'Búa Đêm' và những giờ định đoạt trước tuyên bố ngừng bắn

4 giờ trướcBài gốc

Chiến dịch không kích “Búa Đêm” sử dụng oanh tạc cơ B‑2 và bom bunker-buster nhằm vào các cơ sở hạt nhân Iran được cho là cú sốc chiến lược giúp xoay chuyển quỹ đạo xung đột, mở đường cho tuyên bố ngừng bắn.

Theo Reuters, sau loạt đòn bất ngờ này, Qatar đã thúc đẩy việc Iran đồng ý thỏa thuận ngừng bắn, được Tổng thống Trump công bố hôm 24/6, với sự tham gia của Israel và do Qatar chủ trì đàm phán.

Giờ G của “Búa Đêm”

Rạng sáng hôm 21/6 (giờ Mỹ), qua màn hình các ứng dụng theo dõi hàng không, giới quan sát quân sự thế giới nhận thấy một nhóm máy bay ném bom tàng hình B-2 của Mỹ di chuyển từ căn cứ tại bang Missouri tới Thái Bình Dương.

Giới chuyên gia dự đoán tốp máy bay này có thể được sử dụng để tấn công Iran. Dù vậy, họ tranh luận tại sao những chiếc B-2 lại bay về hướng Guam thay vì căn cứ Diego Garcia tại Ấn Độ Dương.

Giữa lúc đó, Mỹ bất ngờ tiến hành tấn công Iran theo hướng khác.

Cũng trong sáng sớm hôm 21/6, bảy chiếc B-2 khác rời căn cứ không quân Whiteman tại Missouri. Khác với tốp máy bay bay về hướng Thái Bình Dương, tốp máy bay này bật chế độ tàng hình. Khoảng 18 giờ sau, 14 quả bom xuyên phá hầm ngầm xuống các căn cứ hạt nhân của Iran.

Giới chuyên gia đánh giá việc điều tốp B-2 bay về hướng Thái Bình Dương là đòn nghi binh của quân đội Mỹ, khiến Iran chủ quan. Bên cạnh đó, tuyên bố cho Tehran thời hạn hai tuần của Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể cũng khiến Iran bất ngờ khi đòn công kích đến quá sớm.

Hai tốp máy bay

Tướng Dan “Razin” Caine, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, tuyên bố tốp B-2 bay về hướng Thái Bình Dương là “đòn nghi binh”, giúp tạo nên sự “bất ngờ chiến thuật”. Theo ông Caine, chỉ có rất ít người biết về kế hoạch nghi binh của Mỹ.

Theo tướng Caine, cuộc không kích diễn ra từ khoảng 0h30 ngày 22/6 (giờ Iran) khi một tàu ngầm Mỹ phóng hơn 24 quả tên lửa Tomahawk nhằm vào cơ sở hạt nhân Isfahan và tốp B-2 tiến vào không phận Iran.

Tốp B-2 công kích mục tiêu trong khoảng từ 2h10 tới 2h35. Ngay sau đó, các tên lửa Tomahawk cũng tới Isfahan - hiệp điệu với đòn tấn công của các máy bay.

Tướng Caine cho biết các máy bay ném bom - cũng như tốp máy bay tiếp dầu và tiêm kích đi cùng - hoàn toàn không bị chống trả trong không phận Iran.

Cơ sở hạt nhân Fordow của Iran - một trong những nơi bị Mỹ công kích. Ảnh: Maxar Technologies.

“Truyền thông đã quá chú tâm vào động thái với Guam. Tôi cho rằng điều đó khiến người Iran tin rằng họ có thêm một vài ngày”, đô đốc James Stavridis, cựu chỉ huy lực lượng NATO tại Trung Đông, đánh giá.

Khi thông tin về tốp B-2 bay về hướng Thái Bình Dương được đăng tải, quân đội Mỹ cố gắng tạo ấn tượng đây là một động thái bí mật và quan trọng. Trả lời Reuters, một quan chức cho biết họ chưa nhận được lệnh điều máy bay xa hơn Guam.

