Dịch vụ thuê xe tự lái: Từng bước thích nghi với Nghị định 168

4 giờ trướcBài gốc

Thị trường cho thuê xe tự lái bớt sôi động

Thời điểm cận Tết, các dịch vụ cho thuê xe tự lái ở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và các thành phố lớn thường hoạt động sôi nổi, với giá thuê xe tăng từ 20-50% so với ngày thường. Tuy nhiên, theo tìm hiểu của phóng viên, dịp Tết năm nay nhiều chủ cơ sở cho thuê xe đã thừa nhận lượng xe “ế ẩm” còn nhiều. Lý do là bởi, sau nghị định 168, mức phạt tăng cao nên nhiều người thuê xe có tâm lý e dè.

Nhiều chủ cơ sở cho thuê xe than ế dịp cận Tết.

Anh Hoàng Minh, chủ một cơ sở cho thuê xe tại quận Cầu Giấy, Hà Nội, chia sẻ: “Tình trạng thuê xe tự lái hiện không còn sôi động như các năm trước. Nếu chúng tôi nhất định “nắm đằng chuôi” là cầm tiền cọc phạt nguội thì nhiều người sẽ không dám thuê, vì có phải ai cũng có đủ vài chục triệu để cọc đâu. Thế nên không chỉ cơ sở của tôi mà theo tôi biết nhiều cơ sở khác cũng đành chấp nhận “hên xui”. Tức là chỉ bắt khách viết cam kết chứ không đặt cọc phạt nguội, nếu chẳng may khách vi phạm, gặp phải khách “chí phèo” là mình sẽ không đòi được tiền phạt nguội. Nhưng như thế còn hơn để xe ế ẩm”.

Hiện nay, một số vi phạm như vượt đèn đỏ, đi sai làn đường, chạy quá tốc độ thường chỉ bị phát hiện khi cơ sở nhận được thông báo từ cơ quan chức năng. Điều này khiến nhiều chủ xe cảm thấy bất an, vì dù không trực tiếp điều khiển phương tiện, họ vẫn phải chịu trách nhiệm pháp lý nếu không truy cứu được người vi phạm.

Ông Lê Hoàng Quân, một người có nhiều năm kinh nghiệm kinh doanh dịch vụ cho thuê ôtô tự lái tại Hà Nội, chia sẻ rằng việc khách thuê xe vi phạm luật giao thông là điều khó tránh khỏi. Theo ông, nguyên nhân không hẳn vì khách cố tình mà đôi khi xuất phát từ việc họ không quen điều khiển xe trên các tuyến đường mới hoặc ít tham gia giao thông nên dễ xảy ra sơ suất.

“Trong lĩnh vực này, chúng tôi thường xuyên gặp trường hợp sau khi khách trả xe, phát hiện vi phạm. Khi gặp khách để giải quyết, đôi bên có tranh cãi nhưng cuối cùng không xử lý được gì, đành chấp nhận nộp phạt thay”, ông Quân cho biết thêm.

Tính tới thời điểm 21s tháng chạp, Công ty Cổ phần thương mại và vận tải Kumho Việt Hàn mới chỉ cho thuê được một nửa lượng xe đang có (50 xe - pv). Theo vị đại diện công ty này cho biết: “Trước đó, thuê xe tự lái ở bên mình thì không phải đặt cọc phạt lỗi vi phạm giao thông nhưng từ khi có phạt nguội thì người thuê xe bắt buộc phải đặt cọc. Lý do là bởi nhiều khi xe vi phạm luật giao thông không được cập nhật ngay trên hệ thống, thành ra chủ cơ sở cho thuê xe bắt buộc phải giữ lại tiền cọc trong vòng 30 ngày”. Cũng theo người đại diện công ty này cho biết, tiền đặt cọc tối thiểu sẽ là 20 triệu đối với xe bình dân, và đối với những xe hạng sang thường sẽ khoảng 50 triệu. 50 triệu này bao gồm 30 triệu hỏng hóc xe và 20 triệu sẽ là số tiền để nộp một lỗi phạt nguội cao nhất.

Nhiều cơ sở cho thuê xe tự lái đã tự điều chỉnh để thích nghi với Nghị định 168.

Chính bởi tiền đặt cọc cao nên tính tới thời điểm cận Tết nhiều chủ cơ sở cho thuê xe vẫn “ế hàng”. Hiện tượng dư thừa xe cho thuê chưa từng xảy ra ở những dịp Tết trước.

