Đại biểu Quốc hội: Bảo vệ người tiêu dùng, chống gian lận là trọng tâm trong thương mại điện tử

8 giờ trướcBài gốc

Cần có giải pháp xác định danh tính người bán

Đại biểu Nguyễn Thị Lan (Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội) đánh giá cao nỗ lực, tinh thần đổi mới và sự chuẩn bị công phu của cơ quan soạn thảo. Dự thảo lần này có bố cục hợp lý, nội dung toàn diện, phản ánh đúng thực tiễn phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử trong nước và quốc tế. Đặc biệt, dự thảo luật đã mở rộng phạm vi điều chỉnh đến mạng xã hội, hoạt động livestream bán hàng, nền tảng tích hợp đa dịch vụ; bổ sung cơ chế quản lý đối với tổ chức, cá nhân nước ngoài; chú trọng yếu tố thương mại điện tử xanh, bảo vệ người tiêu dùng, an ninh mạng và dữ liệu cá nhân. Đây là bước tiến quan trọng, hướng tới môi trường pháp lý minh bạch, hiện đại, an toàn cho hoạt động thương mại điện tử Việt Nam.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Lan phát biểu tại phiên họp tổ 1, chiều 3-11.

Tuy nhiên, theo đại biểu Nguyễn Thị Lan, các quy định tại Điều 15 và Điều 19 về trách nhiệm của chủ sở hữu nền tảng và bảo vệ người tiêu dùng còn mang tính khái quát, chưa cụ thể về cơ chế xác thực danh tính người bán, trách nhiệm liên đới của nền tảng hay quy trình khiếu nại, hoàn tiền tự động. Trong khi đó, tình trạng gian lận, buôn bán hàng giả, vi phạm quyền lợi người tiêu dùng trên các sàn thương mại điện tử ngày càng gia tăng, gây mất niềm tin và ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của thị trường.

Đại biểu đề xuất bổ sung quy định bắt buộc chủ sở hữu nền tảng thương mại điện tử phải xác thực danh tính người bán bằng định danh điện tử (eKYC) trước khi cho phép hoạt động và chịu trách nhiệm liên đới nếu không kiểm soát được hành vi vi phạm. Đồng thời, các nền tảng cần thiết lập cơ chế khiếu nại và hoàn tiền tự động, bảo đảm quyền lợi người tiêu dùng khi giao dịch bị hủy, hàng hóa không đúng mô tả hoặc có dấu hiệu gian lận. Những quy định này, theo đại biểu, phù hợp với thông lệ quốc tế như Liên minh châu Âu, Singapore và Trung Quốc, nơi nền tảng thương mại điện tử buộc phải xác minh người bán (KYBC) và chịu trách nhiệm khi có vi phạm.

Tạo dựng niềm tin số

Từ góc độ kinh tế, đại biểu Trần Hoàng Ngân (Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh) nhấn mạnh việc nâng cấp quy định thương mại điện tử từ nghị định lên luật là hết sức cần thiết và kịp thời trong bối cảnh ngành thương mại điện tử Việt Nam tăng trưởng hơn 20% mỗi năm, với quy mô doanh thu ước đạt 30 tỷ USD trong năm nay. Sự phát triển mạnh mẽ này kéo theo nhiều vấn đề phức tạp, đòi hỏi hành lang pháp lý đủ mạnh để quản lý, điều chỉnh, đồng thời bảo vệ các chủ thể tham gia giao dịch.

Quang cảnh phiên họp tổ 1, chiều 3-11.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân đánh giá cao việc dự thảo luật đã tập trung vào các vấn đề cốt lõi như bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và phòng, chống hàng gian, hàng giả. Tuy nhiên, đại biểu đề nghị bổ sung phụ lục cụ thể hóa Chiến lược phát triển thương mại điện tử quốc gia (Điều 36), trong đó cần có chính sách hỗ trợ hàng Việt Nam tiếp cận thị trường quốc tế qua thương mại điện tử. Hiện nay, hàng hóa nước ngoài đang tràn vào Việt Nam mạnh mẽ qua kênh này, trong khi hàng Việt, nhất là của doanh nghiệp nhỏ và vừa, vẫn gặp khó khăn khi tiếp cận người tiêu dùng toàn cầu.

Bên cạnh đó, đại biểu cũng lưu ý một vấn đề mới nổi trong thương mại điện tử: Rác thải bao bì và đóng gói. Đại biểu Trần Hoàng Ngân cho rằng phát triển thương mại điện tử phải đi đôi với bảo vệ môi trường, cần có cơ chế khuyến khích tái chế, giảm thiểu rác thải để hướng tới mô hình “thương mại điện tử xanh”.

Nhiều đại biểu Quốc hội đều thống nhất rằng dự thảo Luật Thương mại điện tử phải tạo dựng được niềm tin số, yếu tố cốt lõi để thị trường thương mại điện tử phát triển bền vững, công bằng và hội nhập quốc tế. Muốn vậy, luật cần cụ thể hóa rõ ràng hơn trách nhiệm của các bên liên quan, đặc biệt là chủ sở hữu nền tảng và người bán hàng; tăng cường bảo vệ người tiêu dùng; đồng thời thúc đẩy sự phát triển của hàng Việt trên không gian mạng toàn cầu.

CHIẾN THẮNG

Nguồn QĐND : https://www.qdnd.vn/kinh-te/cac-van-de/dai-bieu-quoc-hoi-bao-ve-nguoi-tieu-dung-chong-gian-lan-la-trong-tam-trong-thuong-mai-dien-tu-1006200