Doanh nghiệp blockchain chặn người dùng trong nước là phản ứng tiêu cực, bột phát

9 giờ trướcBài gốc

Một trong những điểm đáng chú ý tại Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP về triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam, được Chính phủ ban hành và có hiệu lực ngày 9/9 vừa qua, là các doanh nghiệp phát hành tài sản mã hóa chỉ được chào bán, phát hành cho nhà đầu tư nước ngoài.

Theo ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam (VBA), ở thời điểm hiện tại, khó có thể khẳng định ngay mức độ hấp dẫn của thị trường tài sản mã hóa sắp được ban hành, cụ thể là Real World Assets (RWA), tức tài sản thực được token hóa, với nhà đầu tư trong nước. Nếu thị trường thực sự chứng minh được sức hút, chắc chắn chính sách sẽ phải điều chỉnh để mở rộng phạm vi tiếp cận. Đây là quá trình điều chỉnh và thích ứng bình thường mà nhiều quốc gia đi trước cũng đã trải qua.

Ông Trung cũng lưu ý rằng Nghị quyết 05/2025/NQ-CP chỉ là cơ chế thí điểm với thời hạn tối đa 5 năm. Trong giai đoạn này, Nhà nước có thể theo dõi, đánh giá và điều chỉnh chính sách khi cần thiết.

Kinh nghiệm quốc tế cho thấy việc triển khai nóng vội có thể dẫn đến những tổn thất rất lớn. Chẳng hạn, theo Bloomberg (2022), sự sụp đổ của hệ sinh thái Terra–LUNA đã làm bốc hơi khoảng 60 tỷ USD giá trị thị trường toàn cầu. Trước đó, tại Nhật Bản cũng từng xảy ra những cú sốc lớn như vụ Mt. Gox (2014) với thiệt hại khoảng 480 triệu USD và Coincheck (2018) với mức độ tổn thất hơn 500 triệu USD tại thời điểm sự cố.

Những trường hợp này minh chứng rằng rủi ro trong lĩnh vực tài sản số có thể ở quy mô rất lớn, do đó Việt Nam giới hạn đối tượng nhà đầu tư ở giai đoạn đầu cũng có thể là lựa chọn thận trọng. Một góc độ nào đó chưa cho các nhà đầu tư Việt Nam được tham gia đầu tư RWA cũng là một thiệt thòi nếu cho rằng RWA là một loại hình đầu tư hấp dẫn trong tương lai.

Tuy nhiên, nhìn theo góc độ đây là giai đoạn thí điểm, Chủ tịch VBA cho rằng, cộng đồng và doanh nghiệp trong nước cần tham gia góp ý chính sách một cách chuyên nghiệp, dựa trên kinh nghiệm thực tiễn, thay vì phản ứng cảm tính. Làm được như vậy, sau giai đoạn thí điểm, chúng ta hoàn toàn có thể điều chỉnh chính sách, mở rộng thị trường cho nhà đầu tư trong nước trên nền tảng pháp lý vững chắc và tiệm cận chuẩn quốc tế.

Coin98 Wallet chuyển sang phục vụ người dùng tại thị trường quốc tế thay vì Việt Nam. Ảnh: Lê Mỹ

Đáng chú ý khi Nghị quyết 05 ra đời, một số công ty hoạt động trong lĩnh vực blockchain ở Việt Nam như KyberSwap, nền tảng DEX (sàn giao dịch phi tập trung); Ninety Eight với dịch vụ Coin98 Wallet và ví Ronin thuộc hệ sinh thái của kỳ lân công nghệ Sky Mavis, đã đưa ra thông báo về việc dịch vụ của mình sẽ không còn dành cho người dùng Việt Nam tham gia. Các công ty này đều quyết định tập trung vào phục vụ người dùng quốc tế để tuân thủ các quy định được đưa ra.

Bình luận về vấn đề này, ông Phan Đức Trung cho biết, các dự án tuyên bố dừng hoạt động tại Việt Nam chủ yếu là các dự án hoạt động theo mô hình DeFi, cũng là mô hình ẩn chứa nhiều rủi ro cũng như nhận diện giao dịch theo tiêu chuẩn FATF.

Theo Chainalysis (Crypto Crime Report 2023), năm 2022, tổng giá trị tài sản mã hóa bị hack khoảng 3,8 tỷ USD, trong đó riêng DeFi chiếm 82% (tương đương khoảng 3,1 tỷ USD). Việc các đơn vị DeFi tạm ngừng hoặc chặn truy cập cho thấy họ cũng ý thức về pháp lý và sự cần thiết phải có biện pháp quản lý để bảo vệ nhà đầu tư.

Tuy nhiên, Chủ tịch VBA cũng cho rằng các doanh nghiệp này còn quá trẻ, chỉ phản ứng một cách tiêu cực, bột phát khi quy định pháp luật được ban hành thay vì đối thoại hay tìm cách tháo gỡ khó khăn cùng các cơ quan quản lý. Trong suốt quá trình kêu gọi góp ý xây dựng khung pháp lý mà VBA cùng đồng hành triển khai trong 2 năm vừa qua, không có doanh nghiệp nào trong số này gửi phản hồi chính thức.

Đây là sự khác biệt lớn so với quốc tế. Tại Mỹ hay EU, các doanh nghiệp thường chủ động tham gia tham vấn chính sách, chia sẻ kinh nghiệm quản trị và vận hành, từ đó giúp cơ quan quản lý xây dựng khung pháp lý tiệm cận chuẩn quốc tế.

Ông Trung mong rằng doanh nghiệp Việt Nam cũng sẽ thay đổi cách tiếp cận, đồng hành cùng Nhà nước trong quá trình xây dựng chính sách chứ không chỉ chờ đợi chính sách ban hành và phản ứng theo những cách thức cực đoan.

Lê Mỹ

Nguồn VietnamNet : https://vietnamnet.vn/doanh-nghiep-blockchain-chan-nguoi-dung-la-phan-ung-tieu-cuc-bot-phat-2447734.html