Theo nhiều chủ cơ sở cho thuê xe, việc ban hành Nghị định 168/NĐ-CP (NĐ168) là hết sức cần thiết, tăng mức phạt sẽ tăng tính răn đe, từ đó góp phần thay đổi ý thức của người dân khi tham gia giao thông. Tuy nhiên, nhiều người chỉ mong muốn cơ quan chức năng nghiên cứu cơ chế cung cấp thông báo phạt nguội hoặc cập nhật thông tin về vi phạm của các phương tiện lên hệ thống tra cứu theo chu kỳ 3 ngày đến 1 tuần. “Chúng tôi luôn yêu cầu khách thuê xe tuân thủ quy định về điều khiển phương tiện khi tham gia giao thông. Tuy nhiên, trong trường hợp có xảy ra vi phạm, nếu sớm có thông báo phạt nguội, chúng tôi sẽ thuận lợi hơn khi buộc người thuê xe chịu trách nhiệm”, một chủ cơ sở cho thuê xe trên địa bàn Thanh Xuân bày tỏ mong muốn.

Nghị định 168/2024/NĐ-CP ngày 26/12/2024 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe áp dụng từ ngày 1/1/2025 đã có nhiều thay đổi.

Nội dung Nghị định 168 tập trung tăng nặng mức xử phạt vi phạm giao thông, hầu hết các lỗi đều tăng cao, đặc biệt có lỗi tăng đến 50 lần so với trước. Những lỗi vi phạm phổ biến của người điều khiển như vượt đèn đỏ, chạy quá tốc độ, nồng độ cồn…

Bổ sung thêm điều khoản khi thuê xe

Chính vì mức phạt vi phạm hành chính đối với các lỗi vi phạm giao thông tăng cao, gia tăng phạt nguội nên thị trường thuê xe tự lái ngày cận Tết đã có thêm điều khoản.

Dù phải bỏ thêm 10 triệu để cọc lỗi phạt nguội nhưng anh Đạt cho rằng điều đó là cần thiết.

Theo anh Lê Thành Đạt (Văn Phú, Phú La, Hà Đông, Hà Nội) thì giống như mọi năm, gia đình anh thường thuê xe tự lái từ 7 đến 10 ngày trong dịp Tết Nguyên đán. Đặt xe từ trước Tết 3 tháng nhưng đầu tháng 1/2025, chủ cơ sở cho thuê xe đã gọi cho anh Đạt và yêu cầu bổ sung thêm điều khoản. Cụ thể, mức đặt cọc đang từ 30 triệu thì nay anh phải chuyển khoản thêm 10 triệu để cọc lỗi phạt nguội. Riêng tiền cọc phạt nguội sẽ giữ thêm 1 tháng, sau khi chắc chắn chiếc xe mà anh Đạt thuê không vi phạm thì sẽ được trả lại.

Anh Đạt cho biết: “Tôi rất ủng hộ nghị định 168 của chính phủ, bởi nếu làm được nghiêm thì bắt buộc ai cũng phải nâng cao ý thức khi tham gia giao thông thì sẽ hạn chế được rất nhiều rủi ro. Việc tăng thêm tiền cọc cũng không có gì phải lăn tăn nhiều vì nếu mình không vi phạm thì mình vẫn lấy được tiền về”.

Với những gia đình có đủ tài chính, việc tăng số tiền cọc hoặc sẽ bị đơn vị cho thuê xe giữ tiền sau khi trả xe, không phải vấn đề lớn. Tuy nhiên, không ít người đã phải chấp nhận bỏ cọc và thay đổi phương án di chuyển trong dịp Tết.

“Tăng tiền đặt cọc cao mà giữ lại lâu như vậy thực sự rất khó vì kinh tế giờ khó khăn. Tiền tiêu Tết cũng vài chục triệu, giờ thêm tiền đặt cọc bị giữ lại lâu nên nhà tôi tìm phương án khác như thuê taxi đi theo từng chuyến”, anh Nguyễn Việt Dũng, (Phùng Khoang, Thanh Xuân, Hà Nội) chia sẻ.

Một chủ cơ sở cho thuê xe tự lái trên đường Trần Phú (Hà Đông, Hà Nội) cho biết: “Kể từ khi Nghị định 168 có hiệu lực, hầu hết các đơn vị cho thuê xe đều phải điều chỉnh cách vận hành để phù hợp với nhóm khách hàng mới. Bên mình cũng đã thực hiện việc sàng lọc tệp khách hàng, ưu tiên phục vụ những người có mức thu nhập từ trung bình khá trở lên”.

Ngoài ra, cơ sở này cũng đã áp dụng một số giải pháp nhằm giảm thiểu tối đa tình trạng khách vi phạm và không xử lý phạt nguội sau khi trả xe. “Bên mình có triển khai hệ thống lưu trữ thông tin khách thuê, bao gồm các giấy tờ, hình ảnh cần thiết để cung cấp và đối chiếu khi cần. Tất cả dữ liệu này đều được lưu lại trên hệ thống, giúp quản lý thông tin khách hàng một cách rõ ràng và minh bạch”, chủ cơ sở cho thuê xe trên đường Trần Phú cho biết.

