Giáo dục đại học tiên phong trong đào tạo nhân lực chất lượng cao gắn với chuyển đổi số

4 giờ trướcBài gốc

Quang cảnh phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh điều hành phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Bộ Giáo dục và Đào tạo quản lý cấp phép chương trình đào tạo ngành sư phạm, y dược, luật

Theo Tờ trình dự án Luật do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn trình bày, Luật này điều chỉnh các vấn đề về tổ chức, hoạt động và quản lý giáo dục đại học; xác định quyền, nghĩa vụ của các chủ thể tham gia hoạt động giáo dục đại học và trách nhiệm của Nhà nước đối với sự phát triển của giáo dục đại học.

Dự thảo Luật gồm 9 chương, 45 điều, giảm 27 điều so với Luật Giáo dục đại học hiện hành. Các quy định được cấu trúc lại theo hướng rõ ràng, mạch lạc, loại bỏ trùng lặp, bảo đảm tinh gọn và phù hợp với tính chất của một đạo luật khung.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu. Ảnh: Phạm Thắng

Trong tổng số 45 điều của dự thảo Luật có 12 điều (30%) kế thừa quy định hiện hành, giữ ổn định những nội dung mang tính nguyên tắc và nền tảng như phạm vi điều chỉnh, giải thích từ ngữ, chính sách của Nhà nước, quản lý nhà nước, một số quy định về tài chính, tài sản. Các điều chỉ chỉnh sửa kỹ thuật lập pháp, không thay đổi nội dung cốt lõi.

22 điều (50%) sửa đổi, bổ sung quy định hiện hành, điều chỉnh và hoàn thiện các quy định liên quan đến quyền tự chủ đại học, tổ chức bộ máy (hội đồng trường tư thục, hội đồng khoa học), tổ chức và chương trình đào tạo, tuyển sinh, kiểm định chất lượng, tài chính, đội ngũ giảng viên và người học… nhằm bảo đảm phù hợp hơn với thực tiễn và các chủ trương, định hướng phát triển.

11 điều (20%) là quy định mới bổ sung các nội dung mới về mô hình giáo dục đại học số, đào tạo nhân lực chất lượng cao, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, chính sách thu hút nhân tài, học phí và cơ chế hỗ trợ người học… để đáp ứng yêu cầu phát triển trong bối cảnh mới.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn trình bày Tờ trình dự án Luật. Ảnh: Phạm Thắng

Trình bày Báo cáo thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh nêu rõ, Thường trực Ủy ban nhất trí với sự cần thiết sửa đổi Luật nêu trong Tờ trình của Chính phủ. Dự án Luật đã thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, phù hợp với Hiến pháp, cơ bản bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật, tính tương thích với các điều ước quốc tế có liên quan. Hồ sơ dự thảo Luật được chuẩn bị công phu; quá trình xây dựng tuân thủ đúng trình tự, thủ tục; thành phần hồ sơ đầy đủ theo quy định.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh trình bày Báo cáo thẩm tra. Ảnh: Phạm Thắng

Về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, dự thảo Luật mở rộng đối tượng áp dụng; phân định rõ sứ mạng, mô hình cơ sở giáo dục đại học. Thường trực Ủy ban đề nghị rà soát, quy định rõ hơn phạm vi, mức độ áp dụng Luật đối với cơ sở giáo dục khác có hoạt động giáo dục đại học; làm rõ vị trí pháp lý của trường đại học thành viên trong đại học quốc gia, đại học vùng.

Về hoạt động đào tạo, Thường trực Ủy ban đề nghị cân nhắc quy định về đăng ký hoạt động giáo dục đại học quy định tại Điều 19 dự thảo Luật và đề nghị thay đăng ký bằng cấp phép hoạt động nhằm tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước trong bảo đảm và kiểm soát chất lượng; có cơ chế để rút phép từng phần đối với hoạt động đào tạo nếu vi phạm. Để quản lý chặt chẽ chất lượng đào tạo đại học, Thường trực Ủy ban tán thành việc Bộ Giáo dục và Đào tạo quản lý việc cấp phép chương trình đào tạo đối với ngành sư phạm, y dược và luật.

