Đổi mới quy trình xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật

4 giờ trướcBài gốc

Dự án Luật Ban hành VBQPPL (sửa đổi) nhằm hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho việc xây dựng và vận hành hệ thống VBQPPL thống nhất, đồng bộ, minh bạch, khả thi, dễ tiếp cận, hiệu lực và hiệu quả, dễ áp dụng trên thực tế, khơi dậy mọi tiềm năng và nguồn lực, tạo động lực mới cho sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước.

Dự thảo Luật gồm 8 chương, 72 điều (giảm 9 chương, 101 điều so với Luật Ban hành VBQPPL năm 2015), nội dung tập trung vào 7 vấn đề đổi mới quan trọng, mang tính đột phá về quy trình xây dựng pháp luật.

Cụ thể gồm: Tiếp tục đơn giản hóa hệ thống VBQPPL; đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, tăng cường kiểm soát quyền lực trong xây dựng và thi hành pháp luật; phân định rõ thẩm quyền ban hành VBQPPL của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và văn bản dưới luật; bổ sung hình thức nghị quyết quy phạm pháp luật của Chính phủ; đổi mới việc xây dựng Chương trình lập pháp của Quốc hội; đổi mới quy trình xây dựng, ban hành VBQPPL; đẩy mạnh phân cấp gắn với tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan chủ trì soạn thảo; quy định việc chịu trách nhiệm đến cùng của các cơ quan trình dự án luật; hướng dẫn áp dụng VBQPPL.

Đáng chú ý, dự thảo Luật quy định đổi mới toàn diện, mạnh mẽ quy trình xây dựng, ban hành VBQPPL, trong đó tập trung vào 2 vấn đề lớn, trọng tâm: Đổi mới quy trình xây dựng, ban hành VBQPPL của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; bổ sung thẩm quyền quyết định của người có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật về quy trình xây dựng, ban hành VBQPPL theo trình tự, thủ tục rút gọn...

Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: M.Hải

Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh cùng lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp đã thảo luận, chỉnh lý từng câu, chữ trong các điều, khoản còn có ý kiến khác nhau.

Trước đó, cho ý kiến tại Phiên họp thẩm tra sơ bộ dự án Luật ngày 23/1, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội nhận định việc sửa đổi toàn diện Luật Ban hành VBQPPL là cần thiết. Đa số ý kiến các thành viên Ủy ban Pháp luật đánh giá dự thảo Luật đã được xây dựng theo hướng quán triệt chủ trương quan điểm đổi mới tư duy xây dựng pháp luật ngắn gọn, chỉ quy định những vấn đề khung, vấn đề mang tính nguyên tắc, những vấn đề thực tiễn biến động thường xuyên thì giao cho Chính phủ, địa phương quy định để bảo đảm linh hoạt trong điều hành.

Tại phiên họp, các đại biểu cũng đã tập trung cho ý kiến vào một số nội dung cụ thể của dự thảo Luật như: Phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và tham vấn chính sách; định hướng lập pháp nhiệm kỳ Quốc hội; chương trình lập pháp hằng năm của Quốc hội; xây dựng chính sách; thời điểm có hiệu lực thi hành của Luật...

Dự kiến tại Phiên họp thứ 42 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, dự án Luật Ban hành VBQPPL (sửa đổi) sẽ được thảo luận, cho ý kiến trước khi trình ra Phiên họp bất thường của Quốc hội ngay trong tháng 2/2025.

Luật Ban hành VBQPPL hiện hành đã có quy định về trách nhiệm của các chủ thể trong công tác xây dựng pháp luật. Tuy nhiên, các quy định này còn rải rác và chưa thực sự rõ ràng. Các quy định về xem xét, xử lý trách nhiệm đối với cá nhân, cơ quan ban hành văn bản trái pháp luật, cũng như việc không kịp thời xử lý văn bản trái pháp luật và khắc phục hậu quả do áp dụng văn bản trái pháp luật gây ra chưa cụ thể, chưa đầy đủ.

Bên cạnh đó, thực tiễn thi hành pháp luật trong những năm qua vẫn còn tình trạng pháp luật không được thi hành nghiêm chỉnh. Một trong những nguyên nhân chính của tình trạng nêu trên là do các VBQPPL chưa xác định rõ các hoạt động nào thuộc về tổ chức thi hành pháp luật và quy định trách nhiệm, nghĩa vụ thực hiện cho các chủ thể. Do đó, dẫn đến việc thực hiện công tác tổ chức thi hành pháp luật chưa đạt hiệu quả, nhiều khi còn mang tính hình thức.

Để khắc phục tình trạng nêu trên, Chính phủ đề xuất quy định cụ thể về trách nhiệm của các các chủ thể trong xây dựng, thi hành pháp luật, bảo đảm thể chế hóa kịp thời, đầy đủ các chỉ đạo của Đảng, Nhà nước trong thời gian qua.

Theo Tờ trình của Bộ Tư pháp, so với Luật hiện hành, dự thảo Luật giữ nguyên quy định về 23 hình thức VBQPPL do 14 chủ thể có thẩm quyền ban hành, bỏ hình thức và thẩm quyền ban hành VBQPPL của HĐND, UBND cấp xã, bổ sung 1 hình thức VBQPPL do Chính phủ ban hành (nghị quyết), thay đổi 1 hình thức VBQPPL từ quyết định sang hình thức thông tư do Tổng Kiểm toán nhà nước ban hành. Do đó, tổng số hình thức VBQPPL sẽ thành 25 hình thức và do 14 chủ thể có thẩm quyền ban hành.

Phương Thảo

Nguồn LĐTĐ : https://laodongthudo.vn/doi-moi-quy-trinh-xay-dung-ban-hanh-van-ban-quy-pham-phap-luat-184178.html