Khi ký kết hợp đồng thuê xe, khách hàng cũng cần cung cấp các giấy tờ như CCCD hoặc hộ chiếu, bằng lái xe còn hiệu lực, cùng tài sản thế chấp, thường là xe máy chính chủ có giá trị cao kèm theo đăng ký hoặc khoản tiền mặt từ 30 đến 70 triệu đồng, tùy theo loại xe. Sau khi hoàn tất việc trả xe, tài sản và tiền đặt cọc này sẽ được hoàn trả lại cho khách.

Trước khi hoàn tất thủ tục trả xe, nhiều cơ sở cho thuê xe sẽ kiểm tra camera hành trình và dữ liệu để đánh giá khả năng khách có vi phạm giao thông, dẫn đến nguy cơ bị phạt nguội hay không. Trong trường hợp phát hiện rủi ro, một phần tiền cọc sẽ được giữ lại nhằm đảm bảo khách hàng thực hiện trách nhiệm nộp phạt.

Không chỉ vậy mà thông tin khách thuê được lưu trữ chi tiết trên hệ thống. Khi có thông báo phạt nguội kèm hình ảnh trích xuất, đây sẽ là căn cứ để các chủ cơ sở cho thuê xe liên hệ, yêu cầu khách hàng xử lý vi phạm theo đúng hợp đồng đã ký.

Theo các chuyên gia trong ngành, để giải quyết triệt để vấn đề, cần có sự phối hợp giữa cơ quan chức năng và các cơ sở cho thuê xe. Một số giải pháp được đề xuất như: Tạo hệ thống kết nối giữa cơ quan quản lý giao thông và các cơ sở cho thuê xe để cập nhật nhanh chóng thông tin về vi phạm. Quy định rõ trách nhiệm của người thuê xe đối với các vi phạm trong thời gian sử dụng phương tiện. Đưa vào ứng dụng công nghệ để người thuê xe nhận thông báo vi phạm và chịu trách nhiệm nộp phạt ngay lập tức.

Bên cạnh đó, các cơ sở cho thuê cũng cần tăng cường tuyên truyền ý thức chấp hành luật giao thông cho người thuê xe, đồng thời trang bị các thiết bị giám sát hành trình để theo dõi phương tiện hiệu quả hơn.

Nghị định 168/2024 quy định đối với trường hợp vi phạm phát hiện thông qua phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ mà chưa dừng ngay được phương tiện để xử lý, cơ quan chức năng sẽ gửi thông báo yêu cầu chủ phương tiện và cá nhân, tổ chức có liên quan (nếu có) đến trụ sở cơ quan, đơn vị của người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính để giải quyết vụ việc vi phạm.

Việc thông báo được thực hiện bằng văn bản hoặc ứng dụng giao thông trên thiết bị di động dành cho công dân do Bộ Công an xây dựng, quản lý, vận hành khi đáp ứng điều kiện về cơ sở hạ tầng, kỹ thuật, thông tin; đồng thời cập nhật thông tin về phương tiện vi phạm trên trang thông tin điện tử của Cục CSGT.

Chủ phương tiện có nghĩa vụ phải hợp tác với cơ quan chức năng để xác định người đã điều khiển phương tiện thực hiện hành vi vi phạm.

Trường hợp chủ phương tiện là cá nhân, nếu không hợp tác với cơ quan chức năng, không chứng minh hoặc không giải trình được mình không phải là người đã điều khiển phương tiện thực hiện hành vi vi phạm thì bị xử phạt đối với hành vi vi phạm được phát hiện.

Nếu quá thời hạn hẹn đến giải quyết mà chủ phương tiện vi phạm, người vi phạm chưa thực hiện giải quyết vụ việc vi phạm theo quy định thì người có thẩm quyền xử phạt gửi thông báo cho cơ quan đăng kiểm (đối với phương tiện có quy định phải kiểm định), cơ quan đăng ký xe, cơ quan cấp giấy phép lái xe (nếu đã xác định được người vi phạm).

Cơ quan đăng kiểm, cơ quan đăng ký xe, cơ quan cấp giấy phép lái xe trước khi thực hiện đăng kiểm, đăng ký xe, cấp, đổi, cấp lại giấy phép lái xe có trách nhiệm tra cứu dữ liệu phương tiện vi phạm, người vi phạm được cơ quan CSGT gửi thông báo đến. Nếu có thông tin về phương tiện vi phạm, người vi phạm thì chưa giải quyết việc đăng kiểm, đăng ký phương tiện vi phạm, chưa cấp, đổi, cấp lại giấy phép lái xe đối với người vi phạm.

Phong Anh

Nguồn ANTG : https://antg.cand.com.vn/su-kien-binh-luan-antg/dich-vu-thue-xe-tu-lai-tung-buoc-thich-nghi-voi-nghi-dinh-168-i758205/