Gỡ vướng cho các dự án giao thông quan trọng quốc gia

10 giờ trướcBài gốc

KTNN đã kiến nghị sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách để đẩy nhanh tiến độ, nâng cao hiệu quả các dự án giao thông quan trọng quốc gia. Ảnh: ST

Tổng mức đầu tư còn sai sót, chỉ định thầu chưa đảm bảo điều kiện

Thời gian qua, KTNN đã kiểm toán một số dự án giao thông quan trọng quốc gia. Tiêu biểu trong số đó có kiểm toán Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam tuyến phía Đông (giai đoạn 1) (đoạn Nha Trang - Cam Lâm, Quốc lộ 45 - Nghi Sơn, Cam Lâm - Vĩnh Hảo); các dự án thành phần thuộc Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2021-2025 (đoạn Bãi Vọt - Hàm Nghi, Hàm Nghi - Vũng Áng, Vạn Ninh - Cam Lộ); Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1; Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội.

Qua kiểm toán, KTNN đã chỉ ra nhiều tồn tại, hạn chế trong quá trình thực hiện dự án, như công tác lập, thẩm định, phê duyệt dự án còn chậm, chưa phù hợp với quy hoạch được duyệt, chưa dự kiến bố trí kế hoạch vốn theo tiến độ... Công tác khoan khảo sát chưa tuân thủ quy định về số lượng, chiều sâu lỗ khoan đối với vị trí mố/trụ cầu; khảo sát mỏ vật liệu chưa đáp ứng yêu cầu, khảo sát nhu cầu tái định cư chưa sát với thực tế; công tác thiết kế cơ sở còn chưa tuân thủ các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật (cao độ cầu, xử lý nền đất yếu, lớp đệm đỉnh đầu cọc xi măng đất, tính toán độ lún dư đường đầu cầu…).

Hầu hết các dự án xác định tổng mức đầu tư còn sai sót: Ước tính chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; đơn giá tạm tính; tính toán khối lượng chưa chính xác, sai hệ số chi phí tư vấn, chi phí khác... Công tác khảo sát, thiết kế hướng tuyến không phù hợp với quy hoạch, không tuân theo tiêu chuẩn khảo sát thiết kế, không tuân thủ nhiệm vụ được duyệt, không tận dụng kết quả bước trước…

Dự toán còn tính sai khối lượng, áp dụng định mức mới/định mức điều chỉnh chưa đảm bảo trình tự, thủ tục; sai đơn giá vật liệu xảy ra tại đa số các dự án được kiểm toán chi tiết. Kế hoạch đấu thầu chậm được phê duyệt; hồ sơ yêu cầu và hồ sơ đề xuất lựa chọn nhà thầu chỉ định thầu các gói thầu xây lắp còn hạn chế; chỉ định thầu chưa đảm bảo điều kiện.

KTNN cũng chỉ ra rằng, tiến độ triển khai xây dựng các khu tái định cư chưa đáp ứng yêu cầu; một số dự án cao tốc khu vực Đồng bằng sông Cửu Long triển khai chậm do thiếu vật liệu đắp nền. Tuyến cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng tại An Giang có tới 10/11 mỏ nằm trong diện nguy cơ sạt lở chưa đảm bảo khai thác. Tại Cần Thơ, các gói thầu xây lắp thiếu nguồn vật liệu cát. Tại Hậu Giang, dự án đang gặp nhiều khó khăn trong tìm kiếm nguồn vật liệu đắp làm ảnh hưởng đến tiến độ thi công các gói thầu xây lắp. Tại Sóc Trăng, một số mỏ không có khả năng cung cấp vật liệu cho dự án… Hầu hết các dự án còn tính trùng, thừa khối lượng; chưa thực hiện nộp khoản tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa; chưa xây dựng đơn giá cho vật liệu đắp khai thác tại mỏ theo cơ chế đặc thù áp dụng cho dự án.

Đưa ra nhiều kiến nghị về cơ chế, chính sách

Từ các phát hiện nói trên, KTNN kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các địa phương sớm xây dựng và công bố giá đất tại các mỏ được khai thác theo cơ chế đặc thù trong cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường cung cấp cho dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020. Kiến nghị cơ quan hữu quan nghiên cứu xây dựng ban hành quy định về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động đấu thầu lĩnh vực lựa chọn nhà đầu tư cho các tổ chức, cá nhân theo quy định.

KTNN kiến nghị Bộ Tài chính hướng dẫn về việc hoàn thuế giá trị gia tăng đối với phần vốn đầu tư của Nhà nước tham gia dự án PPP; ban hành văn bản hướng dẫn việc phát hành hóa đơn, kê khai nộp thuế và khấu trừ, hoàn thuế giá trị gia tăng, phương pháp xây dựng phương án tài chính đối với các dự án BOT có vốn nhà nước hỗ trợ xây dựng công trình nhằm gia tăng tính hiệu quả về tài chính cho dự án theo Điều 69, Điều 70 của Luật số 64/2020/QH14 đầu tư theo phương thức đối tác công tư.

Đồng thời, sửa đổi, bổ sung Thông tư số 80/2021/TT-BTC hướng dẫn cụ thể đối với việc kê khai, hoàn thuế giá trị gia tăng dự án đầu tư trong trường hợp dự án đầu tư thực hiện trên nhiều địa bàn tỉnh, thành phố khác nơi đóng trụ sở chính (Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn Nha Trang - Cam Lâm, Quốc lộ 45 - Nghi Sơn, Cam Lâm - Vĩnh Hảo).

KTNN cũng kiến nghị Bộ Xây dựng tổ chức nghiên cứu bổ sung các quy định để tính toán số lượng thí nghiệm địa chất công trình trong Tiêu chuẩn khảo sát, thiết kế nền đường ô tô trên nền đất yếu TCCS 41:2022/TCĐBVN theo cấp đường, chiều dài tuyến đường và những quy định phù hợp khác. Bộ cần chủ trì nghiên cứu, rà soát để thống nhất áp dụng hoặc có ý kiến với các Bộ, cơ quan liên quan nghiên cứu, xử lý một số nội dung như: Tiêu chuẩn, hướng dẫn hiện hành về thiết kế, tính toán xử lý nền đất yếu bằng cọc xi măng đất (CDM); công thức tính toán xác định mô đun đàn hồi của vật liệu cọc CDM; phương pháp xác định sức kháng cắt của vật liệu cọc CDM; quy định hiện hành đối với việc xác định khoản mục chi phí thí nghiệm hiện trường, trong đó có khoản mục thí nghiệm kiểm tra chất lượng cọc CDM thực hiện trong giai đoạn thi công; hướng dẫn cụ thể về tính toán chỉ tiêu sức kháng cắt của vật liệu trụ và mô đun đàn hồi của vật liệu để áp dụng thống nhất đối với các công trình giao thông; nghiên cứu, hướng dẫn, quy định cụ thể về tính toán thiết kế lớp đệm gia cường trên đỉnh trụ đất xi măng. Cùng với đó, KTNN kiến nghị Bộ Xây dựng nghiên cứu xây dựng, ban hành định mức vận chuyển các loại vật liệu, cấu kiện xây dựng bằng đường thủy để làm cơ sở quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình./.

MINH ANH

Nguồn Kiểm Toán : http://baokiemtoan.vn/go-vuong-cho-cac-du-an-giao-thong-quan-trong-quoc-gia-38604.html