Hoàn thiện khung pháp lý bảo hộ tài sản ảo và trí tuệ nhân tạo

3 giờ trướcBài gốc

Chiều 27/10, trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng, thay mặt Chính phủ, trình bày Tờ trình Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ (SHTT).

Bộ trưởng cho biết, lần sửa đổi này nhằm cập nhật các vấn đề mới trong bảo hộ SHTT trên thế giới, đồng thời đảm bảo khung pháp lý phù hợp với xu hướng công nghệ, trí tuệ nhân tạo và chuyển đổi số. Đây được xem là bước đi quan trọng để thúc đẩy đổi mới sáng tạo và khai thác thương mại tài sản trí tuệ trong nền kinh tế số.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, dự thảo luật đã bổ sung quy định bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ cho tài sản ảo, trí tuệ nhân tạo. Ảnh: Phạm Thắng

Cùng với đó, dự thảo bổ sung quy định bảo hộ sáng chế đối với chương trình máy tính, thuật toán và phương pháp kinh doanh trong một số trường hợp cụ thể. Các nhãn hiệu có yếu tố địa lý quốc gia cũng được đưa vào diện bảo hộ, góp phần nâng cao uy tín hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Dự thảo Luật lần này cũng bổ sung các điều khoản nhằm điều chỉnh quan hệ phát sinh từ sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) - lĩnh vực đang ngày càng tác động đến hoạt động sáng tạo, thiết kế và sản xuất. Theo đó, các quy định mới tại Điều 4, 7 và 22 xác định rõ quyền sở hữu, nghĩa vụ và cơ chế xác lập quyền SHTT đối với sản phẩm được tạo ra bởi hoặc có sự tham gia của AI.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, đây là bước tiến quan trọng giúp Việt Nam bắt kịp xu thế quốc tế, khi nhiều quốc gia đang xem xét bảo hộ sản phẩm trí tuệ nhân tạo như một loại hình sáng tạo mới. Cùng với đó, dự thảo cũng bổ sung cơ chế xử lý xung đột quyền SHTT, tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển giao, cấp phép và khai thác thương mại quyền sở hữu trí tuệ trong môi trường công nghệ cao.

Một nội dung quan trọng khác của dự thảo là chính sách “hỗ trợ tạo ra và khai thác thương mại các đối tượng quyền SHTT nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo”. Nhà nước sẽ hỗ trợ trong các khâu định giá, xác lập, quản lý và chuyển giao quyền sở hữu trí tuệ, đồng thời khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư vào doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.

Dự thảo cũng quy định rõ việc ưu tiên mua sắm, đặt hàng hoặc sử dụng sản phẩm, dịch vụ được tạo ra từ sáng chế, chương trình máy tính, thiết kế bố trí hoặc giống cây trồng do Việt Nam phát triển, qua đó khuyến khích doanh nghiệp trong nước đầu tư nghiên cứu và thương mại hóa kết quả khoa học công nghệ.

Ngoài ra, Nhà nước sẽ phát triển hệ sinh thái sở hữu trí tuệ quốc gia, trong đó chú trọng hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, thúc đẩy liên kết viện - trường - doanh nghiệp, tạo điều kiện để các kết quả nghiên cứu khoa học trở thành tài sản có thể giao dịch, định giá và khai thác hiệu quả trên thị trường.

Cùng với việc mở rộng phạm vi bảo hộ, dự thảo Luật cũng sửa đổi các quy định nhằm ngăn chặn hành vi lạm dụng độc quyền sở hữu trí tuệ, bảo đảm cạnh tranh lành mạnh và phù hợp với pháp luật dân sự cũng như các cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia.

Quang cảnh phiên họp của Quốc hội chiều 27/10. Ảnh: Phạm Thắng

Bên cạnh đó, chức năng quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ cũng được hoàn thiện, bao gồm việc nâng cao nhận thức cộng đồng, tăng cường năng lực thực thi và phát triển nguồn nhân lực chuyên sâu trong lĩnh vực SHTT.

Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, Luật Sở hữu trí tuệ (sửa đổi) lần này không chỉ hướng đến bảo vệ quyền của người sáng tạo, mà còn mở đường cho việc khai thác, thương mại hóa và tạo giá trị kinh tế từ tài sản trí tuệ - yếu tố đang trở thành động lực tăng trưởng mới trong thời kỳ chuyển đổi số và phát triển kinh tế tri thức.

Văn Hùng

Nguồn DNSG : https://doanhnhansaigon.vn/hoan-thien-khung-phap-ly-bao-ho-tai-san-ao-va-tri-tue-nhan-tao-327992.html