Kế hoạch 20 điểm của ông Trump về Gaza: Hamas sẽ đồng ý được mấy điểm?

5 giờ trướcBài gốc

Họp báo chung tại Nhà Trắng cùng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ngày 29-9, Tồng thống Mỹ Donald Trump đã công bố kế hoạch hòa bình 20 điểm đối với Dải Gaza, theo đài CNN. Về phía Israel, Thủ tướng Netanyahu đã đồng ý kế hoạch này. Điều giới quan sát đang chờ đợi là phản ứng của Hamas – nhóm vũ trang đang quản lý Gaza và đang chiến đấu với lực lượng Israel ở dải đất này.

Các nội dung chính trong kế hoạch 20 điểm mà ông Trump đề xuất

Kế hoạch 20 điểm kêu gọi lệnh ngừng bắn chấm dứt ngay lập tức mọi hành động thù địch. Trong vòng 72 giờ, Hamas sẽ thả tất cả các con tin mà họ vẫn đang giam giữ, dù còn sống hay đã chết. Hamas vẫn đang giam giữ 48 con tin Israel — 20 người trong số đó được tin là còn sống. Đổi lại, Israel sẽ trả tự do cho 250 người Palestine đang thụ án chung thân trong các nhà tù của mình, cũng như 1.700 người bị giam giữ tại Gaza kể từ khi chiến tranh bắt đầu, bao gồm tất cả phụ nữ và trẻ em. Israel cũng sẽ trao trả 15 thi thể người Palestine cho mỗi thi thể con tin được trao trả.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) chào đón Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tại Nhà Trắng ở Washington DC (Mỹ), ngày 29-9. Ảnh: EPA/Shutterstock

Israel sẽ rút quân sau khi Hamas giải giáp và lực lượng an ninh quốc tế được triển khai để lấp đầy các khu vực mà lực lượng Israel rời đi. Israel sẽ duy trì “sự hiện diện trong phạm vi an ninh” – một cụm từ mà theo giới quan sát có thể có nghĩa là Israel sẽ duy trì một vùng đệm bên trong Gaza.

Hamas sẽ không còn tham gia quản lý Gaza. Toàn bộ cơ sở hạ tầng quân sự của Hamas — bao gồm cả đường hầm — sẽ bị tháo dỡ. Những thành viên cam kết sống hòa bình sẽ được ân xá. Những thành viên muốn rời khỏi Gaza sẽ được phép.

Lực lượng an ninh quốc tế sẽ đảm bảo Hamas giải giáp vũ khí và duy trì trật tự. Lực lượng này cũng sẽ huấn luyện cảnh sát Palestine để tiếp quản việc thực thi pháp luật. Ai Cập, nước trung gian hòa giải, cho biết họ sẽ huấn luyện hàng nghìn cảnh sát Palestine để triển khai đến Gaza.

Viện trợ nhân đạo được phép đổ vào Gaza với số lượng lớn và sẽ do "các tổ chức quốc tế trung lập" - bao gồm Liên Hợp Quốc và Hội Trăng lưỡi liềm đỏ - điều hành. Chưa rõ liệu Quỹ Nhân đạo Gaza - hệ thống phân phối thực phẩm thay thế được Israel và Mỹ hậu thuẫn - có tham gia hay không.

Người dân Palestine sẽ không bị trục xuất khỏi Gaza và sẽ có một nỗ lực quốc tế nhằm tái thiết dải đất.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trong cuộc họp báo chung tại Nhà Trắng ngày 29-9. Ảnh: CNP/Shutterstock

Chính quyền lâm thời của các nhà kỹ trị và phi chính trị tạm thời của Palestine sẽ điều hành công việc hàng ngày ở Gaza. Chính quyền này sẽ được "Hội đồng Hòa bình" giám sát. Hội đồng này cũng sẽ giám sát việc tài trợ cho tái thiết Gaza. Trong lúc chính quyền lâm thời điều hành Gaza, Chính quyền Palestine sẽ tiến hành cải cách để cuối cùng có thể tiếp quản quyền quản lý Gaza.

Kế hoạch chỉ đề cập sơ lược vấn đề nhà nước. Nếu Chính quyền Palestine cải cách đầy đủ và quá trình tái thiết Gaza được tiến triển, "cuối cùng các điều kiện có thể được thiết lập cho một con đường đáng tin cậy dẫn đến quyền tự quyết và nhà nước của Palestine”.

Chờ phản ứng từ Hamas

Qatar và Ai Cập đã chia sẻ bản kế hoạch 20 điểm với Hamas. Phía Hamas cho biết sẽ xem xét "một cách thiện chí" và sau đó sẽ phản hồi. Theo hãng tin Reuters, rõ ràng Hamas là yếu tố then chốt quyết định liệu kế hoạch hòa bình của ông Trump có thực hiện được hay không.

Tại cuộc họp báo, trong khi ông Netanyahu cảnh báo hậu quả nghiêm trọng nếu Hamas từ chối thì ông Trump lạc quan sẽ có câu trả lời tích cực từ Hamas. Dù thế tính khả thi của kế hoạch đang được đặt câu hỏi.

