sinh mới, trái phiếu doanh nghiệp minh bạch hơn và tiến tới triển khai cơ chế đối tác bù trừ trung tâm (CCP) cho toàn thị trường.

Chúng tôi cũng đang đẩy mạnh việc xây dựng hệ sinh thái dữ liệu mở, minh bạch, đảm bảo mọi thành phần thị trường có thể tiếp cận thông tin đầy đủ, chính xác và kịp thời. Đây là nền tảng để nâng cao năng lực giám sát, quản lý và tạo điều kiện cho các nhà đầu tư, nhất là các nhà đầu tư tổ chức quốc tế, có niềm tin vào thị trường Việt Nam.

Phóng viên: Bà kỳ vọng như thế nào về phản ứng của nhà đầu tư quốc tế trước những cải cách này?

Bà Phạm Thị Thùy Linh: Chúng tôi đã nhận được nhiều phản hồi tích cực từ nhà đầu tư quốc tế, đặc biệt là sau khi vận hành hệ thống KRX và triển khai các cải cách về pháp lý. Nhiều quỹ đầu tư lớn tại Mỹ, châu Âu và châu Á đánh giá cao tiềm năng của thị trường Việt Nam, cả về tốc độ tăng trưởng kinh tế, sự ổn định chính trị và mức độ cải cách thể chế.

Việc tổ chức các hội nghị xúc tiến đầu tư tại các trung tâm tài chính quốc tế cũng giúp chúng tôi nắm bắt rõ hơn kỳ vọng của nhà đầu tư, đồng thời khẳng định hình ảnh một thị trường năng động, cải cách mạnh mẽ và sẵn sàng hội nhập của Việt Nam. Những cải cách về sở hữu nước ngoài, cơ chế giao dịch, công bố thông tin, bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư... đều là những điểm sáng được cộng đồng quốc tế ghi nhận.

Phóng viên: Bà có thông điệp nào gửi tới các doanh nghiệp và nhà đầu tư trong nước trong bối cảnh chuẩn bị hoàn tất nâng hạng?

Bà Phạm Thị Thùy Linh: Tôi cho rằng đây là thời điểm quan trọng để mỗi doanh nghiệp, nhà đầu tư, công ty chứng khoán cùng nâng cao năng lực, chuẩn hóa hoạt động, nâng cao minh bạch và chất lượng quản trị. Việc nâng hạng không chỉ tạo cơ hội cho dòng vốn ngoại mà còn đặt ra yêu cầu phát triển thị trường nội địa mạnh mẽ hơn, chuyên nghiệp hơn.

Việc các doanh nghiệp tích cực tham gia thị trường vốn, minh bạch thông tin và chuẩn hóa hoạt động kinh doanh sẽ góp phần quan trọng trong việc thu hút nhà đầu tư và nâng cao chất lượng thị trường; các công ty chứng khoán cần nâng cao chất lượng dịch vụ, chuẩn hóa quy trình để hỗ trợ tốt hơn cho nhà đầu tư cả trong và ngoài nước.

Với sự đồng lòng, quyết tâm của toàn hệ thống, về phía Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, chúng tôi kỳ vọng Việt Nam không chỉ nâng hạng thành công mà còn xây dựng được một thị trường chứng khoán phát triển bền vững, là kênh huy động vốn hiệu quả cho nền kinh tế và là điểm đến hấp dẫn với các nhà đầu tư toàn cầu./.

Phóng viên: Trân trọng cám ơn bà!

Văn Giáp (thực hiện)/Bnews/vnanet.vn

Nguồn Bnews : https://bnews.vn/chuyen-minh-de-nang-hang-chung-khoan-ben-trong-la-dong-luc-ben-ngoai-la-co-hoi/382736.html