Tạo điều kiện cho viên chức được hưởng thu nhập đa dạng hơn
Cho ý kiến về dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi), ĐBQH Thạch Phước Bình – Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Long cho hay, dự thảo Luật đã mở rộng phạm vi nguồn lương không chỉ từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập mà còn bao gồm cả nguồn thu hợp pháp khác. Đây là bước tiến quan trọng, tạo điều kiện cho viên chức được hưởng thu nhập đa dạng hơn.
Tuy nhiên, theo đại biểu: "Dự thảo Luật chưa nêu rõ cơ chế phân bổ minh bạch nguồn thu, cũng như cách bảo đảm quyền lợi giữa các viên chức làm việc ở những đơn vị có điều kiện khác nhau. Nếu không quy định cụ thể, có thể nảy sinh tình trạng chênh lệch thu nhập quá lớn, gây mất công bằng".
Do đó, đại biểu đề nghị bổ sung nguyên tắc phân phối công bằng, gắn thu nhập tăng thêm với hiệu quả công việc và quy định nghĩa vụ công khai, minh bạch tài chính để bảo đảm công bằng giữa các đơn vị.
Toàn cảnh Hội nghị ĐBQH hoạt động chuyên trách lần thứ 8.
Cũng liên quan đến vấn đề tiền lương, dự thảo Luật nhấn mạnh "gắn thu nhập với kết quả, hiệu quả công việc, phù hợp với xu thế trả lương theo vị trí việc làm". Đại biểu Đoàn Vĩnh Long đề nghị làm rõ cơ chế tiền thưởng và phân biệt rạch ròi giữa lương cơ bản với thu nhập tăng thêm.
Về quản lý viên chức, dự thảo Luật ghi nhận nguyên tắc trao quyền gắn với trách nhiệm giải trình và khuyến khích viên chức đổi mới, sáng tạo. Từ đây, ông Bình nêu quan điểm: "Đây là những quy định tiến bộ. Tuy nhiên, dự thảo Luật còn thiếu cơ chế bảo vệ viên chức trong trường hợp đổi mới, sáng tạo nhưng kết quả không như mong muốn".
ĐBQH Thạch Phước Bình - Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Long.
Đại biểu dẫn thực tế, nhiều viên chức e ngại rủi ro, ngại đổi mới vì sợ bị quy trách nhiệm. Do đó, cần luật hóa cơ chế miễn, giảm trách nhiệm cho viên chức dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung nhưng kết quả không thành công.
Tránh viên chức lợi dụng vị trí công tác để phục vụ lợi ích cá nhân
Một trong những nội dung mà đại biểu quan tâm là dự thảo Luật cho phép viên chức được ký hợp đồng lao động, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp ngoài công lập. Theo đại biểu Thạch Phước Bình: "Đây là quy định tiến bộ, phù hợp với xu hướng mở rộng cơ hội nghề nghiệp. Tuy nhiên, nếu không kiểm soát chặt chẽ sẽ dẫn đến xung đột lợi ích, khi viên chức có thể lợi dụng vị trí công tác để phục vụ lợi ích cá nhân".
Do đó, đại biểu đề nghị dự thảo Luật cần quy định rõ danh mục, lĩnh vực, ngành nghề mà viên chức được phép tham gia. Đồng thời, yêu cầu báo cáo minh bạch và chịu sự giám sát của đơn vị quản lý.
Về tuyển dụng viên chức, dự thảo Luật thay đổi căn cứ tuyển dụng theo vị trí việc làm, quỹ lương và nguồn thu hợp pháp, thay vì chỉ dựa vào chức danh nghề nghiệp như luật hiện hành.
Đánh giá đây là thay đổi quan trọng, giúp tuyển chọn viên chức sát với nhu cầu thực tế, song theo ông Bình, quy trình tuyển dụng vẫn còn nặng về thủ tục hành chính, chưa đủ linh hoạt để thu hút nhân tài.
Ông Thạch Phước Bình đề nghị mở rộng cơ chế tiếp nhận trực tiếp các chuyên gia, nhà khoa học, nhân tài; mạnh dạn phân cấp hơn nữa để đơn vị sự nghiệp công lập có thực quyền tự chủ trong tuyển dụng, gắn với trách nhiệm giải trình.
Đại biểu Bình cũng đề nghị quy định rõ điều kiện, tiêu chuẩn để chuyển từ hợp đồng có thời hạn sang hợp đồng không xác định thời hạn nhằm bảo đảm sự công bằng.
Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long.
Giải trình và tiếp thu ý kiến đại biểu cuối phiên thảo luận, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long cho biết, hợp đồng đối với viên chức là nội dung rất quan trọng vì viên chức khi tuyển dụng phải thực hiện toàn bộ quyền, nghĩa vụ cũng như chức trách theo hợp đồng.
"Trong Luật Viên chức có quy định hợp đồng lao động và hợp đồng dịch vụ để bảo đảm sự linh hoạt cũng như quyền của viên chức khi tham gia ký hợp đồng làm việc", ông Long nêu rõ.
Đại diện cơ quan soạn thảo cam kết tiếp thu ý kiến của các đại biểu để hoàn thiện cơ chế kiểm soát, giám sát, giải trình, tránh việc lạm dụng quyền khi thực hiện các hoạt động nghề nghiệp.
Lê Bảo