Siết chặt chuẩn mực đạo đức
Luật mới dự kiến có hiệu lực từ ngày 8/1/2026 và sẽ tác động trực tiếp đến tất cả các nhà thầu đang hoạt động tại Dubai. Nó không thay thế hoàn toàn các quy định hiện hành mà bổ sung, nâng cấp khung pháp lý vốn được điều chỉnh bởi Sắc lệnh địa phương Dubai số 89/1994 (về hoạt động tư vấn kỹ thuật) và Sắc lệnh địa phương số 3/1999 (về thi công xây dựng). Theo đó, các quy định cũ vẫn tiếp tục áp dụng cho đến khi có văn bản thay thế, trừ trường hợp mâu thuẫn với luật mới.
Nguồn: economymiddleeast.com
Điểm nổi bật đầu tiên là thành lập Ủy ban Quản lý và phát triển hoạt động thầu trực thuộc thành phố Dubai. Ủy ban này có nhiệm vụ giám sát các nhà thầu và triển khai một hệ thống đăng ký và phân loại số hóa tập trung trên nền tảng Invest in Dubai. Nhà thầu sẽ được phân hạng dựa trên năng lực tài chính, kỹ thuật và quản trị, đồng thời phải duy trì tiêu chuẩn tuân thủ để tránh bị hạ hạng hoặc xóa tên khỏi danh sách.
Bên cạnh đó, luật yêu cầu ban hành một Bộ Quy tắc ứng xử và đạo đức nghề nghiệp mang tính ràng buộc pháp lý. Bộ quy tắc này sẽ đặt ra các chuẩn mực nghiêm ngặt về tính minh bạch, chống cạnh tranh không lành mạnh, quảng cáo trái phép và các thỏa thuận dựa trên hoa hồng. Vi phạm quy tắc có thể dẫn tới phạt tiền lên đến 200.000 AED, đình chỉ, tái phân loại hoặc hủy chứng chỉ hành nghề.
Luật cũng tiếp tục củng cố nghĩa vụ về an toàn lao động và sức khỏe cộng đồng. Cán bộ thực thi được trao quyền thanh tra công trường, áp dụng chế tài với những nhà thầu không tuân thủ Bộ Quy tắc thực hành an toàn xây dựng, vốn đang được kỳ vọng có phiên bản mới vào cuối năm nay.
Thầu phụ, liên danh và EPC: Tăng điều kiện, mở cơ hội
Một điểm thay đổi quan trọng khác nằm ở quy định về thầu phụ, liên danh (consortium) và hợp đồng tổng thầu EPC (đây là loại hợp đồng thiết kế nhằm cung cấp thiết bị công nghệ và thi công xây dựng công trình trong dự án đầu tư xây dựng). Luật mới chỉ cho phép nhà thầu phụ tham gia dự án khi có sự chấp thuận trước của thành phố Dubai, đồng thời yêu cầu tất cả thầu phụ phải có giấy phép và đăng ký đầy đủ. Nhà thầu chính sẽ chịu trách nhiệm giám sát toàn bộ chuỗi thầu phụ, trong khi cơ chế phê duyệt khối cho các hợp đồng cấp 1 trở xuống đang được cân nhắc.
Đối với các dự án có độ phức tạp cao, luật cho phép hình thành liên danh nhà thầu với điều kiện tất cả thành viên đều được phân loại phù hợp và một đơn vị phải đứng ra đại diện. Tuy nhiên, cách thức giám sát và xử lý vi phạm trong mô hình liên danh vẫn đang được Dubai nghiên cứu để bảo đảm khả thi.
Lần đầu tiên, hợp đồng EPC và hợp đồng chìa khóa trao tay được chính thức công nhận. Điều này mở đường cho việc gộp thiết kế và thi công trong một giấy phép kinh doanh duy nhất, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa Dubai và Sở Kinh tế và du lịch Dubai. Đây được xem là bước tiến có thể thay đổi mô hình kinh doanh của nhiều nhà thầu lớn.
Bên cạnh đó, luật cũng quy định chặt chẽ về lưu trữ hồ sơ, yêu cầu nhà thầu phải giữ nguyên bản hợp đồng, bản vẽ và tài liệu dự án ít nhất 10 năm kể từ khi bàn giao hoặc khi hợp đồng hết hạn, tương thích với thời hạn trách nhiệm đối với các khiếm khuyết nghiêm trọng trong công trình.
Một điểm mới đáng chú ý là các hoạt động thầu liên quan đến sân bay được loại trừ khỏi phạm vi điều chỉnh của luật, song chưa có hướng dẫn cụ thể về cơ chế quản lý thay thế.
Nói chung, Luật số 7 năm 2025 tạo ra khung pháp lý hiện đại, tập trung và minh bạch hơn cho hoạt động thầu tại Dubai. Với các biện pháp phân loại, giám sát và chế tài rõ ràng, nó không chỉ nâng cao chuẩn mực nghề nghiệp của nhà thầu mà còn mở ra cơ hội cho các mô hình hợp đồng mới như EPC. Tuy nhiên, nhiều chi tiết về cơ chế phê duyệt thầu phụ, liên danh và các văn bản hướng dẫn thi hành vẫn cần được làm rõ trước khi Luật chính thức có hiệu lực vào đầu năm 2026.
Ngọc Minh