Hàng triệu xe máy cũ kỹ, nhả khói đen mù mịt khắp đường phố: Cấm hay phạt tiền?

3 giờ trướcBài gốc

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng Bộ Xây dựng đang phối hợp hoàn thiện lộ trình kiểm soát khí thải mô tô, xe gắn máy, dự kiến áp dụng bắt buộc giai đoạn 2026-2030.

Hai thành phố lớn là Hà Nội và TP HCM cũng đang bàn thảo các biện pháp hạn chế phương tiện gây ô nhiễm.

Theo thống kê, Hà Nội hiện có hơn 7,5 triệu xe máy, trong đó gần 60% đã sử dụng trên 10 năm; TP HCM có khoảng 8 triệu xe máy, phần lớn chưa được kiểm soát khí thải.

Nhiều xe máy cũ kỹ, khói đen phun mù mịt vẫn chạy khắp đường phố, gây ô nhiễm nghiêm trọng và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân.

Đối với ô tô, dù đã có quy định kiểm định khí thải định kỳ, song vẫn còn nhiều phương tiện xuống cấp, không đạt chuẩn nhưng vẫn lưu thông. Đáng lo ngại, nhóm xe tải, xe khách, xe buýt chạy dầu diesel cũ là nguồn phát thải bụi mịn (PM2.5) rất lớn.

Theo các chuyên gia, ngoài giải pháp hành chính như cấm hoặc hạn chế lưu thông, cần khẩn trương áp dụng các công cụ kinh tế trong quản lý phương tiện không đáp ứng quy chuẩn môi trường nhằm thay đổi hành vi của người sử dụng phương tiện gây ô nhiễm.

Xe máy cũ nát, phát thải cao vẫn còn rất nhiều

Một số công cụ được đề xuất gồm: thu phí khí thải, thuế môi trường theo mức phát thải, phí lưu hành cao đối với xe cũ, hoặc ưu đãi tài chính cho người chuyển đổi sang xe điện, xe sạch.

Các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore đều đã áp dụng đồng bộ giữa biện pháp hành chính và kinh tế, giúp người dân chủ động thay đổi phương tiện thay vì bị bắt buộc.

Chẳng hạn, Singapore áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt theo mức phát thải CO2. Theo đó, xe cũ hoặc xe phát thải cao bị đánh thuế rất nặng, trong khi xe điện, xe hybrid được hoàn thuế.

Tại Hàn Quốc, người dân khi đổi xe cũ lấy xe thân thiện môi trường được hỗ trợ trực tiếp từ ngân sách.

Trong nước, các thành phố lớn có thể áp dụng thí điểm "phí môi trường giao thông" tại các khu vực trung tâm, vừa hạn chế phương tiện cũ lưu thông, vừa tạo nguồn quỹ cho việc đầu tư phương tiện công cộng sạch.

Bên cạnh đó cần xây dựng cơ chế thu hồi xe cũ nát có hỗ trợ tài chính, giống như chính sách đổi xe cũ lấy xe điện đang được nghiên cứu ở nhiều địa phương.

Bài và ảnh: Nguyễn Hải

Nguồn NLĐ : https://nld.com.vn/hang-trieu-xe-may-cu-ky-nha-khoi-den-mu-mit-khap-duong-pho-cam-hay-phat-tien-196251005111817841.htm