Hoàn thiện cơ chế dự trữ chiến lược, yêu cầu cấp thiết trong dự thảo Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi)

một giờ trướcBài gốc

Mở đầu phiên họp buổi sáng, với sự đồng thuận cao, Quốc hội chính thức bấm nút thông qua 4 dự án luật thuộc lĩnh vực tư pháp, bao gồm: Luật Dẫn độ, Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù, Luật Tương trợ tư pháp về dân sự và Luật Tương trợ tư pháp về hình sự.

Việc thông qua cùng lúc 4 dự án luật này là dấu mốc ý nghĩa, đánh dấu bước hoàn thiện quan trọng và đồng bộ trong hệ thống pháp luật về tư pháp quốc tế của Việt Nam, đáp ứng yêu cầu hội nhập và hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của công dân. Tất cả các dự án luật này sẽ chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2026.

Quốc hội biểu quyết thông qua 4 dự án luật.

Ngay sau đó, các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) thảo luận về dự án Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi). Các ĐBQH nhất trí cao sự cần thiết nâng cao năng lực dự trữ nhà nước, chủ động ứng phó thiên tai, dịch bệnh và biến động thị trường. Nhiều ĐBQH tập trung cho ý kiến vào các quy định liên quan đến nhập xuất và mua bán hàng dự trữ quốc gia nhằm đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả và phòng ngừa rủi ro thất thoát.

Một trong những vấn đề trọng tâm được đặt lên hàng đầu là yêu cầu hiện đại hóa hệ thống kho dữ liệu. Nhiều đại biểu thẳng thắn chỉ rõ thực trạng hệ thống kho dự trữ hiện nay còn manh mún, công nghệ bảo quản lạc hậu, dẫn đến những khó khăn nhất định trong việc kiểm soát tồn kho và truy xuất nguồn gốc hàng hóa.

Từ thực tế này, yêu cầu cấp thiết được đặt ra là phải đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ tự động hóa để đảm bảo khả năng phản ứng nhanh, chính xác trong các tình huống khẩn cấp.

Đặc biệt, một số ý kiến đề xuất việc bổ sung "dữ liệu số và tài nguyên số" vào danh mục dự trữ quốc gia, coi đây là tài nguyên chiến lược mới cần bảo vệ.

Trong cơ chế điều hành, vấn đề phân cấp, phân quyền và xử lý hàng hóa ủng hộ từ nguồn xã hội hóa cũng được các đại biểu cho ý kiến. Đại biểu Phạm Văn Hòa, Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp thống nhất cao với quy định trong dự thảo về việc phân cấp, phân quyền mạnh cho các bộ, ngành trong quyết định nhập, xuất hàng dự trữ quốc gia nhằm tăng tính chủ động và trách nhiệm.

Đại biểu lấy ví dụ về việc phân cấp, phân quyền cho bộ, ngành và UBND các tỉnh trong tình huống lũ lụt ở miền Trung thời gian qua rất nhanh chóng, kịp thời, không phải chờ lệnh của Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ hay Bộ trưởng Bộ Tài chính.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành nội dung phiên họp.

Tuy nhiên, đại biểu đề nghị cần làm rõ vai trò của Bộ Tài chính là "vừa tham mưu, vừa là cơ quan giúp việc để quản lý hàng dự trữ quốc gia". Theo đó, cần phân định rõ nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ Tài chính với các bộ, ngành (Nông nghiệp và Môi trường, Y tế, Quốc phòng, An ninh) trong việc bảo quản hàng dự trữ chiến lược.

Đại biểu đề nghị giao Chính phủ quy định chi tiết để phân rạch ròi nhiệm vụ. Đặc biệt, về việc tạm xuất, xuất và bán hàng dự trữ quốc gia, đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng quy định trong dự thảo còn bất cập đối với mặt hàng do các "mạnh thường quân" ủng hộ.

Đại biểu cho rằng, mặt hàng "mạnh thường quân" ủng hộ cho ngành nào thì nên giao cho Bộ trưởng của ngành đó chịu trách nhiệm xuất nhập mà không phải thông qua Bộ trưởng Bộ Tài chính. Bộ trưởng Bộ Tài chính có thẩm quyền quản lý số lượng chi xuất, điều này sẽ giúp không qua trung gian và kịp thời cứu trợ.

Các đại biểu cũng chỉ ra những vấn đề cốt lõi, tập trung vào việc hoàn thiện cơ chế nhập xuất và mua bán hàng dự trữ quốc gia nhằm tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản trị, đảm bảo an ninh kinh tế, an sinh xã hội và phòng ngừa tham nhũng, thất thoát.

Giải trình trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng khẳng định thực tế công tác điều hành hiện nay đã có sự phân cấp rất mạnh mẽ và linh hoạt, đảm bảo tính kịp thời cao nhất trong thiên tai, bão lũ.

Bộ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh: Công tác dự trữ hàng, công tác phân bổ các kho dự trữ của chúng ta và công tác phân cấp, phân quyền trong việc cấp phát được triển khai rất tốt. Vừa rồi lũ lụt trên diện rộng như thế nhưng công tác cấp phát, nhất là những thiết bị thiết yếu, lương thực, thực phẩm đều được đưa rất nhanh chóng khi địa phương có nhu cầu.

Ngay cả ở Bộ Tài chính, chẳng hạn như ngoài vấn đề về gạo, hầu hết những phương tiện, đặc biệt là phương tiện chuyên dùng đều được Cục trưởng Cục Dự trữ trực tiếp chỉ đạo các kho xuất cấp luôn khi địa phương có yêu cầu mà không phải xin ý kiến bất cứ ai.

Đại biểu Phạm Văn Hòa phát biểu thảo luận tại hội trường.

Tiếp tục chương trình làm việc buổi chiều, Quốc hội tập trung thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Điều ước quốc tế và dự thảo Nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc thù nhằm nâng cao hiệu quả hội nhập quốc tế.

Cơ bản các ý kiến đại biểu tán thành việc sửa đổi luật để khắc phục các bất cập hiện hành. Trọng tâm thảo luận hướng vào các đề xuất cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính và thực hiện chuyển đổi số trong quy trình ký kết các điều ước quốc tế. Các đại biểu cũng nhấn mạnh cần có giải pháp tháo gỡ khó khăn cho các dự án hợp tác trọng điểm, mang tính chiến lược với các đối tác nước ngoài.

Đồng thời, vấn đề hội nhập quốc tế của các địa phương khu vực biên giới, biển đảo và chế độ, chính sách đãi ngộ phù hợp cho đội ngũ cán bộ làm công tác đối ngoại cũng được đề nghị quy định cụ thể, nhằm tạo động lực để cán bộ yên tâm công tác, cống hiến cho sự nghiệp đối ngoại của đất nước...

THU HOÀI - MINH TRÍ

Nguồn Đồng Tháp : https://baodongthap.vn/chinh-tri/202511/ky-hop-thu-10-quoc-hoi-khoa-xv-hoan-thien-co-che-du-tru-chien-luoc-yeu-cau-cap-thiet-trong-du-thao-luat-du-tru-quoc-gia-sua-doi-1052751