Giám sát tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, trở thành 'kênh cảnh báo sớm' đối với các vấn đề lớn của đất nước

8 giờ trướcBài gốc

Giám sát là cơ chế bảo đảm kỷ cương, minh bạch và hiệu quả trong thực thi chính sách, pháp luật

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nêu rõ, thực hiện Chương trình hoạt động của Quốc hội, Diễn đàn giám sát của Quốc hội được tổ chức nhằm trao đổi chuyên sâu về vai trò, nội dung và phương thức đổi mới công tác giám sát trong bối cảnh mới.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi phát biểu. Ảnh: Phạm Thắng

Trong đó, Phiên chuyên đề thứ nhất với chủ đề: “Hoạt động giám sát của Quốc hội góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước” tập trung đánh giá toàn diện kết quả, tác động và hiệu quả của hoạt động giám sát trong lĩnh vực kinh tế - xã hội, từ đó đề xuất các giải pháp đổi mới, thiết thực, hiệu quả hơn trong thời gian tới.

Trong bối cảnh tình hình thế giới diễn biến nhanh, phức tạp, yêu cầu phát triển nhanh, bền vững và bảo an sinh xã hội ngày càng cao, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhấn mạnh, hoạt động giám sát của Quốc hội tiếp tục được xác định là một trong ba chức năng hiến định trọng yếu của Quốc hội. Giám sát không chỉ là công cụ kiểm tra, kiểm soát, mà còn là cơ chế bảo đảm kỷ cương, minh bạch và hiệu quả trong thực thi chính sách, pháp luật, góp phần củng cố niềm tin của Nhân dân và bảo đảm định hướng phát triển.

Từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến nay, Quốc hội đã không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động. Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan đã phối hợp chặt chẽ với Chính phủ, ban hành nhiều quyết sách mạnh mẽ, linh hoạt, góp phần phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Hoạt động giám sát tiếp tục được đổi mới mạnh mẽ, đi vào thực chất, trở thành “kênh cảnh báo sớm” đối với các vấn đề lớn của đất nước.

Nhiều chuyên đề giám sát quy mô lớn, có tác động sâu rộng đã được triển khai như: giám sát tối cao việc thực hiện chính sách pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành; về thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội giai đoạn 2015 - 2023; về triển khai các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 - 2025; cũng như việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội...

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi phát biểu. Ảnh: Phạm Thắng

"Thông qua các hoạt động giám sát chuyên đề, nhiều kiến nghị đã được tiếp thu, chính sách pháp luật được điều chỉnh, bổ sung, góp phần khơi thông nguồn lực và tháo gỡ điểm nghẽn phát triển. Các cuộc tọa đàm, diễn đàn kinh tế - xã hội được tổ chức thường niên đã trở thành kênh tham vấn chính sách quan trọng, quy tụ ý kiến từ nhiều đại biểu Quốc hội, chuyên gia, nhà khoa học, cộng đồng doanh nghiệp và người dân", Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính khẳng định.

Trên cơ sở thực tiễn và kết quả giám sát, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho biết, Quốc hội khóa XV đã ban hành nhiều nghị quyết có tính chiến lược như: Nghị quyết số 43/2022/QH15 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; các Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước, đầu tư công hằng năm và 5 năm; Nghị quyết về cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 - 2025; Nghị quyết về Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 -2030, tầm nhìn đến năm 2050; Nghị quyết về Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021 -2030, tầm nhìn đến năm 2050 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm 2021 - 2025; Nghị quyết về Quy hoạch không gian biển quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; nhiều cơ chế đặc thù tạo động lực phát triển cho các địa phương…

Hoạt động giám sát tại các Bộ, ngành, địa phương đi vào trọng tâm, gắn với thực tiễn, giúp Quốc hội có thêm cơ sở để quyết định các vấn đề lớn. Hoạt động chất vấn, giải trình ngày càng hiệu quả, thể hiện tinh thần trách nhiệm, sự đồng hành cùng Chính phủ và các cơ quan hành chính trong thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội. Nhiều nội dung chất vấn đã chạm đến các vấn đề thiết thực, thời sự; yêu cầu giải trình rõ ràng, gắn với cam kết hành động cụ thể, tạo sự chuyển biến trong điều hành chính sách.

