Đại biểu Đỗ Thị Việt Hà: Đề nghị nghiên cứu kỹ quy định về thời hạn kháng nghị trong thi hành án dân sự

3 giờ trướcBài gốc

Đại biểu Đỗ Thị Việt Hà phát biểu trong phiên thảo luận tại hội trường Quốc hội, sáng 11/11.

Đại biểu Đỗ Thị Việt Hà nhất trí cao với sự cần thiết ban hành Luật với các lý do đã được nêu tại Tờ trình số 726/TTr-CP cũng như ý kiến thẩm tra của Ủy ban Pháp luật và Tư pháp. Hồ sơ dự án Luật đã được chuẩn bị rất kỹ lưỡng, bảo đảm đúng quy định.

Ngay sau phiên thảo luận Tổ, Bộ Tư pháp đã phối hợp với Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đã có Báo cáo số 660 về việc tiếp thu tối đa và giải trình thấu đáo tất cả các ý kiến tham gia của đại biểu Quốc hội và đã tiếp tục điều chỉnh ngay trong dự thảo Luật để trình Quốc hội cho ý kiến tại phiên thảo luận tại hội trường. Nội dung dự thảo Luật bảo đảm sự phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, tính hợp hiến, hợp pháp, thống nhất với hệ thống pháp luật; tính tương thích với các Điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên.

Để góp phần hoàn thiện hơn về dự thảo Luật, đại biểu tham gia ý kiến về quy định thời hạn kháng nghị của Viện Kiểm sát nhân dân trong thi hành án dân sự.

Khoản 2 Điều 114 dự thảo Luật quy định thời hạn kháng nghị, của Viện Kiểm sát nhân dân khu vực, Viện Kiểm sát quân sự cấp quân khu, Viện Kiểm sát nhân dân cấp tỉnh là 15 ngày; của Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát quân sự Trung ương là 30 ngày kể từ ngày nhận được quyết định hoặc phát hiện hành vi vi phạm.

Theo đại biểu, việc quy định mở theo hướng thời hạn kháng nghị của Viện Kiểm sát nhân dân tính từ ngày “phát hiện hành vi vi phạm” cần được tiếp tục nghiên cứu thêm thật kỹ lưỡng, toàn diện để bảo đảm thực sự đồng bộ với quy định của pháp luật hiện hành có liên quan và phù hợp về cả thực tiễn.

Đối chiếu với quy định của pháp luật hiện hành có liên quan, Bộ luật Tố tụng dân sự và Bộ luật Tố tụng hình sự đều quy định có 2 loại thời hạn kháng nghị là kháng nghị trong trường hợp bản án, quyết định chưa có hiệu lực pháp luật và kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm đối với bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật.

Đối với bản án, quyết định chưa có hiệu lực pháp luật: Thời hạn kháng nghị đối với bản án của Tòa án nhân dân cấp sơ thẩm của Viện Kiểm sát nhân dân cùng cấp là 15 ngày, của Viện Kiểm sát nhân dân cấp trên trực tiếp là 1 tháng, kể từ ngày tuyên án. Trường hợp kiểm sát viên không tham gia phiên tòa thì thời hạn kháng nghị tính từ ngày Viện Kiểm sát nhân dân cùng cấp nhận được bản án.

Việc kháng nghị khi có vi phạm sẽ được thực hiện theo thủ tục giám đốc thẩm. Theo đó, việc kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm trong Bộ luật Tố tụng dân sự có thời hạn 3 năm kể từ ngày bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật, trường hợp đặc biệt thì mới kéo dài đến 5 năm.

Bộ luật Tố tụng hình sự quy định nếu kháng nghị theo hướng không có lợi thì thời hạn là 1 năm và nếu theo hướng có lợi cho người bị kết án thì không tính thời hạn vì liên quan đến quyền con người, phải xử lý án oan, sai. Thi hành án dân sự cũng là một loại tố tụng tư pháp đặc biệt nên cần quy định tương đồng, đồng bộ với các quy định về tố tụng.

Về căn cứ thực tiễn, theo quy định của Luật Thi hành án dân sự thì tất cả các quyết định, văn bản về thi hành án dân sự đều phải được gửi cho Viện Kiểm sát nhân dân để thực hiện việc kiểm sát. Viện Kiểm sát nhân dân cũng tham gia cả vào quá trình tổ chức cưỡng chế thi hành án nên có đầy đủ cơ sở, tài liệu để thực hiện việc kiểm sát ngay trong quá trình tổ chức thi hành án.

Nếu Viện Kiểm sát nhân dân chưa kịp thời thực hiện việc kiểm sát để phát hiện vi phạm của chấp hành viên và kịp thời kiến nghị, kháng nghị, tránh hậu quả phức tạp sau này mà vài năm sau mới kiểm sát lại toàn bộ hồ sơ khi mà vụ việc đã thi hành xong thì thực sự bất hợp lý.

Quy định về thời hạn kháng nghị nói chung (bao gồm cả kháng nghị trong tố tụng và trong thi hành án dân sự) là để bảo đảm tính ổn định của các quan hệ pháp luật, giúp bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan và củng cố niềm tin của người dân vào hệ thống tư pháp. Nếu bản án đã được thi hành 5 năm, 10 năm, tài sản đã được bán qua nhiều chủ sở hữu, hồ sơ thi hành án đã thi hành xong và đưa vào lưu trữ nhiều năm mà vẫn bị kháng nghị thì việc giải quyết hậu quả của việc thi hành án sẽ cực kỳ phức tạp.

Do đó, để bảo đảm tính đồng bộ với quy định của pháp luật hiện hành và có tính khả thi, phù hợp với yêu cầu thực tiễn, đại biểu đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục nghiên cứu đánh giá kỹ lưỡng, toàn diện quy định về thời hạn kháng nghị của Viện Kiểm sát nhân dân tại khoản 2, Điều 114 dự thảo Luật; đề nghị quy định theo hướng thời hạn kháng nghị của Viện Kiểm sát nhân dân là 3 năm, kể từ ngày việc thi hành án đã thi hành xong.

Đề xuất như trên cũng sẽ góp phần thể chế hóa Chính sách 3 như trong Tờ trình của Chính phủ về Dự án Luật (Hoàn thiện tổ chức, hoạt động của hệ thống cơ quan thi hành án dân sự; nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan thi hành án dân sự, Viện Kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân, người có thẩm quyền trong thi hành án dân sự; vai trò, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân liên có quan khác trong thi hành án dân sự). Mặt khác, trường hợp người dân cho rằng quyền, lợi ích hợp pháp của họ bị xâm phạm thì họ có thể thực hiện theo quy định của Luật Tố cáo. Luật Tố cáo không quy định thời hạn tố cáo nên ở bất kỳ thời điểm nào, đương sự cũng có quyền tố cáo để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Vân Giang

Nguồn Bắc Ninh : https://baobacninhtv.vn/dai-bieu-do-thi-viet-ha-de-nghi-nghien-cuu-ky-quy-dinh-ve-thoi-han-khang-nghi-trong-thi-hanh-an-dan-su-postid430821.bbg