Hỗ trợ lãi suất 2% mở đường cho doanh nghiệp chuyển đổi ESG

2 giờ trướcBài gốc

Theo đó, Bộ Tài chính sẽ trình nghị định hướng dẫn chính sách hỗ trợ lãi suất thông qua các quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách; NHNN trình nghị định hướng dẫn hỗ trợ lãi vay 2% thông qua các NHTM. Bộ Nông nghiệp và Môi trường được yêu cầu ban hành hướng dẫn xác định dự án xanh, tuần hoàn, ESG trong tháng này, nhằm tạo cơ sở pháp lý để triển khai hỗ trợ lãi suất. Đây được coi là cú hích mạnh mẽ kích hoạt cơ chế hỗ trợ, mở đường cho các doanh nghiệp thực hiện dự án xanh, chuyển đổi ESG.

Đối với ngành Ngân hàng, trong thời gian qua, hệ thống ngân hàng đã có nhiều nỗ lực để thúc đẩy tín dụng xanh, từ hoàn thiện các văn bản hướng dẫn, triển khai chương trình chuyên ngành, đến xây dựng khung quản trị rủi ro môi trường, xã hội.

Về phía các TCTD, bà Phạm Thị Thanh Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, NHNN, cho biết, các TCTD đã nỗ lực ban hành chính sách nội bộ về tín dụng xanh, mở rộng hợp tác với các đối tác quốc tế như WB, ADB, AIIB, AFD hay JBIC để tiếp cận nguồn vốn hỗ trợ. Đồng thời, hàng triệu món vay đã được đánh giá rủi ro môi trường, xã hội. Thực tế cho thấy, tại Việt Nam, hoạt động cho vay đối với các dự án xanh, kinh tế tuần hoàn, ESG đã được thúc đẩy tích cực. Minh chứng là tính đến cuối tháng 10, dư nợ tín dụng xanh đạt khoảng 744.000 tỷ đồng, tăng 9,4% và chiếm gần 4,2% dư nợ nền kinh tế. Dư nợ này tập trung chủ yếu vào năng lượng tái tạo - năng lượng sạch (hơn 37%) và nông nghiệp xanh (gần 27%).

Nghị định hỗ trợ lãi suất 2% được kỳ vọng sẽ mở đường cho doanh nghiệp chuyển đổi ESG

Đối với cơ chế hỗ trợ lãi suất 2%, Phó Thống đốc NHNN Đoàn Thái Sơn cho biết, NHNN đang hoàn thiện dự thảo Nghị định hỗ trợ lãi suất 2%/năm từ ngân sách đối với khoản vay triển khai dự án xanh hoặc kinh tế tuần hoàn. Đối tượng thụ hưởng là doanh nghiệp khu vực tư nhân, hộ và cá nhân kinh doanh, không bao gồm doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp FDI. Cơ chế này kết hợp với Quyết định số 21/2025/QĐ-TTg về danh mục phân loại xanh được kỳ vọng tạo “bộ khung kép” cho chuyển đổi xanh, thúc đẩy hành động của các doanh nghiệp trong lĩnh vực này.

Đối với dự thảo trên, NHNN cho biết đã nhận được ý kiến tham gia góp ý của nhiều đơn vị. Góp ý về dự thảo, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị bỏ điều kiện: “...thuộc Danh sách các dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn môi trường, xã hội, quản trị (ESG) được công bố trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Nông nghiệp và Môi trường”, để hạn chế chậm trễ cho doanh nghiệp trong việc nhận hỗ trợ vì phải chờ Bộ cập nhật danh sách 06 tháng/lần như dự thảo Nghị định. Thay vào đó, chỉ nên quy định văn bản xác nhận của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền là căn cứ chính và duy nhất để xác định. Cũng theo đại diện BIDV, do Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về xác nhận dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn ESG giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường chưa được ban hành, đề nghị cơ quan soạn thảo bám sát Danh mục phân loại xanh theo Quyết định số 21/2025/QĐ-TTg để đảm bảo tính khả thi.

Các đơn vị cũng đề nghị NHNN rà soát quy trình, thủ tục đảm bảo đơn giản, thuận tiện cho doanh nghiệp. Đồng thời, quy định rõ điều kiện xác định của địa phương nào có thẩm quyền xem xét, hỗ trợ lãi suất là nơi dự án được triển khai hay nơi đặt trụ sở chính/chi nhánh của doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh...

Theo PGS.TS Nguyễn Đình Thọ, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và Môi trường, việc hỗ trợ lãi suất cho khu vực tư nhân là then chốt để vượt qua rào cản chi phí ban đầu của các lĩnh vực như năng lượng tái tạo, quy trình tái chế, xử lý chất thải, nông nghiệp thông minh hay giao thông xanh. Khi chi phí vốn được giảm bớt, doanh nghiệp sẽ có động lực tái cấu trúc dòng vốn theo hướng xanh hơn, tạo tín hiệu thị trường mạnh mẽ cho đầu tư bền vững.

Dù vậy, các chuyên gia đều thống nhất rằng, việc thẩm định và giám sát dự án xanh phải được thực hiện chặt chẽ. Không chỉ cần đáp ứng tiêu chí môi trường, dự án còn phải đảm bảo khả năng tạo dòng tiền, hiệu quả tài chính, phương án trả nợ rõ ràng và khả năng thu hồi vốn. Đây là điều kiện quan trọng để tránh tình trạng “tẩy xanh” và đảm bảo hỗ trợ lãi suất được sử dụng đúng mục tiêu. Dưới góc độ doanh nghiệp, ông Lê Minh Tuấn, CEO một công ty tài chính phát triển bổ sung đánh giá, mức hỗ trợ 2% là ưu đãi đủ lớn để cân bằng rủi ro ban đầu của các dự án xanh, đặc biệt là các dự án năng lượng tái tạo quy mô vừa và nhỏ. Nó biến tính bền vững thành tính khả thi về mặt tài chính.

Tuy nhiên, thách thức lớn nhất nằm ở khâu tổ chức thực hiện và kiểm soát tính minh bạch của dòng vốn ưu đãi. Cơ chế chi trả hỗ trợ lãi suất qua ngân sách địa phương, thay vì qua hệ thống NHTM được kỳ vọng giải quyết “rào cản giải ngân”, tăng tính linh hoạt và phân quyền. PGS.TS. Nguyễn Đình Thọ cảnh báo mô hình này tiềm ẩn rủi ro phát sinh cơ chế xin – cho hoặc trục lợi nếu thiếu hệ thống nghiệp vụ thống nhất và giám sát chặt chẽ tại cấp địa phương. Để dòng vốn chảy đúng đích, cần thiết lập một hệ thống dữ liệu liên thông trên nền tảng số giữa ngân hàng, cơ quan môi trường và cơ quan tài chính địa phương, đảm bảo tính công khai và hậu kiểm chuyên biệt.

Quỳnh Trang

Nguồn TBNH : https://thoibaonganhang.vn/ho-tro-lai-suat-2-mo-duong-cho-doanh-nghiep-chuyen-doi-esg-173842.html