ĐBQH Trịnh Thị Tú Anh thảo luận tại Hội trường
Tham gia góp ý cho dự thảo Nghị quyết, ĐBQH tỉnh Lâm Đồng Trịnh Thị Tú Anh bày tỏ sự tán thành cao và đánh giá việc Chính phủ mạnh dạn thí điểm áp dụng trực tiếp tiêu chuẩn quốc tế, quy chuẩn kỹ thuật được công bố vào dự thảo. Đây là một bước đi “đột phá, đi trước một bước”, phù hợp tinh thần của Nghị quyết 59 về đẩy mạnh hội nhập quốc tế trong khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Rào cản lớn hiện nay đó là thủ tục nội địa cứng nhắc khiến Việt Nam chậm tiếp cận công nghệ cao. Theo đại biểu, trong bối cảnh toàn cầu hóa và bùng nổ công nghệ số, nhiều quy định về hồ sơ, quy trình thẩm định tại Việt Nam vẫn đang “giam chân” khả năng tiếp cận các thành tựu công nghệ cao của thế giới.
Tuy đa số sản phẩm hiện đại - từ dược phẩm công nghệ cao, vật liệu mới đến thiết bị y tế chuyên sâu đã vượt qua vòng thẩm định khắt khe của EMA (châu Âu) hay FDA (Hoa Kỳ), nhưng Việt Nam vẫn yêu cầu thẩm định lại từ đầu theo thủ tục nội địa.
Điều này dẫn đến hai nút thắt kéo dài nhiều năm. Đó là: Xung đột bí mật công nghệ và thiếu nguồn lực thẩm định chuyên sâu.
Quanh cảnh Kỳ họp thứ 10
Đại biểu nhấn mạnh, yêu cầu thẩm định lại không chỉ gây lãng phí nguồn lực mà còn khiến Việt Nam bỏ lỡ cơ hội tiếp cận những thành tựu tiên tiến nhất của nhân loại.
Theo đại biểu, việc thí điểm áp dụng trực tiếp tiêu chuẩn quốc tế, mở ra lộ trình chuyển đổi tư duy quản lý: Nhà nước không cần kiểm soát lại những gì thế giới đã kiểm định ở mức cao nhất, mà tập trung vào việc đảm bảo phù hợp với điều kiện sử dụng tại Việt Nam.
Cơ chế này đặc biệt quan trọng với các lĩnh vực có hàm lượng công nghệ, tính bảo mật cao như: Dược phẩm và chất phóng xạ dùng trong y học; vật liệu mới, công nghệ xanh; thiết bị y tế chuyên sâu; công nghệ sinh học và công nghệ nano.
Đại biểu kiến nghị, để cơ chế thí điểm thực sự phát huy hiệu quả, cần có ba giải pháp trọng tâm, đó là: Ban hành Danh mục lĩnh vực, sản phẩm được phép thí điểm; thành lập đơn vị liên ngành tinh gọn để đánh giá mức độ phù hợp tại Việt Nam; nghiên cứu cơ chế thừa nhận kết quả thẩm định của các cơ quan quốc tế uy tín (EMA, FDA...).
Đại biểu cho rằng, Việt Nam cần tiến tới bước cao hơn: Không chỉ áp dụng tiêu chuẩn quốc tế, mà công nhận kết quả thẩm định của các cơ quan hàng đầu thế giới. Điều này sẽ giải quyết triệt để các vướng mắc về thiếu chuyên gia, thiếu thiết bị và rủi ro liên quan bảo mật công nghệ.
Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh khẳng định, quy định tại Điều 9 không chỉ đơn thuần là giải pháp kỹ thuật, mà là biểu tượng cho sự thay đổi tư duy quản lý nhà nước trong kỷ nguyên mới.
Nguyệt Thu