Vào lúc 1h sáng, sau công việc thường nhật ở Hungary, ông Nguyễn Hoàng Linh, chủ tờ báo Nhịp cầu thế giới (NCTG) thi thoảng vẫn miệt mài “trả nợ” bài viết công tác cho một vài tờ báo trong nước. Ở thời điểm khác, ông lại say sưa chỉnh sửa tin bài cho một hoạt động quan trọng của Tổng hội người Việt.
Những công việc này phần lớn không được trả thù lao nhưng vẫn được ông và nhiều đồng nghiệp khác ở các nước duy trì trong nhiều năm như một mối duyên với nghiệp báo.
Ông Nguyễn Hoàng Linh tham dự một hoạt động ra mắt sách tại Hungary. (Ảnh NVCC)
Cầu nối với sở tại
Ông Nguyễn Hoàng Linh kể: “Ngay thời điểm cuối năm 2001 khi NCTG ra số báo giấy đầu tiên, tôi đã có chừng 10 năm tập cầm bút và cộng tác với khá nhiều tờ báo trong phong trào báo chí cộng đồng Đông Âu như nhiều bạn trẻ khác đồng trang lứa trong giới du học sinh ở bên này.
Lúc đó, cộng đồng chưa có tờ báo tin tức và văn hóa nào phát hành thường xuyên. Một bộ phận đáng kể người Việt không thạo tiếng Hungary, không có thông tin về tình hình và luật pháp sở tại và do đó gặp nhiều khó khăn trong cư trú và hội nhập.
Bản thân tôi phải đọc và tìm hiểu nhiều để giúp cho công việc và đời sống cá nhân. khi đã biết đôi chút, tôi mong muốn chia sẻ cho cộng đồng và tự đặt câu hỏi: Tại sao đã viết từ lâu, mà lại không làm một tờ báo ngay tại nơi mình sinh sống.
Đây là lý do thôi thúc ông Linh thuyết phục các du học sinh, nghiên cứu sinh Việt Nam tại Hungary cùng cho ra đời tờ NCTG với mục đích đầu tiên là mang lại cho cộng đồng những thông tin thiết yếu cho cuộc sống và công việc của bà con như chuyện giấy tờ di trú, một số vấn đề pháp luật khác. Tờ báo đặt trọng tâm đưa tin và giới thiệu về đời sống chính trị, văn hóa, xã hội của Hungary như một nhịp cầu kết nối giữa cộng đồng Việt và nước sở tại.
Một điểm nhấn khác của tờ báo là phản ánh cuộc sống, hoạt động của cộng đồng Việt tại Hungary và trên thế giới, nối nhịp cầu liên kết các cộng đồng Việt xa xứ với mối quan tâm chung là nỗ lực hội nhập đầy gian nan và kèm theo nhiều trăn trở về xã hội bản địa.
“Khởi đầu là như thế và để NCTG tồn tại gần 25 năm nay, cá nhân tôi cùng các cộng tác viên luôn ý thức công việc của mình là thiện nguyện, không đem lại lợi tức nhưng có ích cho cộng đồng. Vì có ích nên mình thích, mình theo đuổi.
Tôi quan niệm rằng việc gia tăng, bồi bổ kiến thức là điều cốt yếu đối với người xa xứ, vừa để có khả năng hội nhập, vừa để thấu hiểu, giữ gìn và lan tỏa các giá trị ngôn ngữ, văn hóa và bản sắc Việt Nam”, ông bộc bạch.
Bên cạnh tập trung viết về thời sự, chính trị, văn hóa và lịch sử của nước bạn, chủ bút NCTG quan tâm mảng tin tức về phản ánh cuộc sống, sinh hoạt của cộng đồng để ghi nhận những nỗ lực và bước tiến của bà con.
Ông chia sẻ: “Hạnh phúc nhất là nhiều bạn đọc trong cộng đồng đánh giá là những bài viết ấy rất có ích, có ý nghĩa, khiến không chỉ nắm bắt được những hoạt động xung quanh mà còn có thêm cái nhìn về những giá trị và con người Việt”.
Ông Nguyễn Huy Thắng lên hình trên kênh truyền hình của chính mình. (Ảnh NVCC)
Tinh thần cách mạng
Nhà báo Nguyễn Huy Thắng từng là phóng viên chiến trường Việt Nam những năm 1979, 1983 ở mặt trận biên giới phía Bắc.
Sang Đức lập nghiệp từ năm 1988 với công việc quản lý lao động rồi bức tường Berlin sụp đổ ở lại kinh doanh, nhưng đam mê làm báo vẫn theo đuổi khiến ông quyết định sáng lập tờ báo mang tên Báo Viêt Đức vào năm 2006 và tiếp đó là kênh VDTV.
Ông chia sẻ: “Đã gần 9 năm gắn bó với công việc này, tôi tự nguyện cho mình một sứ mệnh đưa thông tin cộng đồng về trong nước và truyền tải thông tin chính thống trong nước tới bà con. Tôi xác định đây không phải công việc mưu sinh, chỉ làm bằng niềm đam mê, trách nhiệm và vì tình cảm thương mến từ cộng đồng dành cho mình”.
