Độc đáo kiệu rồng làm bằng lá truyền thống đón Trung thu ở ngoại thành Hà Nội

5 giờ trướcBài gốc

Chiều 5/10, người dân thôn Đồi Hai (thuộc xã Phú Nghĩa, cách trung tâm Hà Nội khoảng 20 km) tổ chức lễ rước kiệu rồng truyền thống của thôn nhân dịp đón Tết Trung thu.

Kiệu rồng làm bằng các loại vật liệu như cây tre, cây chuối, cau,... bắt nguồn từ nghề mây tre đan của địa phương, gắn liền với đời sống sinh hoạt và văn hóa cộng đồng.

Một tuần trước, các cụ cao niên cùng thanh niên trong thôn bắt tay làm kiệu lá, với những vật liệu có sẵn ở địa phương.

Võng lọng (ô che) cũng được đan nong mốt (một kiểu đan lát trong nghề thủ công truyền thống, thường dùng khi đan rổ, rá, nia, nong, thúng) bằng lá dừa sau đó kết thành vòng.

Để tạo hình rồng, người dân đào những củ chuối to làm khuôn.

Ông Đào Huy Phủ (sống ở trong thôn có hơn 40 năm làm kiệu lá) cho biết, sản phẩm không thể làm quá sớm vì các chi tiết dễ héo, xuống màu, nên toàn bộ công việc chỉ thực hiện trong 4-5 ngày. Những ngày cuối, người dân thường làm đến khuya để kiệu luôn tươi đẹp trong ngày rước.

Phần củ chuối sau khi làm sạch được gọt, khắc tạo dáng phần đầu rồng. Sau đó, các loại hoa quả được tạo hình thành họa tiết trang trí lên phần đầu rồng...

Nhiều chi tiết hoa văn trên kiệu được tạo hình tỉ mỉ trên các chất liệu như lá vạn tuế, mo cau, tàu dừa, vỏ bưởi...

Hình ảnh tứ linh gồm long, lân, quy, phụng cũng được khéo léo thể hiện bằng quả đu đủ, hoa chuối, quả chuối.

Công đoạn tốn nhiều thời gian nhất là làm đầu rồng, bởi có nhiều chi tiết phức tạp, đòi hỏi người thợ khéo tay và kinh nghiệm.

Kiệu gồm 10 đầu rồng, trong đó hai đầu lớn nhất được xem là "bộ mặt" của kiệu. Người dân sử dụng nhiều loại cây, lá và hoa như dứa, cau, hạt nhãn, đu đủ, lá lưỡi hổ, mo cau… để tạo hình.

Phần đầu rồng được các cụ cao niên giàu kinh nghiệm thực hiện trong suốt một tuần, với các chi tiết hoa quả tươi được thay mới ngay trước ngày rước để giữ màu sắc rực rỡ.

Bà Trần Thị Oanh, Bí thư Chi bộ thôn Đồi Hai cho biết, thôn chung tay làm kiệu để thế hệ trẻ hiểu, học và giữ gìn nét đẹp truyền thống của làng.

Theo bà Oanh, trước đây, cứ 5 năm một lần, sáu thôn thuộc xã Đông Phương Yên cũ lại tổ chức thi kiệu lá nhằm giao lưu và thể hiện tay nghề. Năm 2020, hoạt động này bị gián đoạn do dịch, và năm nay dù đến kỳ tổ chức nhưng vẫn chưa thể thực hiện trong bối cảnh mới.

Sau chương trình kỷ niệm của xã, kiệu được rước khoảng 2 km dọc tuyến đường làng, từ Quán Chính Linh Từ cuối xóm đến sân vận động đầu xóm, để người dân khắp nơi cùng tham gia và hòa chung không khí lễ hội.

Lãnh đạo UBND xã Phú Nghĩa cho biết, theo đề xuất của 6 thôn thuộc xã Đông Phương Yên cũ, trong những năm tới khi điều kiện cho phép, địa phương sẽ tổ chức hội thi kiệu lá quy mô toàn xã nhằm khôi phục và phát huy nét văn hóa truyền thống.

Anh Nguyễn Gia Chính (thôn Đồi Hai) chia sẻ: "Công tác thực hiện lễ hội năm nay gặp nhiều khó khăn bởi xã Đông Phương Yên sáp nhập vào xã Phú Nghĩa khiến duy nhất thôn Đồi Hai sẵn sàng tham gia, 5 thôn khác không kịp chuẩn bị vì thời gian quá gấp. Cạnh đó, đúng ngày người dân bắt tay vào làm việc thì bão Bualoi ập đến, mưa trắng trời suốt mấy ngày liền khiến họ gặp nhiều thử thách".

“Ai trong thôn không nói ra nhưng đều hiểu, kiệu lá là linh hồn của Tết Trung thu. Dù mưa gió thế nào, chúng tôi cũng phải làm, không phải để thi thố, mà để giữ lấy ngọn lửa truyền thống", anh Gia Chính chia sẻ thêm. Ảnh: Kiệu được rước đến từ Quán Chính Linh Từ.

Kiệu rồng được rước đến sân vận động đầu xóm, để người dân khắp nơi cùng tham gia và hòa chung không khí lễ hội.

Chương trình rước kiệu đón Trung thu đi qua khắp ngả đường trong thôn, thu hút gần như tất cả người dân trong thôn, đặc biệt là các bạn nhỏ...

Người dân trong thôn đều rất háo hức, chào đón màn rước kiệu.

Em Nguyễn Bá Việt (18 tuổi) chia sẻ: “Ngay từ nhỏ em đã được bố mẹ đưa đi hội Trung thu trong thôn khiến em rất thích. Năm nay, em cùng nhiều bạn bè trong thôn vô cùng háo hức, mặc dù bận đi học ngoài trung tâm Hà Nội nhưng cuối tuần em cố gắng sắp xếp về thăm cùng để tiếp nối truyền thống quê hương”.