Hôn mê sâu vì túi phình não vỡ, cách nhận biết sớm căn bệnh này

2 giờ trướcBài gốc

Phình động mạch não là vấn đề khá thường gặp. Căn bệnh này rất nguy hiểm, dễ gây xuất huyết dưới nhện dẫn đến nguy cơ tử vong cao. Rất nhiều trường hợp, bệnh không gây ra triệu chứng rõ ràng nên thường không được phát hiện. Bệnh nhân chỉ được tình cờ phát hiện khi thăm khám sức khỏe hoặc phát hiện khi đã xảy ra triệu chứng vỡ phình.

Đau đầu đột ngột, nhanh chóng rơi vào hôn mê sâu do túi phình mạch não vỡ

Nội dung

Đau đầu đột ngột, nhanh chóng rơi vào hôn mê sâu do túi phình mạch não vỡ

Sự nguy hiểm của vỡ phình động mạch não

Dấu hiệu nhận biết phình động mạch não

Bệnh nhân 52 tuổi bị hôn mê sâu vì túi phình mạch não vỡ, nguy cơ tử vong cao vừa được các bác sĩ Bệnh viện đa khoa Thủ Đức (TP.HCM) kịp thời cứu sống.

Trước đó khoảng 30 phút trước khi nhập viện, bệnh nhân xuất hiện cơn đau đầu và đột ngột tăng lên dữ dội, đau như bị "búa bổ", sau đó bệnh nhân nhanh chóng rơi vào trạng thái lơ mơ.

Bệnh nhân được đưa đến khoa Cấp cứu. Thang điểm tri giác Glasgow (chỉ số hôn mê) ban đầu chỉ đạt khoảng 9 điểm. Điều đáng báo động là tri giác tiếp tục xấu đi nhanh chóng, tụt xuống còn khoảng 7 điểm, đẩy bệnh nhân vào nguy cơ suy hô hấp và tổn thương não thứ phát rất cao.

Ngay lập tức các bác sĩ đã kiểm tra và kết quả chụp CT sọ não khẩn cấp đã xác nhận bệnh nhân bị xuất huyết dưới nhện lan tỏa. Máu đã chảy lan rộng quanh đa giác Willis, lan đến bể trước cầu - cuống, bể trên yên, các rãnh não hai bán cầu và cả não thất IV.

Bệnh nhân được đặt nội khí quản ngay lập tức để bảo vệ đường thở. Tiếp theo là chỉ định chụp CT mạch máu não khẩn cấp để xác định chính xác nguồn gốc xuất huyết. Hình ảnh mạch máu cho thấy có một túi phình động mạch cảnh trong trái đã vỡ, kích thước 5,3 x 2,9mm, nằm tại vị trí cuối động mạch cảnh trong.

Sau cuộc hội chẩn liên chuyên khoa gấp rút, các bác sĩ quyết định thực hiện phương pháp can thiệp nội mạch - nút túi phình bằng coils. Sau 4 ngày hôn mê, điều kỳ diệu đã xuất hiện: bệnh nhân dần tỉnh táo, tiếp xúc tốt, tự thở trở lại và các chỉ số huyết động đã ổn định. Bệnh nhân được rút nội khí quản và chuyển lên Khoa Nội Thần kinh để tiếp tục theo dõi và phục hồi chức năng.

Triệu chứng điển hình của chảy máu dưới nhện do vỡ phình mạch não thường thấy là đau đầu.

Sự nguy hiểm của vỡ phình động mạch não

Phình động mạch não là vấn đề khá thường gặp. Căn bệnh này rất nguy hiểm, dễ gây xuất huyết dưới nhện dẫn đến nguy cơ tử vong cao. Vị trí túi phình thường hình thành tại các điểm phân chia các động mạch nội sọ - nơi khả năng chịu đựng áp lực huyết động yếu hơn các vị trí khác. Nguy cơ phình động mạch não tăng lên ở những người có tiền sử gia đình có phình động mạch não, hoặc ở một số bệnh nhân rối loạn mô liên kết (ví dụ: hội chứng Ehlers-Danlos) và người mắc thận đa nang. Các yếu tố làm tăng nguy cơ vỡ phình mạch não gồm: Tăng huyết áp, hút thuốc lá, lạm dụng rượu, sử dụng thuốc cường giao cảm...