Nhà báo Nguyễn Huy Thắng cho biết hiện có gần 200 hội đoàn người Việt đang hoạt động tại Đức với nhiều phong trào, sôi nổi nhất tại Thủ đô Berlin. Đây chính là mảnh đất màu mỡ để những người làm báo cộng đồng như ông có thể “dụng võ”.
Trong quá trình hội nhập ở xứ người, cộng đồng người Việt đã mang cả văn hóa và bản sắc Việt Nam đến người Đức và bạn bè quốc tế. Bởi vậy, những viết và bản tin của ông không chỉ cổ vũ bà con hướng về quê hương đất nước, mà còn tuyên truyền để người Đức và bạn bè quốc tế hiểu biết và yên mến Việt Nam hơn.
Dù tuổi đã cao nhưng ông Nguyễn Huy Thắng vẫn làm việc đầy tâm huyết với tinh thần “người vác tù và hàng tổng” để duy trì tờ báo và kênh truyên hình phục vụ cộng đồng.
Cộng tác viên và người hỗ trợ công việc cho ông đôi khi chỉ là người bạn đời, những người con và một vài người bạn thân thiết. Dù sinh sống và làm việc ở Đức, ông vẫn có sự kết nối gần gũi và sẵn sàng hợp tác, chia sẻ thông tin với các đồng nghiệp ở các nước và trong nước.
“Từng là người lính cầm súng chiến đấu lại là thương binh, nạn nhân chất độc da cam/dioxin và gắn bó với công việc làm báo chiến trường nên tôi vẫn ý thức và gìn giữ phong cách của người làm báo cách mạng.
Được cộng đồng quý trọng nên tôi không lỡ phụ lòng bà con, sẵn sàng tác nghiệp, không quản ngại mình tuổi cao sức yếu. Dù sống xa quê hương, nhưng là hội viên Câu lạc bộ Báo Chí Berlin nên mỗi năm đến Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6), tôi cảm thấy thiêng liêng và xúc động”, ông tâm tình.
Chị Kiều Bích Hương chụp ảnh cùng phóng viên ảnh chiến trường Nick Út trong dịp về dự Tuần lễ Báo chí quốc tế nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam và thống nhất đất nước. (Ảnh NVCC)
Hợp sức truyền thông
Khi ra mắt kênh Việt Happiness Station tại Bỉ, nhà báo, tác giả sách Kiều Bích Hương mong muốn tạo dựng một kênh truyền thông dành cho người Việt ở nước ngoài nhằm thúc đẩy nguồn năng lực Việt, thông qua những dự án như gây dựng “Tủ sách Việt trong nhà hàng Việt ở nước ngoài”, sản xuất loạt podcast chủ đề “Tinh hoa văn hóa Việt”, tổ chức các cuộc thi cho trẻ em ở nước ngoài nói về ẩm thực Việt, du lịch Việt, tổ chức các góc giới thiệu sách báo Việt ở nước ngoài...
Hoạt động hiệu quả trong bốn năm qua ở Bỉ cũng như tại châu Âu, chị nhận ra mỗi cá nhân người Việt/gốc Việt ở nước ngoài đều có thể trở thành một sứ giả truyền thông đến người bản xứ.
Chị tin chắc rằng rất nhiều người Việt định cư ở nước ngoài thường bị nhận lầm là người đến từ một nước châu Á khác như Trung Quốc, Thái Lan, Nhật Bản, Philippines... chứ không được nhận diện ngay đến từ Việt Nam. Bởi vậy, khát khao và nỗ lực khẳng định danh tính Việt, từ đó khẳng định giá trị Việt đối với người Việt ở nước ngoài là rất lớn.
Cùng với kênh Việt Happiness Station, chị cùng các đồng nghiệp sẵn sàng quảng bá văn hóa Việt và thúc đẩy tiềm năng du lịch Việt, làm cầu nối cho các chương trình hợp tác về khoa học - công nghệ, xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường, các chương trình quảng bá văn hóa Việt và dạy tiếng Việt...
Chị Kiều Bích Hương kiến nghị thành lập Mạng lưới các kênh truyền thông của người Việt ở châu Âu để thông tin được lan tỏa hiệu quả, chuẩn xác hơn.
“Thông qua đầu mối là Bộ Ngoại giao, các Đại sứ quán và hội đoàn của người Việt ở nước ngoài, chúng ta có thể tìm kiếm, tập hợp các kênh truyền thông của người Việt ở nước ngoài thành mạng lưới để tăng cường kết nối và mở rộng quy mô quảng bá trong từng chiến dịch truyền thông cụ thể.
Một trong những phẩm chất của người Việt là sự nhiệt tình và tình yêu dành cho quê hương. Càng ở xa Tổ quốc, chúng tôi càng dồi dào ý tưởng, khát khao khẳng định giá trị Việt”, chị nhấn mạnh.
Trong thời đại ngày nay, khi truyền thông chính thống chưa bao phủ kịp đến mọi kiều bào, những người làm báo cộng đồng đã trở thành cầu nối thiết yếu với quê hương đất nước, truyền tải tiếng nói của người Việt xa xứ và góp phần xây dựng một cộng đồng đoàn kết, gắn bó và hội nhập toàn diện hơn.
AN BÌNH