Cùng với đó, giám sát văn bản quy phạm pháp luật được triển khai bài bản, thường xuyên, góp phần phát hiện và xử lý kịp thời các quy định còn bất cập, chồng chéo, không còn phù hợp, từ đó nâng cao sự khả thi, tính đồng bộ và hiệu quả của hệ thống pháp luật.

Tiếp tục đổi mới về nội dung, phương pháp, cách thức thực hiện

Những kết quả đạt được, theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính, đã khẳng định rõ vai trò giám sát tối cao của Quốc hội trong phát triển kinh tế - xã hội. Hoạt động giám sát ngày càng thực chất, gắn với thực tiễn, đóng góp thiết thực cho công tác lập pháp và quyết định các vấn đề quan trọng của quốc gia. Qua đó, Quốc hội thể hiện rõ vai trò kiến tạo, dẫn dắt, đồng thời, củng cố niềm tin của cử tri, Nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho biết, trong khuôn khổ Chuyên đề thứ nhất, Ban Tổ chức đã tuyển chọn hơn 20 tham luận từ các cơ quan của Quốc hội, Bộ, ngành, địa phương và các chuyên gia, phản ánh đa chiều từ nhiều góc độ: cơ quan giám sát, đối tượng được giám sát và người thụ hưởng chính sách.

Các đại biểu dự Diễn đàn. Ảnh: Hồ Long

Các tham luận làm rõ vai trò của giám sát trong phát hiện điểm nghẽn, thúc đẩy thực thi chính sách và hoàn thiện thể chế trong các lĩnh vực thiết yếu như: đầu tư công, tín dụng, ngân hàng, năng lượng, giáo dục, khoa học và công nghệ.

Nhiều ý kiến nhấn mạnh giám sát cần được tiếp cận theo tư duy “kiến tạo và phát triển” thay vì chỉ kiểm tra, kiểm soát. Bên cạnh các kết quả tích cực, nhiều tham luận cũng nêu rõ hạn chế trong phương pháp, cơ chế phối hợp, tính ràng buộc sau giám sát, đồng thời đề xuất giải pháp cụ thể để nâng cao hiệu quả giám sát trong thời gian tới.

Mặc dù có những chuyển biến tích cực, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng thẳng thắn chỉ rõ, hoạt động giám sát của Quốc hội trong lĩnh vực kinh tế - xã hội vẫn còn những hạn chế cần tiếp tục được khắc phục. Trong bối cảnh tổ chức bộ máy hành chính và hệ thống chính trị đang được tinh gọn, yêu cầu đối với công tác giám sát ngày càng cao, đó là, không chỉ đúng và trúng mà còn phải sâu sát, kịp thời và có khả năng định hướng chính sách.

Các đại biểu dự Diễn đàn. Ảnh: Hồ Long

Công tác giám sát cần tiếp tục được đổi mới về nội dung, phương pháp, cách thức thực hiện nhằm tăng tính thực tiễn, xác định rõ trọng tâm, trọng điểm và trách nhiệm giám sát. Từ đó, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong tổ chức thực hiện chính sách.

Diễn đàn lần này đặt mục tiêu đánh giá khách quan, toàn diện kết quả hoạt động giám sát trong thời gian qua; chỉ rõ những bất cập, nguyên nhân và rút ra các bài học kinh nghiệm từ thực tiễn. Từ đó, đề xuất các giải pháp đổi mới mạnh mẽ, toàn diện hơn để hoạt động giám sát hiệu quả hơn trong thời gian tới.

Nhấn mạnh điều này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính mong muốn, sẽ nhận được các ý kiến đóng góp thẳng thắn, đa chiều từ các đại biểu, chuyên gia, nhà khoa học để Diễn đàn thực sự trở thành một bước chuyển quan trọng, nâng cao hiệu quả giám sát, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững trong thời gian tới.

Minh Trang

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/giam-sat-tiep-tuc-doi-moi-manh-me-tro-thanh-kenh-canh-bao-som-doi-voi-cac-van-de-lon-cua-dat-nuoc-10382315.html