Tỷ lệ xuất huyết dưới nhện do vỡ phình mạch não khác nhau ở các nước, tính trung bình khoảng 14,5:100000 người. Chảy máu dưới nhện do vỡ phình mạch nhiều hơn ở phụ nữ và độ tuổi hay gặp nhất khoảng 50 tuổi. Khi phình mạch não vỡ, đó là một thảm họa thực sự. Tỷ lệ tử vong khi vỡ phình mạch được báo cáo lên tới 25-50%.

Dấu hiệu nhận biết phình động mạch não

Khi có phình động mạch não có thể một trong hai tình huống sau:

Phình mạch chưa vỡ: Có thể không có biểu hiện triệu chứng và gây chèn ép có dấu hiệu thần kinh khu trú (sụp mi, liệt nửa người, giảm thị lực...), có thể biểu hiện nhồi máu (do di chuyển cục huyết khối trong túi phình)…; Các phình mạch chưa vỡ thì nguy cơ vỡ hàng năm tăng cao theo kích thước túi phình (túi phình càng lớn, nguy cơ vỡ càng cao).
Phình mạch đã vỡ: Gây chảy máu dưới nhện.

Triệu chứng điển hình của chảy máu dưới nhện do vỡ phình mạch não thường thấy là đau đầu. Cơn đau khởi phát đột ngột, dữ dội và nhanh chóng đạt đến mức tối đa (thường gọi là đau đầu sét đánh).

Khoảng 10 - 40% bệnh nhân xuất hiện cơn đau đầu cảnh báo. Dấu hiệu "dọa vỡ phình mạch", thường xảy ra trong vòng 2-8 tuần trước khi vỡ phình mạch thực sự. Thời điểm vỡ túi phình có thể xảy ra ngay cả khi đang sinh hoạt bình thường.

Các triệu chứng khác thường gặp là buồn nôn, nôn, gáy cứng, sợ ánh sáng, dấu hiệu thần kinh khu trú và mất ý thức trong thời gian ngắn. Sự suy giảm ý thức từ lú lẫn đến hôn mê là yếu tố quyết định đến tiên lượng bệnh. Chảy máu dưới nhện chỉ chiếm khoảng 1% trong số các bệnh nhân đau đầu được đánh giá ở phòng cấp cứu, thường bị bỏ qua với các chẩn đoán đau nửa đầu hoặc các loại đau đầu khác. Tỷ lệ tử vong ở những bệnh nhân này tăng gấp 4 lần so với bệnh nhân được chẩn đoán và điều trị chính xác từ sớm. Do vậy bệnh sử chi tiết có thể hữu ích để chẩn đoán sớm và cứu mạng bệnh nhân trong một số trường hợp.

Tóm lại: Túi phình mạch máu não là một bệnh lý về mạch máu ở não. Khi chưa bị vỡ, túi phình mạch não có thể không ảnh hưởng quá nhiều đến sức khỏe người bệnh. Tuy nhiên, bạn sẽ không thể biết được khi nào nó vỡ và nếu bị vỡ sẽ đe dọa tính mạng. Do đó, cần thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ. Nếu bản thân hoặc người nhà xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ, hãy đến bệnh viện ngay lập tức. Điều trị chảy máu dưới nhện do vỡ phình mạch não và theo dõi nên được thực hiện bởi các Trung tâm chăm sóc đặc biệt về thần kinh - hồi sức.

BS Nguyễn Văn Tuấn

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/honmesauvituiphinhnaovocachnhanbietsomcanbenhnay-16925120411340132.htm