Hollywood chi hàng triệu USD thay mặt diễn viên vẫn giả

8 giờ trướcBài gốc

Chi hàng triệu USD để thay mặt diễn viên bằng AI

Chiều 4/8, phim điện ảnh Chốt đơn chính thức ra mắt truyền thông sau gần hai tháng trì hoãn, liên quan đến bê bối nữ chính Thùy Tiên bị bắt để điều tra về hành viLừa dối khách hàng.

Về cách xử lý nhân vật Hoàng Linh, nữ giám đốc công ty kinh doanh livestream, do Thùy Tiên thủ vai, đạo diễn Bảo Nhân và Nam Cito xác nhận sử dụng công nghệ xử lý hình ảnh AI để tạo ra nhân vật mới, kết hợp với giọng lồng tiếng của diễn viên Huỳnh Bảo Ngọc.

Nhân vật Hoàng Linh sau khi được sửa bằng AI.

Tuy vậy, có thể thông cảm với đoàn phim Chốt đơn trong trường hợp này vì đây là lần đầu phim Việt áp dụng công nghệ AI để thay thế diễn viên.

Ngay cả ở nơi điện ảnh phát triển nhất thế giới là Hollywood, dùng công nghệ để thay thế diễn viên mới bắt đầu đưa vào thử nghiệm vào giữa thập niên 2010. Đến nay vẫn chưa thể gọi là phổ biến, dù đang ngày một phát triển.

Các công nghệ thường được Hollywood sử dụng là CGI (công nghệ bộ phỏng hình ảnh bằng máy tính), AI, deepfake… Chủ yếu là để tái tạo, làm trẻ hóa hoặc thay thế hoàn toàn diễn viên trong phim điện ảnh hoặc truyền hình.

Phương pháp này được áp dụng trong các tình huống như diễn viên đột ngột qua đời, diễn viên quá già để đóng vai trẻ hoặc diễn viên có lý do không thể quay lại phim trường (vướng lịch trình hay hạn chế về mặt sức khỏe…).

Trong quá trình quay Fast & Furious 7 (2015), tài từ Paul Walker không may qua đời trong vụ tai nạn xe cộ. Phần lớn cảnh chưa quay được hoàn thành nhờ em trai tài tử quá cố, Cody Walker, đóng thế và ghép mặt bằng CGI.

Đội ngũ sản xuất Rogue One: A Star Wars Story (2016) cũng chọn cách tái tạo gương mặt của Peter Cushing (đã mất) và làm trẻ hóa Carrie Fisher bằng CGI.

Năm 2021, sao gạo cội Bruce Willis được ghi nhận là trường hợp đầu tiên cho phép công ty dùng hình ảnh số hóa của ông để quay quảng cáo. Ông không thể hoàn thành công việc vì bệnh tật.

Paul Walker được "phục sinh" bằng CGI.

Chi phí thay mặt bằng CGI truyền thống không hề rẻ, ước tính tiêu tốn hàng triệu USD. Đoàn phim Rogue One được cho là chi 5-10 triệu USD để tái tạo Peter Cushing (đóng vai Grand Moff Tarkin) trong một số phân đoạn ngắn.

Sau năm 2020, công nghệ AI/deepfake hiện đại hơn và chi phí thấp hơn CGI, nhưng vẫn không hề rẻ.

Khi thực hiện The Mandalorian (2020), Disney vốn dùng CGI để trẻ hóa nhân vật Luke Skywalker do Mark Hamill đóng nhưng bị chê giả. Sau đó, hãng thuê chuyên gia deepfake trên YouTube (Shamook) dùng AI tái tạo mặt. Chi phí lên đến hàng trăm nghìn USD cho mỗi cảnh ngắn.

Indiana Jones and the Dial of Destiny (2023) dùng AI để làm trẻ hóa Harrison Ford trong cảnh mở đầu khoảng 25 phút. Chi phí riêng cho phần này được ước tính hơn 10 triệu USD.

Trong giai đoạn đầu, những phim như Rogue One hay The Irishman (2019)… bị chê vì dùng công nghệ thay mặt. Khán giả nhận xét mặt nhân vật như tượng sáp, thiếu cảm xúc vi mô trên mặt và không tự nhiên hay ăn khớp với cơ thể.

Trường hợp của Paul Walker cũng dễ bị nhận ra là giả, nhưng được khán giả thông cảm vì yếu tố ngoài ý muốn.

Tuy nhiên, càng về sau, công nghệ được cải thiện dần. The Mandalorian và Indiana Jones 5 đều nhận được lời khen. Màn trẻ hóa của Harrison Ford còn gây bất ngờ vì quá mượt.

