Kê đơn thuốc ngoại trú lên đến 90 ngày: Liệu y tế cơ sở có bị thiếu thuốc?

Kê đơn thuốc ngoại trú lên đến 90 ngày: Liệu y tế cơ sở có bị thiếu thuốc?
4 giờ trướcBài gốc
Thông tư 26/2025/TT-BYT vừa được Bộ Y tế ban hành có một quy định khiến các bệnh nhân cảm thấy phấn khởi, đó là việc cho phép bác sĩ kê đơn thuốc ngoại trú cho bệnh nhân lên đến 90 ngày thay vì chỉ tối đa 30 ngày như trước đây.
Tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh nhân và giảm tải cho bệnh viện
Lý giải về điều này, TS-BS Vương Ánh Dương, Phó cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết việc ban hành quy định cho phép kê đơn tối đa đến 90 ngày trong điều trị ngoại trú là kết quả của quá trình nghiên cứu, tổng hợp từ thực tiễn điều trị lâu dài, nhất là sau giai đoạn đại dịch COVID-19.
Ảnh minh họa
Trong thời gian đó, nhiều cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trên cả nước đã phản ánh và đề xuất Bộ Y tế xem xét cho phép kê đơn dài ngày đối với một số bệnh mạn tính, nhằm giảm tần suất người bệnh phải quay lại bệnh viện, đồng thời đảm bảo điều trị liên tục, hiệu quả và an toàn.
Bên cạnh đó, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng đã có ý kiến đề nghị xem xét điều chỉnh quy định này để phù hợp hơn với nhu cầu thực tiễn, cũng như giảm chi phí và thủ tục cho người bệnh.
Theo Thông tư số 52/2017/TT-BYT, số lượng thuốc được kê đơn tối đa là 30 ngày, nếu không có hướng dẫn cụ thể khác trong các tài liệu chuyên môn. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều phác đồ điều trị, hoặc tài liệu như hướng dẫn chẩn đoán, điều trị, dược thư quốc gia hoặc tờ hướng dẫn sử dụng thuốc không quy định rõ về số ngày sử dụng thuốc. Điều này khiến người kê đơn không có căn cứ chuyên môn để kê thuốc dài ngày, ngay cả trong các trường hợp người bệnh có nhu cầu và phù hợp về lâm sàng.
Với Thông tư số 26/2025/TT-BYT, Bộ Y tế đã ban hành danh mục bệnh, nhóm bệnh được phép kê đơn thuốc ngoại trú lên đến 90 ngày, trong trường hợp các tài liệu chuyên môn không nêu rõ thời gian sử dụng thuốc.
Danh mục này chủ yếu gồm các bệnh mạn tính như: tăng huyết áp, đái tháo đường, hen phế quản, loét dạ dày tá tràng, và một số bệnh huyết học đặc thù như Thalassemia, thiếu máu tan máu bẩm sinh và mắc phải - những bệnh lý cần điều trị kéo dài tại các bệnh viện chuyên khoa tuyến trên.
“Quy định này là bước điều chỉnh kịp thời, phù hợp với xu thế gia tăng bệnh mạn tính hiện nay, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho người bệnh, đặc biệt là người dân ở vùng sâu vùng xa, miền núi, hải đảo - nơi việc tiếp cận dịch vụ y tế chuyên sâu còn gặp nhiều khó khăn”, ông Dương nhấn mạnh.
Nói về việc trước đây, mỗi tháng bệnh nhân phải đến bệnh viện để lấy đơn thuốc dù bệnh đã ổn định, ông Dương cho rằng điều này gây ra nhiều phiền toái, và gánh nặng không nhỏ cho người bệnh và gia đình.
“Người bệnh phải mất thời gian đi lại, thậm chí phải nghỉ làm, nghỉ học. Với những người sống xa trung tâm, chi phí đi lại có khi còn cao hơn cả chi phí thuốc men. Không chỉ vậy, việc quá tải bệnh viện cũng gia tăng do người bệnh phải quay lại thường xuyên dù không cần can thiệp y tế mới”, ông Dương chia sẻ.
