Khát vọng hỏa xa - Bài 6: Cần nguồn nhân lực khổng lồ làm đường sắt tốc độ cao

4 giờ trướcBài gốc

Công tác đào tạo lái tàu. Ảnh minh họa

Kết hợp đào tạo trong và ngoài nước với 4 cấp trình độ, 5 chủ thể

Theo đơn vị tư vấn dự án, dự án ĐSTĐC sẽ tạo ra việc làm cho khoảng 120.000 - 160.000 công nhân và kỹ sư trong giai đoạn xây dựng; khoảng 14.000 việc làm cho công nhân và kỹ sư giai đoạn vận hành. Trong số đó, cần đào tạo mới nguồn nhân lực để quản lý, khai thác vận hành dự án. Còn theo tính toán cụ thể của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, quá trình khai thác cần 8,98 người/km ĐSTĐC nên tổng số nhân lực cần khoảng 13.880 người. Viện Chiến lược và Phát triển GTVT cũng ước tính trong quá trình triển khai xây dựng ĐSTĐC trục Bắc - Nam khi cao điểm cần khoảng 200.000 - 250.000 nhân sự (700 - 900 người quản lý dự án, 1.100 - 1.300 nhân sự tư vấn, 180.000 - 240.000 nhân sự khối thi công xây lắp).

Để chuẩn bị nguồn nhân sự khổng lồ kể trên cho dự án ĐSTĐC, tại phiên họp thứ 3 của Ban Chỉ đạo Xây dựng, thực hiện Đề án chủ trương đầu tư ĐSTĐC trên trục Bắc - Nam và các dự án đường sắt quan trọng quốc gia tổ chức gần cuối tháng 12/2024, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà giao Bộ GTVT đánh giá toàn bộ nhu cầu, trình độ nguồn nhân lực cần đào tạo, đào tạo lại... để triển khai dự án, cũng như phát triển ngành công nghiệp đường sắt. Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp thực hiện đặt hàng của Chính phủ về đào tạo nhân lực dựa vào các trường đại học trong nước, hợp tác quốc tế đối với những đối tác công nghệ được lựa chọn.

Về phía Bộ GTVT, Bộ trưởng Trần Hồng Minh đã chỉ đạo Cục Đường sắt Việt Nam và các cơ quan, đơn vị tăng cường công tác mở rộng hợp tác, trao đổi kinh nghiệm, hỗ trợ bồi dưỡng nghiệp vụ, đào tạo nguồn nhân lực, chuyển giao công nghệ mới trong lĩnh vực GTVT đường sắt. Hiện Bộ GTVT đang giao các cơ quan, đơn vị chức năng xây dựng, hoàn thiện Đề án phát triển nguồn nhân lực đường sắt, trong đó có ĐSTĐC.

"Đối với ĐSTĐC, đề xuất chương trình đào tạo nguồn nhân lực theo 3 loại hình đào tạo (trong nước, nước ngoài, kết hợp đào tạo trong và ngoài nước) với 4 cấp trình độ (công nhân kỹ thuật, kỹ sư, thạc sĩ, tiến sĩ) và cho 5 chủ thể (cơ quan quản lý nhà nước, đơn vị vận hành khai thác, cơ sở đào tạo, cơ sở nghiên cứu và đơn vị quản lý dự án). Các nhóm đối tượng đào tạo, gồm: Quản lý dự án, vận hành khai thác; nhân sự của cơ quan quản lý nhà nước; nâng cao trình độ đội ngũ giảng viên, cấp học bổng cho các học viên chuyên ngành đặc thù (luyện kim, cơ khí chế tạo, điện tử - viễn thông, tự động hóa, trí tuệ nhân tạo...)", theo đề xuất của Bộ GTVT.

Về nội dung trên, theo Hội đồng thẩm định nhà nước về dự án cần tiếp tục có sự rà soát, cập nhật, đánh giá chi tiết trong bước nghiên cứu khả thi dự án, từ đó có cơ sở để huy động tối đa nguồn nhân lực, triển khai sớm chương trình đào tạo phục vụ dự án và phát triển công nghiệp đường sắt.

