Phụ nữ xã Bù Gia Mập biểu diễn dệt thổ cẩm phục vụ khách tham quan. Ảnh: Ngọc Liên
Để thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, năm 2023, cả tỉnh Đồng Nai và Bình Phước trước đây đều có kế hoạch phát triển DLNT giai đoạn 2023-2025. Việc phát triển DLNT trên cơ sở giá trị văn hóa truyền thống, môi trường, cảnh quan của khu vực nông thôn góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, xây dựng NTM bền vững.
Nhiều sản phẩm du lịch nông thôn tiêu biểu
Những năm qua, tỉnh Đồng Nai và Bình Phước trước đây đều có những chiến lược phát triển DLNT dựa trên lợi thế của từng địa phương và đã đạt được những kết quả nhất định.
Nhiều sản phẩm DLNT được hình thành, nhiều nông dân đã tận dụng được lợi thế cảnh quan thiên nhiên vùng quê cũng như những đặc trưng về nông sản địa phương để khai thác du lịch, trở thành những cộng đồng du lịch thu hút du khách trong và ngoài tỉnh đến tham quan. Làng du lịch sinh thái Bình Lộc (ở phường Bình Lộc), Làng du lịch cộng đồng Xuân Bắc (ở xã Xuân Bắc), mô hình Du lịch cộng đồng của đồng bào dân tộc M’nông và S’tiêng tại vùng đệm Vườn quốc gia (VQG) Bù Gia Mập, mô hình Du lịch cộng đồng trải nghiệm sinh hoạt văn hóa của người S’tiêng tại Khu Bảo tồn văn hóa dân tộc S’tiêng sóc Bom Bo (ở xã Bom Bo)… đã trở thành những sản phẩm du lịch độc đáo, mang đậm dấu ấn bản sắc văn hóa địa phương.
Trong 10 tháng của năm 2025, lượt khách đến Đồng Nai đạt trên 4,6 triệu lượt. Doanh thu dịch vụ du lịch đạt trên 3,3 ngàn tỷ đồng, đạt 86,9% kế hoạch năm 2025.
VQG Bù Gia Mập nằm ở phía Bắc tỉnh Đồng Nai, với tổng diện tích tự nhiên trên 25,5 ngàn hécta nằm trên địa bàn 2 xã Bù Gia Mập và Đăk Ơ. Trong đó, phần lớn diện tích của vườn nằm trên địa bàn xã Bù Gia Mập, nơi có trên 70% dân số là người dân tộc M’nông và S’tiêng đang sinh sống.
Giám đốc VQG Bù Gia Mập Vương Đức Hòa cho biết: Những năm qua, song song với nhiệm vụ bảo vệ và phát triển rừng, công tác phát triển du lịch sinh thái luôn được vườn quan tâm, ưu tiên đầu tư, từng bước góp phần tạo sinh kế, tăng thu nhập cho người dân vùng đệm, thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương gắn với công tác bảo tồn thiên nhiên. Đến năm 2025, sản phẩm du lịch sinh thái của VQG được công nhận là sản phẩm du lịch OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm) 3 sao. Điều này đã nói lên tiềm năng và vai trò quan trọng của VQG trong phát triển du lịch xanh, sạch, du lịch cộng đồng tại khu vực biên giới.
Theo ông Vương Đức Hòa, hằng năm, lượng khách du lịch đến tham quan trải nghiệm tại VQG Bù Gia Mập ngày càng tăng và ổn định. Đối tượng khách du lịch đến tham quan và trải nghiệm tại đây là học sinh, sinh viên, giới trẻ yêu thiên nhiên, yêu thích khám phá, trải nghiệm rừng tự nhiên và tìm hiểu văn hóa dân tộc tại chỗ của địa phương.