Tướng Joseph Votel, cựu Tư lệnh Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ (Centcom), cho rằng việc tốp B-2 công kích Iran khởi hành từ Missouri khiến chiến dịch có thêm độ bí mật.

“Với việc điều máy bay trực tiếp từ Mỹ, quân đội Mỹ đã làm mọi cách có thể để giảm nguy cơ bị phát hiện”, ông nói.

Tổng thời gian bay của tốp B-2 không kích Iran kéo dài tới 18 giờ, con số dài nhất kể từ thời kỳ Mỹ tham chiến tại Afghanistan, theo The Aviationist.

Ông Mark Kimmitt, cựu phó chỉ huy bộ phận chiến thuật - kế hoạch tại Centcom - đơn vị phụ trách Trung Đông - đánh giá ông “chưa từng thấy kế hoạch chặt chẽ như vậy trong những năm tôi ở trong quân đội và chính phủ”.

Iran không lường trước

Tuy nhiên, theo ông Kimmitt, việc điều tốp B-2 tới Guam chỉ là bước cuối cùng của chiến dịch nghi binh. Tuyên bố cho Iran thời hạn tối đa là hai tuần để đạt thỏa thuận hạt nhân của ông Trump hôm 19/6 mới là nhân tố quan trọng nhất.

Dù vậy, có những dấu hiệu cho thấy ông Trump thực tế đã ra quyết định từ thời điểm đó. Ba nguồn tin của Financial Times cho biết khi rời hội nghị thượng định G7 tại Canada, ông tạo ấn tượng với các nhà lãnh đạo thế giới rằng ông sẽ tấn công Iran.

Theo các nguồn tin, ông Trump đã trình bày các lựa chọn của Mỹ cho các đối tác. Ông cũng tuyên bố giảm leo thang sẽ không giải quyết được tình hình.

Ông Trump công bố đã không kích Iran hôm 21/6 (giờ Mỹ). Ảnh: Reuters.

“Đối với tôi, rõ ràng là ông đã chuẩn bị những gì mình nói ra”, một nguồn tin nói.

Dù sao, những gì Mỹ làm có thể chỉ là phương án mang tính “bảo hiểm”. Trên thực tế, kể cả khi không nghi binh, chiến dịch của Mỹ vẫn có thể thành công.

“Kế hoạch nghi binh kỹ lưỡng của Mỹ mang tới sự bất ngờ và khiến hoạt động quân sự bớt rủi ro. Tuy vậy, xét đến việc Israel đã giành được ưu thế trên không và sát hại giới lãnh đạo quân sự Iran, lợi ích có lẽ không quá lớn”, ông Kori Schake, lãnh đạo bộ phận nghiên cứu chính sách đối ngoại và quốc phòng tại Viện American Enterprise Institute (AEI), đánh giá.

Mỹ thậm chí không thông báo trước về cuộc tấn công cho các đồng minh. Kể cả Anh - một trong những đồng minh thân cận nhất của Mỹ - cũng chỉ được báo trước vài giờ đồng hồ.

“Đòn nghi binh tối hậu là việc ông Trump đặt ra thời hạn đàm phán hai tuần và tấn công Iran trong ba ngày”, ông Kimmitt kết luận.

Israel phá hủy loạt bệ phóng tên lửa của Iran Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đăng video ghi lại cảnh tiêm kích nước này không kích chính xác vào một tổ hợp phòng không tại Tehran, đồng thời phá hủy nhiều cơ sở liên quan đến sản xuất tên lửa phòng không, kho UAV và trung tâm chỉ huy UAV của "Lữ đoàn 3" tại các tỉnh Isfahan, Bushehr và Ahvaz trong ngày 22/6.

Hà Thủy

Nguồn Znews : https://znews.vn/hai-tang-nghi-binh-mo-duong-cho-don-bua-dem-nang-ky-cua-my-post1563126.html