Các đơn vị y tế cơ sở liệu có bị thiếu thuốc?
Với việc kê đơn thuốc ngoại trú dài ngày như trên, ông Dương thừa nhận sẽ gây khó khăn cho các cơ sở y tế, nhất là ở những cơ sở y tế vùng sâu vùng xa vì không đủ lượng thuốc. Ngoài ra, một số loại thuốc chuyên khoa có thể chưa phổ biến, hoặc thiếu tại địa phương ở một số thời điểm nhất định.
Tuy nhiên việc kê đơn thuốc ngoại trú cho bệnh nhân lên đến 90 ngày không phải áp dụng đại trà, mà bác sĩ phải đánh giá đầy đủ tình trạng lâm sàng, tiên lượng ổn định mới được kê đơn kéo dài.
Trong danh mục bệnh áp dụng kê đơn 90 ngày chủ yếu là các bệnh mạn tính phổ biến, với nhiều biệt dược, hoạt chất thay thế tương đương nhau. Các bệnh hiếm, phức tạp như ung thư, hay bệnh huyết học, đặc biệt... vẫn chủ yếu điều trị tại tuyến trung ương, nên không gây áp lực quá lớn cho tuyến dưới.
“Chúng tôi cũng khuyến khích các đơn vị chủ động rà soát, dự trù cơ số thuốc hợp lý theo thực tế kê đơn, nhằm đảm bảo người bệnh được cấp phát đầy đủ, không bị gián đoạn trong điều trị”, ông Dương nói.
Theo vị lãnh đạo Cục Quản lý khám chữa bệnh, trước khi ban hành quy định kê đơn thuốc dài ngày, Bộ Y tế đã cùng các hội đồng chuyên môn, các bệnh viện tuyến cuối và đơn vị liên quan phân tích kỹ các mặt lợi hại của chính sách.
“Chúng tôi cũng đã lấy ý kiến góp ý bằng văn bản và thông qua nhiều hội nghị, hội thảo để xây dựng danh mục bệnh phù hợp. Các bệnh viện đầu ngành được giao đề xuất bệnh, nhóm bệnh cần áp dụng kê đơn dài ngày cũng phải cân nhắc kỹ nguy cơ và lợi ích cụ thể theo từng trường hợp”, ông Dương cho biết.
Ngoài ra, Bộ Y tế đã đưa ra một số rủi ro cần kiểm soát như: người bệnh không bảo đảm điều kiện bảo quản thuốc; không được theo dõi sát tác dụng không mong muốn; bệnh tiến triển cần điều chỉnh phác đồ nhưng chưa kịp đánh giá lại; hoặc người bệnh mất, không sử dụng hết thuốc gây lãng phí… Những yếu tố này đã được tính đến trong quá trình xây dựng chính sách.
Có thể nói, Thông tư số 26/2025/TT-BYT quy định kê đơn tối đa 90 ngày có ý nghĩa rất lớn trên nhiều khía cạnh. Đối với hệ thống y tế, giảm tần suất người bệnh quay lại khám giúp giảm tải đáng kể cho các cơ sở y tế, nhất là các bệnh viện tuyến tỉnh, tuyến trung ương - nơi đang đảm nhiệm điều trị nhiều ca bệnh mạn tính phức tạp.
Với người bệnh, đây là thay đổi có tính nhân văn và thực tiễn sâu sắc, giúp họ tiết kiệm thời gian, công sức, chi phí đi lại, đồng thời đảm bảo điều trị được liên tục, không bị gián đoạn.
Hồ Quang
Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/ke-don-thuoc-ngoai-tru-len-den-90-ngay-lieu-y-te-co-so-co-bi-thieu-thuoc-234555.html