Hướng tới phát triển bền vững
Với những nỗ lực trong việc xây dựng các sản phẩm DLNT tại các địa phương, Đồng Nai đã tạo sự đột phá trong phát triển sản phẩm DLNT. Nhiều điểm đến nông thôn được người dân khai thác từ những vườn cây kém hiệu quả kinh tế trong trồng trọt nhưng lại khai thác hiệu quả kinh tế ở lĩnh vực du lịch vì có vị trí, cảnh quan thiên nhiên độc đáo như các điểm đến: Lưng Chừng Mây, Vịnh Bốn Mùa… tại xã La Ngà; điểm đến Farm Đón Bình Minh tại phường Đồng Xoài…
Đặc biệt, tỉnh Đồng Nai hiện đã có 4 sản phẩm du lịch đạt chuẩn OCOP 3 sao gồm: sản phẩm khám phá Gia Canh “Vùng đất an lành” của Công ty TNHH Dịch vụ du lịch Meerkat Travel, tại xã Định Quán; Làng du lịch trải nghiệm cộng đồng Xuân Bắc của Tổ Hợp tác du lịch sinh thái vườn cây ăn trái xã Xuân Bắc; Du lịch trải nghiệm ca cao Xuân Lộc của Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp ca cao Suối Cát, xã Xuân Lộc và sản phẩm Khu du lịch sinh thái VQG Bù Gia Mập của Trung tâm Tuyên truyền, du lịch và cứu hộ bảo tồn tại xã Bù Gia Mập.
Để tiếp tục phát triển các sản phẩm DLNT mang dấu ấn riêng cho Đồng Nai, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang thực hiện xây dựng sản phẩm du lịch “Làng Văn hóa - Du lịch Tân Triều”. Đây sẽ là sản phẩm du lịch tiêu biểu của tỉnh, được thực hiện tại vùng trồng đặc sản bưởi Tân Triều của phường Tân Triều.
Từng trải nghiệm nhiều điểm đến tại các vùng nông thôn của Đồng Nai, anh Trần Quốc Nhân (ngụ phường Trấn Biên, tỉnh Đồng Nai) chia sẻ: Đồng Nai có nhiều điểm đến rất ấn tượng, có thể khám phá theo mùa hoặc quanh năm. Để ngắm cảnh đẹp thiên nhiên và thưởng thức đặc sản hồ Trị An thì có thể tìm đến khu vực hồ Trị An để cắm trại, chèo thuyền trên hồ và thưởng thức các món ngon. Đến mùa trái cây chín rộ (từ tháng 5 đến tháng 8 hằng năm) có thể đến các vùng trái cây nổi tiếng của Đồng Nai ở Bình Lộc, Xuân Lộc… Theo anh Nhân, đây là những điểm đến mang đậm giá trị văn hóa, lịch sử, tập quán của người địa phương với những trải nghiệm rất thú vị.
Không dừng lại ở những kết quả đã đạt được, tỉnh Đồng Nai đang tiếp tục nỗ lực thúc đẩy phát triển du lịch phát triển toàn diện, trong đó có lĩnh vực DLNT, nhằm khai thác hết những tiềm năng và kết quả nổi bật của tỉnh trong xây dựng NTM. Đồng Nai cũng đang chuẩn hóa các điểm đến và sản phẩm DLNT của tỉnh, đồng thời đẩy mạnh phát triển DLNT gắn với quá trình chuyển đổi số, xúc tiến sản phẩm…
Chia sẻ về những nỗ lực phát triển DLNT trên địa bàn tỉnh những năm qua và trong thời gian tới, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Thị Ngọc Loan cho biết: Thời gian qua, tỉnh đã có những chính sách hỗ trợ cho đầu tư phát triển DLNT. Trong đó, ưu tiên bố trí vốn từ ngân sách nhà nước cho công tác bồi dưỡng, tập huấn nguồn nhân lực du lịch, tư vấn cho các hộ dân xây dựng sản phẩm, phát triển hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch tại khu vực nông thôn phù hợp định hướng thị trường. Ngoài ra, sở tăng cường công tác phối hợp liên ngành, quản lý điểm đến DLNT; nâng cao hiệu quả xúc tiến quảng bá, kết nối điểm đến; đồng thời nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch khu vực nông thôn, hướng đến góp phần cho sự đa dạng sản phẩm du lịch của Đồng Nai.
Song song đó, sở đã nghiên cứu, đề xuất cơ chế chính sách đầu tư, phát triển sản phẩm DLNT kết nối với các doanh nghiệp lữ hành đưa khách về nông thôn khá hiệu quả, góp phần quảng bá điểm đến, từng bước xây dựng hình ảnh về Đồng Nai trên bản đồ du lịch trong nước và thế giới.
Ngọc Liên