Cơ chế đặc thù cho Thủ đô: Bảo đảm tập trung, tránh dàn trải và phù hợp nguyên tắc thí điểm

3 giờ trướcBài gốc

Sáng 8/12, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện các dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô.

Thảo luận tại hội trường, các ý kiến đại biểu Quốc hội bày tỏ nhất trí cao việc ban hành Nghị quyết này, bởi đây là yêu cầu khách quan, đúng thời điểm, nhằm tháo gỡ những khó khăn đã tồn tại nhiều năm trong quá trình triển khai các dự án lớn của Thủ đô.

Làm rõ cơ chế bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người dân

Đại biểu Nguyễn Thị Lan (Đoàn thành phố Hà Nội) đánh giá cao dự thảo Nghị quyết mang tính đột phá nhưng có kiểm soát chặt chẽ.

Theo đó, dự thảo Nghị quyết đã mạnh dạn phân cấp, phân quyền cho chính quyền Thủ đô, giúp rút ngắn quy trình, nâng cao trách nhiệm và tính chủ động trong tổ chức thực hiện, nhưng vẫn đặt trong khuôn khổ Hiến pháp, pháp luật và sự giám sát của Quốc hội, Chính phủ.

Đại biểu Nguyễn Thị Lan (Đoàn thành phố Hà Nội). (Ảnh: DUY LINH)

“Nghị quyết đánh trúng các điểm nghẽn cốt lõi như quy hoạch, thủ tục đầu tư, thu hồi đất, tái thiết đô thị, từ đó tạo điều kiện để triển khai nhanh hơn các dự án thực sự cấp bách, có tác động lan tỏa lớn”, đại biểu nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, đại biểu cho rằng dự thảo Nghị quyết thể hiện rõ tinh thần lấy người dân làm trung tâm, thông qua các cơ chế bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cao hơn quy định chung; đồng thời nhấn mạnh yêu cầu công khai, minh bạch, phòng chống tham nhũng, lợi ích nhóm trong quá trình tổ chức thực hiện.

Để Nghị quyết được triển khai hiệu quả, nữ đại biểu Đoàn Hà Nội đề nghị cần tăng cường phối hợp chặt chẽ giữa Trung ương và thành phố Hà Nội, nhất là với các dự án có tác động liên vùng, liên ngành.

Trong quá trình thực hiện, đại biểu kiến nghị cần quan tâm đến quyền lợi chính đáng của người dân, của tổ chức, công khai thông tin, truyền thông sớm và đầy đủ tới người dân, tạo sự đồng thuận và chia sẻ ngay từ đầu.

“Cần theo dõi, đánh giá thường xuyên quá trình thí điểm, kịp thời điều chỉnh những bất cập phát sinh, đúng với tinh thần thí điểm có kiểm soát”, đại biểu lưu ý.

Đại biểu Dương Khắc Mai (Đoàn Lâm Đồng). (Ảnh: DUY LINH)

Cùng quan tâm đến việc bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân, đại biểu Dương Khắc Mai (Đoàn Lâm Đồng) nhận định, quy định Khoản 4 Điều 10 dự thảo Nghị quyết cho phép Ủy ban nhân dân quyết định biện pháp cưỡng chế khi chủ đầu tư đã đạt được trên 75% số chủ sở hữu nhà, người sử dụng đất tương ứng với ít nhất 75% diện tích khu vực cải tạo, chỉnh trang, tái thiết đô thị đồng thuận với phương án quy hoạch, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giúp giải quyết điểm nghẽn của các dự án cải tạo, chỉnh trang, tái thiết đô thị trong thời gian qua. Tuy nhiên, đại biểu cho rằng, đây là vấn đề nhạy cảm, phức tạp, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân; do đó, đề nghị làm rõ cơ chế bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người dân trong quá trình thực hiện.

Bổ sung các tiêu chí, điều kiện chặt chẽ, tránh tình trạng “tràn lan đặc thù”

Về phạm vi dự án được áp dụng cơ chế đặc thù, dự thảo Nghị quyết quy định diện dự án rộng, bao gồm cả dự án đầu tư công, PPP, dự án của nhà đầu tư chiến lược và các dự án cải tạo, chỉnh trang, tái thiết đô thị.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng (Đoàn Quảng Trị). (Ảnh: DUY LINH)

Theo đại biểu Hà Sỹ Đồng (Đoàn Quảng Trị), việc quy định cơ chế quá rộng có thể dẫn tới tình trạng “tràn lan đặc thù”, gây khó cho công tác giám sát và phân bổ nguồn lực. Nêu báo cáo thẩm tra cũng chỉ nêu rõ yêu cầu thu hẹp phạm vi để bảo đảm tính tập trung, tránh dàn trải và phù hợp nguyên tắc thí điểm, đại biểu đề nghị chỉ áp dụng cho các dự án thật sự mang tính chất cấp bách, có tác động lan tỏa lớn hoặc là nhiệm vụ chính trị do cấp có thẩm quyền chỉ đạo; danh mục phải công khai, cập nhật và báo cáo Quốc hội định kỳ để bảo đảm minh bạch, kiểm soát chặt chẽ và tránh lạm dụng.

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn thành phố Hà Nội). (Ảnh: DUY LINH)

Quan tâm đến quy định về lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư, đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn thành phố Hà Nội) bày tỏ đồng tình với việc quy định lựa chọn nhà thầu hoặc nhà đầu tư đối với các dự án được thực hiện theo hình thức lựa chọn trong trường hợp đặc biệt như Luật Đầu tư và Luật Đấu thầu. Tuy nhiên, đại biểu cho rằng nên cân nhắc quy định được khởi công xây dựng công trình đồng thời với việc thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, hoặc quyết định chủ trương đầu tư bởi để việc chấp thuận chủ trương đầu tư, hoặc quyết định chủ trương đầu tư chỉ còn là hình thức mang tính chất hợp thức hóa là không nên. Do vậy, đại biểu kiến nghị nên quy định việc chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc quyết định chủ trương đầu tư đối với các dự án này phải thực hiện theo hình thức rút ngắn thời gian, như vậy sẽ không làm chậm mất nhiều thời gian để khởi công.

Còn theo đại biểu Hà Sỹ Đồng, việc quy định như trên mở rộng thẩm quyền lớn, tiềm ẩn rủi ro thất thoát, tiêu cực và trách nhiệm pháp lý. Dẫn báo cáo thẩm tra cũng cảnh báo nguy cơ xung đột với pháp luật đấu thầu, đại biểu đề nghị bổ sung các điều kiện chặt chẽ hơn: bắt buộc có đánh giá năng lực tài chính-kinh nghiệm bởi tư vấn độc lập; công khai toàn bộ lý do áp dụng cơ chế đặc biệt; và quy định trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu nếu chỉ định gây thiệt hại ngân sách; trường hợp “đặc biệt, cấp bách” cần có tiêu chí rõ ràng.

THU HẰNG

Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/co-che-dac-thu-cho-thu-do-bao-dam-tap-trung-tranh-dan-trai-va-phu-hop-nguyen-tac-thi-diem-post928746.html