Dự án ĐSTĐC cần lượng lớn nguồn nhân lực. Ảnh minh họa

Nhiều cơ sở đào tạo, doanh nghiệp chủ động nhập cuộc

Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết, tới đây sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ GTVT để tính toán, xác định nhu cầu nguồn nhân lực theo định hướng lựa chọn công nghệ theo hướng "càng chi tiết càng tốt". Tiếp đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ có kế hoạch triển khai, phân bổ cụ thể đến từng trường đại học, phương án hợp tác đào tạo quốc tế để tạo nguồn nhân lực cho ĐSTĐC.

Theo tìm hiểu của PV Tạp chí GTVT, trước nhu cầu nguồn nhân lực lớn để tham gia triển khai và quản lý, khai thác ĐSTĐC, gần đây, một số cơ sở đào tạo đại học và doanh nghiệp trong nước đã chủ động lên kế hoạch chương trình đào tạo. Có thể kể đến như Trường Đại học GTVT TP. Hồ Chí Minh thỏa thuận hợp tác với đối tác nước ngoài về phát triển trung tâm đào tạo tích hợp ĐSTĐC và đường sắt đô thị; Tập đoàn Đèo Cả đặt hàng đào tạo cho nhân sự của doanh nghiệp và đối tác về chuyên ngành Xây dựng đường sắt, Kỹ thuật điều khiển tự động đường sắt.

Lãnh đạo Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR, đơn vị tiếp nhận dự án) cho biết, công tác vận hành ĐSTĐC có 4 lĩnh vực chính gồm: Kỹ thuật xây dựng ĐSTĐC; Cơ khí ĐSTĐC; Kỹ thuật điều khiển tự động và Thông tin tín hiệu ĐSTĐC. Hiện VNR đang tập trung đào tạo nhân lực cho các lĩnh vực trên, trong đó cử cán bộ có kinh nghiệm về xây dựng và quản lý đường sắt đi đào tạo trong nước và nước ngoài như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản... để có thể tiếp nhận chuyển giao công nghệ và phục vụ cho việc vận hành, khai thác tuyến ĐSTĐC trong tương lai.

"Trong đề án tái cơ cấu VNR và các bước sắp tới, VNR đưa ra lộ trình để nâng cấp Trường Cao đẳng Đường sắt thành Học viện Đường sắt để đáp ứng yêu cầu đào tạo nhân lực ngày càng cao, đáp ứng cho ngành Đường sắt, đường sắt đô thị, đặc biệt là sẵn sàng cho vận hành ĐSTĐC trong tương lai", theo VNR.

Đề cập vấn đề trên, chuyên gia Nguyễn Ân cho rằng, đào tạo nguồn nhân lực cho ĐSTĐC là đào tạo có mục tiêu; mục tiêu, nội dung đào tạo căn cứ theo công nghệ cụ thể của dự án. "Bước nghiên cứu khả thi dự án sẽ xác định rõ công nghệ cụ thể của dự án và từ đó xác định rõ được mục tiêu đào tạo. Công tác tổ chức đào tạo được điều hành từ Bộ Giáo dục và Đào tạo nhưng nên tập trung đầu tư, đào tạo tại các trường đại học GTVT. Về nguyên lý, ĐSTĐC cũng tương tự như đường sắt đô thị, vì vậy có thể tận dụng các tuyến đường sắt đô thị hiện có để phục vụ công tác đào tạo cho dự án ĐSTĐC Bắc - Nam", ông Ân nói.

Lộc Huy - Tùng Minh

Nguồn GTVT : https://tapchigiaothong.vn/khat-vong-hoa-xa-bai-6-can-nguon-nhan-luc-khong-lo-lam-duong-sat-toc-do-cao-183250116103623866.htm