Giới quan sát đánh giá rằng thực chất kế hoạch 20 điểm buộc Hamas phải đầu hàng, phải giải giáp vũ khí để đổi lấy việc chấm dứt chiến sự ở Gaza, viện trợ cho người dân, lời hứa tái thiết dải đất – những điều mà họ cho là không chắc chắn.

Các tay súng Hamas tại sự kiện bàn giao con tin Israel cho Hội Chữ thập đỏ, ở Nuseirat, trung tâm Gaza, ngày 22-2. Ảnh: Ali Hassan/ Flash90/TIMES OF ISRAEL

Khả năng lớn Hamas sẽ không đồng ý với điều khoản phải giải giáp vũ khí. Thời gian qua, Hamas liên tục từ chối giải giáp vũ khí, nói rằng họ có quyền phản kháng cho đến khi sự chiếm đóng của Israel đối với đất đai của người Palestine chấm dứt, theo Reuters.

Hamas khả năng cũng sẽ không đồng ý điều khoản cho phép Israel duy trì “sự hiện diện trong phạm vi an ninh” như ghi trong kế hoạch 20 điểm. Hamas đã nói rõ sẽ không thả tất cả các con tin trừ khi nhận được "tuyên bố rõ ràng" rằng chiến tranh sẽ kết thúc và Israel sẽ rời khỏi Gaza hoàn toàn.

Hamas từng nêu rõ quan điểm rằng sẽ không thể ký kết bất cứ điều gì không bao gồm quyền tự quyết của người Palestine. Điều này không có trong bản kế hoạch 20 điểm. Từ bản kế hoạch có thể nhìn thấy, trong tương lai gần, Gaza sẽ vẫn nằm dưới sự giám hộ của quốc tế và bị lực lượng Israel bao vây. Khả năng Nhà nước Palestine được thành lập vẫn mơ hồ.

Trả lời phỏng vấn từ kênh truyền hình Al Jazeera của Qatar, lãnh đạo cấp cao của Hamas Muhammad Mardawi nhận xét rằng kế hoạch hòa bình ở Gaza do ông Trump đề xuất "nghiêng về quan điểm của Israel".

“Những gì được nêu tại cuộc họp báo [về kế hoạch chấm dứt chiến tranh] nghiêng về quan điểm của Israel; nó gần với những gì Netanyahu nhấn mạnh để tiếp tục chiến tranh” – theo ông Mardawi.

Jihad Hồi giáo - nhóm vũ trang Palestine chiến đấu cùng Hamas ở Gaza phản ứng mạnh rằng kế hoạch của ông Trump là "một công thức cho sự xâm lược liên tục chống lại người dân Palestine".

"Thông qua việc này, Israel đang cố gắng - thông qua Mỹ - áp đặt những gì mà họ không thể đạt được thông qua chiến tranh" – nhóm Jihad Hồi giáo chỉ trích.

Nhiều người dân ở Gaza hoài nghi về kế hoạch này, coi đó là một thủ đoạn để Hamas thả con tin mà không thể chấm dứt chiến tranh.

Hơn 66.000 người Gaza thiệt mạng trong 2 năm xung đột

CNN dẫn số liệu từ Bộ Y tế Palestine cho thấy hơn 66.000 người Palestine đã thiệt mạng kể từ khi chiến tranh bắt đầu ngày 8-10-2023, bao gồm hơn 17.000 trẻ em. Trong vụ tấn công châm ngòi cho cuộc xung đột vào ngày 7-10-2023, Hamas và các nhóm chiến binh khác đã giết hại khoảng 1.200 người ở Israel và bắt cóc hơn 250 người khác.

Trong gần 2 năm xung đột, Israel và Hamas có hai lệnh ngừng bắn ở Gaza. Lệnh ngừng bắn đầu tiên có hiệu lực vào tháng 11-2023, nhưng chỉ kéo dài một tuần. Trong thời gian đó, 105 con tin đã được thả khỏi Gaza, để đổi lấy hàng chục tù nhân Palestine.

Lệnh ngừng bắn thứ hai được ký kết vào tháng 1-2025, ngay trước khi ông Trump trở lại Nhà Trắng. Trong hơn tám tuần - giai đoạn đầu tiên của lệnh ngừng bắn - Hamas thả 33 con tin, trong khi Israel thả khoảng 50 tù nhân Palestine cho mỗi người Israel được thả.

Theo kế hoạch giai đoạn hai, Israel được cho là sẽ đồng ý ngừng bắn vĩnh viễn. Tuy nhiên, Israel đã tiếp tục tấn công vào ngày 18-3. Lệnh ngừng bắn bị phá vỡ, các cuộc đàm phán bị chệch hướng. Lý do của Israel là họ làm vậy để gây áp lực buộc Hamas thả các con tin còn lại.

THIÊN ÂN

Nguồn PLO : https://plo.vn/ke-hoach-20-diem-cua-ong-trump-ve-gaza-hamas-se-dong-y-duoc-may-diem-post873043.html