Người bất ngờ nổi lên từ kế hoạch lớn của Tổng thống Mỹ Trump với Trung Đông

2 giờ trướcBài gốc

Cựu Thủ tướng Anh Tony Blair khi dự sự kiện ở Dubai năm 2023. (Ảnh: AP)

Ngày 29/9, ông Trump cho biết sẽ giám sát một chính quyền chuyển tiếp tại Dải Gaza, với tư cách người đứng đầu một cơ quan mới mang tên Hội đồng Hòa bình mà ông Blair cũng sẽ tham gia.

Ông cho biết, "các nhà lãnh đạo thế giới Ả-rập” đã đề nghị ông làm chủ tịch hội đồng này.

"Hôm nay là một ngày lịch sử vì hòa bình. Hãy gọi đó là hòa bình vĩnh cửu ở Trung Đông", ông Trump phát biểu trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tại Nhà Trắng, để công bố kế hoạch 20 điểm về chấm dứt cuộc chiến ở Dải Gaza và tái thiết vùng đất này.

Tám quốc gia Ả-rập và vùng Vịnh, bao gồm Ai Cập, Jordan, UAE và Thổ Nhĩ Kỳ, ủng hộ kế hoạch này, tuyên bố "hoan nghênh vai trò của Tổng thống Mỹ Trump và những nỗ lực chân thành của ông nhằm chấm dứt xung đột ở Dải Gaza".

Các nước khẳng định “sẵn sàng hợp tác tích cực và xây dựng với Mỹ và các bên liên quan để hoàn tất thỏa thuận và đảm bảo thực hiện thỏa thuận".

Các tài liệu do Nhà Trắng công bố nêu chi tiết vai trò của Tổng thống Trump và cựu Thủ tướng Blair.

Kế hoạch nêu rõ: "Dải Gaza sẽ được quản lý dưới sự điều hành tạm thời của một ủy ban Palestine phi chính trị, theo đường lối kỹ trị, chịu trách nhiệm điều hành hằng ngày các dịch vụ công và đô thị cho người dân Gaza".

Đối với cựu Thủ tướng Blair, Trung Đông là một trong những chương nhất quán nhất trong sự nghiệp bận rộn của ông sau khi rời Phố Downing.

Trong suốt 8 năm, ông đảm nhiệm vị trí đặc phái viên của Bộ Tứ - nhóm ngoại giao bao gồm Mỹ, Liên Hợp Quốc, Liên minh châu Âu và Nga. Họ đã cố gắng làm trung gian cho một giải pháp hòa bình giữa Israel và Palestine, nhưng không mấy thành công.

Ông Blair được bổ nhiệm vị trí này ngay sau khi ông từ chức thủ tướng năm 2007. Quyết định gây chia rẽ ngay từ đầu, vì ông là người ủng hộ cuộc chiến tranh của chính quyền Tổng thống Mỹ George W. Bush ở Iraq, và mối quan hệ thân thiết của ông với Israel khiến nhiều người Palestine không tin tưởng.

Ông cũng có quan hệ thân thiết với Thái tử Ả-rập Xê-út Mohammed bin Salman, kể cả trong giai đoạn nhà lãnh đạo thực tế của vương quốc chịu nhiều chỉ trích vì vụ sát hại nhà báo Jamal Khashoggi.

Ông Blair khen ngợi kế hoạch của Tổng thống Trump là "táo bạo và thông minh", cho rằng kế hoạch này sẽ giúp chấm dứt giao tranh, đảm bảo an ninh tuyệt đối và lâu dài cho Israel và giải thoát tất cả các con tin.

Các xe tăng Israel đứng ở biên giới với Dải Gaza, nơi bị tàn phá nặng nề sau nhiều tháng chiến tranh. (Ảnh: Reuters)

Người Palestine chỉ có vai trò thứ yếu

Theo kế hoạch, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) sẽ rút khỏi Dải Gaza, và Hamas sẽ trả tự do cho các con tin còn lại.

Một cơ quan quản lý Dải Gaza thời hậu chiến, có khả năng do ông Blair đứng đầu, sẽ gạt bỏ các nhân vật chính trị chủ chốt của Palestine, đồng thời trao cho chủ tịch cơ quan này quyền hạn đáng kể trong hầu hết vấn đề then chốt.

Việc quản lý và tái thiết Dải Gaza thời hậu chiến sẽ do các quan chức quốc tế quyết định, trong khi người Palestine chỉ đóng vai trò thứ yếu. Chính quyền Gaza cũng sẽ tách khỏi Chính quyền Palestine ở Bờ Tây.

Không có nhân vật Palestine nào được nhắc đến tên trong tài liệu mà chỉ có những người nước ngoài sẽ đóng vai trò nổi bật, như tỷ phú người Ai Cập Naguib Sawiris, nhà đầu tư Marc Rowan – Tổng giám đốc điều hành quỹ đầu tư Apollo Global Management; David Friedman - cựu cố vấn cấp cao của đại sứ Mỹ tại Israel.

Ông Ghazi Hamad, một thành viên của bộ chính trị Hamas, nói trong cuộc trả lời phỏng vấn CNN gần đây rằng nhóm này chưa sẵn sàng trả tự do cho tất cả 48 con tin còn lại, cũng như không chấp nhận giải giáp vũ khí như yêu cầu của Israel. Ông cho rằng cuộc tấn công của Israel vào Qatar nhằm ám sát ông và các nhà đàm phán Hamas khác cho thấy ông Netanyahu không nghiêm túc về hòa bình. Ông cũng bày tỏ ngờ vực với ông Trump.

"Kế hoạch này đầy rẫy những cạm bẫy, những cạm bẫy khổng lồ có thể làm suy yếu ngay cả việc thực hiện nó. Vấn đề lớn nhất là Israel sẽ làm gì sau khi trả lại tù nhân hoặc con tin? Liệu ông Netanyahu có tái kích hoạt chiến tranh không? Có gì đảm bảo rằng ông ta sẽ không làm điều đó", ông Mustafa Barghouti, đồng sáng lập Sáng kiến Quốc gia Palestine, nói với CNN.

Bình Giang

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/nguoi-bat-ngo-noi-len-tu-ke-hoach-lon-cua-tong-thong-my-trump-voi-trung-dong-post1782608.tpo