Trường hợp hiếm ở Hollywood

Việc diễn viên bị thay vai do vướng bê bối không hiếm ở Hollywood. Đa số đều lựa chọn phương án cắt vai (do vướng cáo buộc quấy rối tình dục, Kevin Spacey bị thay bằng Christopher Plummer trong All the Money in the World năm 2017) hoặc giảm thời lượng xuất hiện (Armie Hammer do dính cáo buộc lạm dụng, bạo hành tình dục).

Trường hợp hiếm hoi áp dụng công nghệ xử lý hình ảnh để loại bỏ diễn viên tai tiếng là Army of the dead (2021).

Ban đầu, nam diễn viên Chris D'Elia được chọn đảm nhận vai phi công Peters, thành viên đội cướp xác sống. Tuy nhiên, vào giữa năm 2020, khi phim đã quay xong và đang chỉnh sửa hậu kỳ, ngôi sao Whitney bị hàng loạt phụ nữ trẻ tuổi (có cả vị thành niên) tố cáo có loạt hành vi tình dục sai trái như gạ gẫm trẻ vị thành niên, gửi tin nhắn/hình ảnh nhạy cảm qua mạng xã hội, còn dùng danh tiếng để thao túng và kiểm soát cảm xúc phụ nữ.

Chris D'Elia bác bỏ các cáo buộc nhưng thừa nhận nghiện tình dục. Sau đó, nam diễn viên hài sinh năm 1980 bị hủy nhiều hợp đồng, đuổi khỏi các dự án phim và quảng cáo.

Đạo diễn Army of the dead, Zack Snyder, và Netflix cũng quyết định xóa toàn bộ hình ảnh của Chris D'Elia khỏi phim, đồng thời thuê nữ diễn viên hài Tig Notaro thay thế.

Nữ diễn viên Tig Notaro thay thế Chris D'Elia (trái) bằng cách sử dụng CGI. Ảnh: FilmMagic/Netflix.

Do giãn cách COVID-19 và giới hạn ngân sách, hầu hết cảnh quay của Tig Notaro thực hiện một mình trên phông xanh. Bạn diễn duy nhất tiếp xúc với cô là Ana De La Reguera (vai nữ thợ máy Maria Cruz), nhưng cũng chỉ có hai cảnh đóng chung.

Đội hậu kỳ dùng CGI để ghép mặt và dáng của Notaro vào các cảnh quay gốc, rồi kết hợp với cảnh diễn viên khác quay trước đó để tạo cảm giác liền mạch.

Dù vẫn có những cảnh hơi giả, phim vẫn được đánh giá cao về mặt kỹ thuật. Nhiều cảnh ghép hình thể, ghép mặt, thay đổi ánh sáng và góc quay khiến người xem tưởng như Notaro tương tác thật với bạn diễn.

Trong chương trình The Late Show With Stephen Colbert năm 2021, Notaro tiết lộ: "Tôi chưa bao giờ gặp Dave Bautista (nam chính Scott Ward) trong đời".

Trong cuộc phỏng vấn với Vanity Fair vào cùng năm, đạo diễn Zack Snyder và vợ, nhà sản xuất Deborah Snyder, chia sẻ loại bỏ D'Elia là quyết định khá dễ dàng, vì họ không muốn một diễn viên có hành vi tồi tệ như vậy xuất hiện trong phim của mình.

Tuy nhiên, theo cặp vợ chồng nổi tiếng, đó là lựa chọn "đắt đỏ". Họ không tiết lộ con số cụ thể, chỉ đưa ra mức giá chung chung là "vài triệu USD".

“Tôi phải nói rằng Netflix đã làm đúng. Họ nói đúng, làm đúng", Deborah nhấn mạnh.

Dù chất lượng nội dung chỉ được đánh giá ở mức trung bình - khá (68% trên Rottentomatoes), Army of the dead đạt được thành tích tốt về thương mại và truyền thông.

Theo Netflix công bố, trong 4 tuần đầu, tác phẩm về xác sống (zombie) đạt 72 triệu lượt xem toàn cầu. Vào thời điểm đó, nó là một trong những phim ăn khách nhất của nền tảng phát sóng trực tuyến (top 10 toàn cầu năm 2021), thậm chí lọt vào danh sách 10 phim nổi tiếng mọi thời đại của "gã khổng lồ" này trong một thời gian ngắn.

Army of the dead còn thu về 1 triệu USD trong tuần chiếu rạp đầu tiên (Netflix chiếu thử giới hạn tại một số rạp ở Mỹ khoảng 1 tuần trước khi phát trực tuyến). Con số này không đáng kể với những phim điện ảnh khác, nhưng đây là doanh thu phòng vé cao nhất từng có của phim gốc Netflix tại thời điểm đó.