Dự thảo Nghị định quy định về quản lý hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu giao dịch qua thương mại điện tử của Bộ Tài chính đưa ra sẽ miễn giấy phép, kiểm tra chuyên ngành với hàng hóa giá trị nhỏ.
Cụ thể, Điều 11.1, dự thảo đang dự kiến cho phép miễn giấy phép, điều kiện, kiểm tra chuyên ngành với hàng hóa nhập khẩu có giá trị từ 1 triệu đồng trở xuống, nhưng mỗi năm tổng giá trị không quá 48 triệu đồng với mỗi tổ chức, cá nhân. Đồng thời, quy định theo hướng quản lý theo người mua (người nhập khẩu).
Bộ Tài chính đang lấy ý kiến Dự thảo Nghị định quy định về quản lý hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu giao dịch qua thương mại điện tử. Ảnh minh họa
Tuy nhiên, góp ý về quy định này tại dự thảo, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, quy định có thể chưa thực sự phù hợp với đặc điểm thương mại điện tử và có thể tạo ra lỗ hổng trong thiết kế chính sách.
VCCI cho rằng, việc áp dụng ngưỡng 1 triệu đồng gần như không có tác dụng đáng kể, khi phần lớn hàng nhập khẩu hiện nay có giá trị thấp. Điều này dẫn đến hệ quả là phần lớn hàng hóa thương mại điện tử sẽ không phải chịu giấy phép, kiểm tra chuyên ngành, dù tổng giá trị hàng bán vào Việt Nam có thể rất lớn, gây bất bình đẳng với hàng hóa trong nước.
Từ phân tích trên, theo VCCI, cách thức thiết kế hiện tại vẫn dựa trên tư duy của hoạt động nhập khẩu truyền thống, trong khi có sự khác biệt rõ rệt giữa hai hình thức.
Thứ nhất, nhập khẩu truyền thống: Các doanh nghiệp nhập khẩu thường là tổ chức chuyên nghiệp, đã xác định rõ danh tính và chịu sự kiểm soát chặt chẽ. Trong khi đó, thông tin về người bán nước ngoài lại khó kiểm chứng, thường xuyên thay đổi. Do đó, cơ quan nhà nước thường kiểm soát theo người mua.
Thứ hai, nhập khẩu qua thương mại điện tử, thông tin về người bán (kể cả người bán nước ngoài) rõ ràng hơn nhiều so với người mua, kiểm soát bởi sàn thương mại điện tử theo quy định tại Nghị định 52/2013/NĐ-CP.
Ngoài ra, do thói quen mua sắm dựa vào đánh giá và độ tin cậy, đơn hàng thường tập trung vào một số lượng người bán nhất định, giúp việc giám sát tập trung và hiệu quả hơn. Vì vậy, thay vì tiếp tục quản lý theo người mua, có thể chuyển sang quản lý theo người bán.
Cụ thể, người bán có số lượng đơn hàng nhỏ trong năm có thể được miễn kiểm tra chuyên ngành. Người bán có số lượng đơn hàng lớn, hàng hóa có số lượng đơn hàng lớn sẽ phải tuân thủ quy định về giấy phép và kiểm tra chuyên ngành tương tự như cơ chế áp dụng trong hoạt động chuyển phát nhanh.
Theo VCCI, cơ chế này sẽ đồng thời đảm bảo quản lý theo rủi ro, tập trung quản lý với các hàng hóa có khối lượng giao dịch lớn trên thị trường. Trên cơ sở đó, VCCI kiến nghị, cân nhắc xây dựng cơ chế quản lý giấy phép, kiểm tra chuyên ngành với hàng hóa theo người bán.
Điều 11.1, Dự thảo Nghị định quy định về quản lý hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu giao dịch qua thương mại điện tử của Bộ Tài chính cho phép miễn giấy phép, điều kiện, kiểm tra chuyên ngành với hàng hóa nhập khẩu có giá trị từ 1 triệu đồng trở xuống nhưng mỗi năm tổng giá trị không quá 48 triệu đồng với mỗi tổ chức, cá nhân.
Nguyễn Hòa