Cần thiết quy định một số điều kiện thành lập trường đại học

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản nhất trí việc sửa đổi toàn diện Luật Giáo dục đại học để thể chế hóa đầy đủ các chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về đột phá chiến lược và hiện đại hóa giáo dục đại học; phát triển giáo dục đại học trở thành động lực quan trọng trong hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia, trung tâm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, tiên phong trong hoạt động khoa học, công nghệ và hội nhập quốc tế.

Đánh giá việc sửa đổi luật lần này đã đưa vào nhiều nội dung rất mới, song Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng, Tờ trình dự án Luật cần viết đầy đủ hơn nữa để thể hiện được những thành tựu của Luật Giáo dục đại học hiện hành, thấy được những thành tựu của nền giáo dục cũng như thành tựu của lĩnh vực đào tạo đại học trong những năm qua đã đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, hội nhập quốc tế.

Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Dân tộc Hoàng Duy Chinh phát biểu. Ảnh: Phạm Thắng

Và việc sửa đổi Luật lần này không phải vì luật không chất lượng mà sửa đổi vì đất nước đang bước sang giai đoạn phát triển mới, đặt ra nhiều yêu cầu mới cho việc nâng cao chất lượng giáo dục đại học.

Phó Chủ tịch Quốc hội cũng bày tỏ thống nhất với quan điểm, mục tiêu khi sửa đổi Luật là giáo dục đại học đi tiên phong trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao gắn với đổi mới khoa học công nghệ, chuyển đổi số; là căn cứ, cơ sở để góp phần đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới phát triển thịnh vượng, tiến kịp với những quốc gia tiên tiến văn minh. “Như vậy, giáo dục đại học có vai trò vô cùng quan trọng”, Phó Chủ tịch Quốc hội khẳng định.

Về thành lập trường đại học, Tờ trình của Chính phủ, Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Văn hóa và Xã hội đều đề nghị bỏ điều kiện thành lập trường đại học trong dự án Luật và quy định trong Luật Giáo dục.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng, Luật Giáo dục quy định về rất nhiều trường, từ mầm non, mẫu giáo đến trường phổ thông, giáo dục nghề nghiệp đến bậc đại học. Mặt khác, quá trình để thành lập nên một trường đại học là khoảng 5-6 năm, nếu quy định trong Luật Giáo dục thì rất khó để chi tiết và cụ thể về trình tự, thủ tục, điều kiện; nếu giao Chính phủ quy định chi tiết thì cũng rất “nặng” cho Chính phủ.

Các đại biểu dự phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, vẫn cần quy định một số điều kiện thành lập trường đại học trong dự thảo Luật như: phải đủ điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng dạy học, phòng thí nghiệm, các cơ sở bảo đảm; có hệ thống giáo viên, giảng viên cơ hữu đạt tối thiểu 50% để giảng dạy các môn học, ngành học của trường; có hệ thống giáo án, giáo trình, học liệu bài bản...

Cũng quan tâm đến dự thảo Luật, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Dân tộc Hoàng Duy Chinh cho rằng, cần thiết kế các quy định nhằm quản lý để nâng cao chất lượng giáo dục đại học. Đối với chính sách hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số vay ngân hàng đóng học phí và hỗ trợ về học phí, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Dân tộc lưu ý, dự thảo Luật quy định chung chung nhưng cần giao cho Chính phủ quy định chi tiết, tránh tình trạng lợi dụng chính sách.

Minh Trang

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/giao-duc-dai-hoc-tien-phong-trong-dao-tao-nhan-luc-chat-luong-cao-gan-voi-chuyen-doi-so-10383130.html