Giữ hồn quê trong diện mạo mới

7 giờ trướcBài gốc

Bản sắc vẫn vẹn nguyên

An Giang là vùng đất giàu bản sắc văn hóa, nơi cộng cư lâu đời của nhiều dân tộc như Kinh, Khmer, Hoa, Chăm... Mỗi cộng đồng dân tộc đều gìn giữ và phát huy những nét văn hóa độc đáo, thể hiện qua các lễ hội đặc sắc như Vía Bà Chúa Xứ núi Sam, Nguyễn Trung Trực, Ok Om Bok, Nghinh Ông...

Bên cạnh đó, An Giang còn nổi tiếng với nhiều làng nghề truyền thống như thêu, dệt thổ cẩm Chăm, đan đát, làm nước mắm... Góp phần làm phong phú kho tàng văn hóa là nghệ thuật dân gian đa dạng: Đờn ca tài tử Nam bộ, múa Romvong, hát Dù kê, sân khấu rối Khmer... Hàng trăm di sản văn hóa vật thể và phi vật thể trải dài từ miền núi, biên giới đến vùng biển, đảo đã tạo nên bức tranh văn hóa sống động, đa sắc màu, làm nên sức hấp dẫn riêng có của vùng đất An Giang.

Sau khi sáp nhập tỉnh, người dân An Giang không ngừng phát huy giá trị của loại hình nghệ thuật được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại là đờn ca tài tử (ĐCTT) Nam bộ. Tiêu biểu là gia đình ông Trương Văn Đẹp, ngụ xã Vĩnh Hòa có ba thế hệ cùng đam mê và gắn bó với ĐCTT.

Ông Đẹp cho biết: “Nội, ngoại tôi đều biết đờn, biết ca. Chính những câu hát mượt mà thuở nhỏ đã nuôi dưỡng trong tôi tình yêu với ĐCTT đến bây giờ. Giờ tuổi cao, tôi mong truyền lại ngọn lửa đam mê ấy cho con cháu để ĐCTT không bị lãng quên”.

Ngư dân phường Hà Tiên duy trì nghề đan lưới chuẩn bị chuyến ra khơi. Ảnh: THỦY TIÊN

Trong đời sống xã hội, các giá trị văn hóa được lưu giữ nhờ sự tương tác thường xuyên giữa con người với các thiết chế văn hóa như đình, chùa, nhà văn hóa, các lễ hội và làng nghề truyền thống. Những giá trị đó không thể xóa bỏ chỉ bởi sự thay đổi địa giới hành chính mà còn góp phần làm phong phú không gian văn hóa và thúc đẩy phát triển du lịch ở địa phương. Bên cạnh đó, các nghề, làng nghề được kết nối hiệu quả với các chuỗi giá trị kinh tế và du lịch, mở rộng hơn sự lan tỏa giá trị văn hóa địa phương đến cộng đồng.

Chính người dân là chủ thể quan trọng nhất để giữ gìn và lan tỏa bản sắc, bất kể tên gọi của địa phương có thay đổi ra sao. “Tên gọi có thể thay đổi nhưng quê hương vẫn còn đó. Chúng tôi vẫn mưu sinh trên cánh đồng lúa, vuông tôm, vẫn giữ nếp sống văn hóa của gia đình, vẫn cùng chung tay với chính quyền địa phương xây dựng quê hương giàu đẹp”, ông Nguyễn Minh Thuấn, ngụ xã Vĩnh Hòa chia sẻ.

Giữ lửa truyền thống

Làng Chăm xã Châu Phong là minh chứng rõ nét cho sự kiên trì giữ gìn và phát triển nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào Chăm. Nghề dệt thổ cẩm xã Châu Phong ra đời hơn 100 năm, với 100 hộ tham gia. Dù không còn hưng thịnh như trước, nhưng nghề dệt thổ cẩm của đồng bào Chăm vẫn được giữ gìn và phát triển bởi những người nặng lòng với giá trị truyền thống.

Theo bà Saymah - nghệ nhân làm nghề dệt thổ cẩm ở làng Chăm xã Châu Phong, nghề này được gia đình bà duy trì từ đời ông nội đến nay. Dù có lúc thăng trầm nhưng với sự yêu nghề và nhiệt huyết giữ nghề, gia đình bà hằng ngày vẫn miệt mài tạo ra nhiều sản phẩm như: Túi xách, nón, khăn, trang phục truyền thống.

Ngoài giữ gìn giá trị truyền thống từ nghề dệt thổ cẩm, gia đình bà còn tận dụng nghề này để khai thác, phục vụ du lịch. “Dù khó khăn nhưng tôi cố gắng giữ nghề của cha ông để lại và làm theo cách truyền thống nên vải thổ cẩm đẹp, được nhiều du khách mua làm quà”, bà Saymah chia sẻ.

Đồng bào Chăm xã Châu Phong giữ gìn nghề dệt thổ cẩm. Ảnh: THỦY TIÊN

Nghề dệt thổ cẩm của đồng bào Chăm xã Châu Phong được biết đến bởi những kỹ thuật đặc biệt, xen kẽ giữa go nền và go hoa văn. Để xỏ xong go cho một khung dệt, trung bình phải mất khoảng 3 ngày, sử dụng nhiều loại go khác nhau, số lượng khung go thay đổi khác nhau tùy từng hoa văn.

Nhờ kỹ thuật dệt thủ công với nguyên liệu là sợi tơ được nhuộm tự nhiên giúp màu sắc sản phẩm tươi, bền màu và mang đặc trưng riêng. “Nghề dệt thổ cẩm truyền thống là nghề cha truyền con nối dù đồng bào Chăm Châu Phong năng động, thay đổi cách làm, song họ vẫn giữ hồn cốt, dệt bằng khung dệt truyền thống độc đáo”, chị May Samah, ngụ xã Châu Phong cho biết.

Theo Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Châu Phong Nguyễn Văn Hợp, đồng bào Chăm tại địa phương có 1.256 hộ. Nghề dệt thổ cẩm có lịch sử hình thành hơn 100 năm, được công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2023. Người dân còn tận dụng nghề để khai thác du lịch, mỗi năm thu hút khoảng 10.000 lượt du khách tham quan, mua sắm. Thời gian tới, xã Châu Phong tiếp tục giữ gìn và bảo tồn làng nghề truyền thống dệt thổ cẩm của đồng bào Chăm, tổ chức lễ hội truyền thống để kích cầu du lịch, góp phần tăng thu nhập cho người dân.

Xã Hòn Đất có khoảng 20 gia đình duy trì nghề truyền thống nắn nồi đất. Chị Quách Thị Ngọc Hà tiếp nối nghề nắn nồi đất từ cha gần 15 năm qua cho biết: “Để duy trì và phát triển nghề, gia đình tôi đa dạng hóa sản phẩm về chủng loại cũng như kích cỡ, tinh xảo hơn. Có lúc đầu ra bấp bênh, sản phẩm dôi dư nhưng vì nghề truyền thống của gia đình nên vợ chồng tôi cố gắng duy trì”.

Hiện nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh nỗ lực gìn giữ “hồn quê” trong diện mạo mới. Điều đáng mừng là bên cạnh vai trò định hướng, hỗ trợ của chính quyền, người dân ngày càng nhận thức rõ trách nhiệm và vị trí trung tâm của mình trong hành trình bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống sau sáp nhập.

THỦY TIÊN

Nguồn An Giang : https://baoangiang.com.vn/giu-hon-que-trong-dien-mao-moi-a461080.html