Công nhân điện lực kiểm tra chỉ số công tơ. Ảnh: TTXVN
Dự thảo Tờ trình của Bộ Công Thương về Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 72/2025/NĐ-CP ngày 28/3/2025 của Chính phủ quy định về cơ chế, thời gian điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân cho thấy, số lỗ lũy kế 2 năm 2022-2023 của EVN vào khoảng 50.029 tỷ đồng. Đến hết năm 2024, do EVN có lãi nên số lỗ lũy kế của EVN còn khoảng 44.792 tỷ đồng. Để bù đắp chi phí hao hụt này, khoản lỗ đang được Bộ Công Thương đề xuất tính vào giá bán lẻ điện bình quân.
Lý giải về khoản lỗ trên, EVN cho biết, ở giai đoạn 2022-2023, giá nhiên liệu đầu vào sản xuất điện (than, dầu, khí) cùng với tỷ giá ngoại tệ tăng cao đột biến do ảnh hưởng của sự kiện địa chính trị Nga- Ukraine và nhu cầu nhiên liệu của giai đoạn phục hồi sau đại dịch COVID-19. Trong khi đó, trong cơ cấu giá thành điện hiện nay thì giá thành của khâu phát điện chiếm tỷ trọng tới 83%; các khâu còn lại (khâu truyền tải, phân phối - bán lẻ, quản lý ngành - phụ trợ) chiếm tỷ trọng khoảng 17% giá thành điện.
Đồng thời, cũng trong giai đoạn này, do ảnh hưởng của thời tiết và thủy văn, tỷ trọng sản lượng thủy điện giảm (thủy điện là nguồn điện giá rẻ), vì vậy phải thay thế vào đó các nguồn điện có giá cao. Tổng sản lượng điện mua từ các nhà máy hạch toán phụ thuộc Công ty mẹ EVN và các nhà máy hạch toán phụ thuộc các Tổng Công ty phát điện thuộc EVN (và các công ty cổ phần mà các EVNGENCO chiếm chi phối) năm 2022 chiếm tỷ lệ 46% và năm 2023 chiếm tỷ lệ 42% tổng sản lượng toàn hệ thống, còn lại EVN mua điện từ các đối tác bên ngoài.
EVN cũng cho biết, năm 2022, giá thành sản xuất kinh doanh điện là 2.032,26 đồng/kWh (trong đó giá thành khâu phát điện theo điện thương phẩm là 1.698,45 đ/kWh, bằng 83,57% giá thành) trong khi giá bán điện thương phẩm bình quân 1.882,73 đồng/kWh. Như vậy giá bán điện thấp hơn giá thành điện là 149,53 đồng/kWh.
Năm 2023, giá thành sản xuất kinh doanh điện là 2.088,90 đồng/kWh, trong khi giá bán điện thương phẩm bình quân 1.953,57 đồng/kWh. Như vậy giá bán điện thấp hơn giá thành điện 135,33 đồng/kWh.
Do đó, theo EVN, sau khi tính toán tổng hợp các số liệu liên quan, các khoản chi phí chưa được tính hoặc chưa được tính đầy đủ trong các lần điều chỉnh giá điện giai đoạn 2022-2023 là khoảng 44 nghìn tỷ đồng.
Bảo Trâm