Chiều 26/11, tại TPHCM, buổi đối thoại với các lãnh đạo bộ, ngành Trung ương đã được tổ chức trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế mùa thu năm 2025.
Chia sẻ tại sự kiện, Thứ trưởng Thường trực Bộ KH&CN Vũ Hải Quân cho biết, Bộ KH&CN là cơ quan thường trực của Chính phủ triển khai Nghị quyết 57.
Theo Thứ trưởng Quân, việc Tổng Bí thư là Trưởng ban chỉ đạo, trực tiếp chỉ đạo thực hiện triển khai Nghị quyết 57 cho thấy việc phát triển khoa học công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số (CĐS) đóng vai trò then chốt và là đột phá quan trọng, động lực tăng trưởng mới trong việc đưa đất nước trở lên giàu có, thịnh vượng.
Hiện, Bộ KH&CN đã triển khai nhiều công việc để thể chế hóa thực hiện Nghị quyết 57.
Trong 1 năm, Bộ đã trình, làm mới 10 dự án luật. Bộ cũng hoàn thành 17 nghị định. Từ giờ đến cuối năm, Bộ trình thêm một số các nghị định khác và các thông tư hướng dẫn.
Trong 10 dự án luật nêu trên, có nhiều dự án luật mới, được xây dựng lần đầu và đang trình Quốc hội. Đơn cử, Dự án Luật Trí tuệ nhân tạo, Dự án Luật Chuyển đổi số. Bên cạnh đó, các dự án luật sửa đổi cũng tạo hành lang pháp lý quan trọng để phát triển KHCN.
Thứ trưởng dẫn chứng, Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo đã được Quốc hội thông qua. Trong luật này, Bộ đã giải quyết, thể chế hóa một số chủ trương của Đảng.
Thứ nhất, việc chi cho KHCN, ĐMST và CĐS được xác định là chiếm 3% trong tổng chi ngân sách. Thứ hai, cơ chế phân bổ nguồn lực sẽ dựa vào hiệu quả, chứ không phân bổ dàn hàng ngang. Thứ ba, cơ chế chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu khoa học; cơ chế thử nghiệm, kiểm soát các công nghệ mới được luật hóa.
Bộ có chính sách thu hút nhân tài với khái niệm “kiến trúc sư trưởng” được đưa vào luật. Bộ KH&CN cũng tham mưu Chính phủ về 6 công nghệ chiến lược. Trong đó, 5 công nghệ chiến lược sẽ được thực hiện ngay trong năm 2025.
Ngoài ra, Luật Công nghệ cao (sửa đổi) cũng có các chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghệ chiến lược. Đơn cử, ưu đãi dựa vào tỷ lệ nội địa hóa. Tỷ lệ nội địa hóa càng cao, ưu đãi thuế càng lớn. Bên cạnh đó, nếu một doanh nghiệp chi cho R&D càng nhiều, doanh nghiệp đó sẽ được khấu trừ thuế với tỷ lệ lên tới 200%.
Buổi đối thoại với các lãnh đạo bộ, ngành Trung ương, chiều 26/11. (Ảnh: BTC)
Thứ trưởng Vũ Hải Quân cũng cho biết, Bộ mới trình Chính phủ Đề án Quốc gia khởi nghiệp. Theo ông, Việt Nam muốn phát triển dựa vào KHCN, ĐMST thì việc nuôi dưỡng doanh nghiệp khởi nghiệp là rất quan trọng. Do đó, tất cả hành lang pháp lý đều kiến tạo, hỗ trợ cho start-up phát triển. Một trong những chính sách quan trọng nhất là việc Bộ KH&CN sẽ kiến tạo thị trường cho start-up.
Ông Quân bày tỏ mong muốn start up từ các khu vực lân cận như Đông Nam Á, các tài năng công nghệ có thể đến Việt Nam để tham gia, phát triển sản phẩm khởi nghiệp tại Việt Nam.
Cũng đề cập tới vấn đề này, theo Thứ trưởng Bộ trưởng Tài chính Đỗ Thành Trung, Việt Nam là một trong những quốc gia tiếp cận doanh nghiệp khởi nghiệp với những điểm khác biệt.
Từ sự hỗ trợ của các doanh nghiệp, tập đoàn rất lớn trên thế giới, Bộ Tài chính và Bộ KH&CN đã xây dựng một Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC). Trung tâm này đang hỗ trợ, tạo dựng hệ sinh thái khởi nghiệp. Các doanh nghiệp có thể đặt trụ sở làm việc, sử dụng phòng lab, phòng kiểm định cho đến kết nối hệ sinh thái doanh nghiệp.
Ông Trung cho hay, NIC không chỉ phát triển tại Hà Nội mà đã và đang phát triển đến địa phương, từ đó, hệ thống NIC nằm ở các địa phương sẽ hỗ trợ start-up.
"NIC không chỉ hỗ trợ start up Việt Nam lớn mạnh để đầu tư ra nước ngoài. Doanh nghiệp nước ngoài muốn khởi nghiệp tại Việt Nam thì hãy đến đây, cùng các doanh nghiệp, cơ quan chức năng Việt Nam thúc đẩy kinh doanh, vươn thành các Unicorn (công ty kỳ lân)", Thứ trưởng Trung kêu gọi.
Xem video Thứ trưởng Bộ KH&CN, Thứ trưởng Bộ Tài chính nói về hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp: