Khởi sắc ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số Đông Nam tỉnh Lâm Đồng

5 giờ trướcBài gốc

Đồng bào DTTS xã Bắc Bình, Lâm Đồng thu hoạch lúa. Ảnh: N.Lân

Phát triển kinh tế nông nghiệp theo hướng toàn diện, bền vững

Khu vực phía Đông Nam tỉnh Lâm Đồng có 34 DTTS với hơn 104.000 nhân khẩu. Trong đó, đông nhất là đồng bào Chăm, Raglai, K'ho…

Xã La Dạ, tỉnh Lâm Đồng là một trong số địa phương thuần đồng bào DTTS, cơ sở vật chất cũng như kinh tế - xã hội còn gặp nhiều khó khăn. Bám sát tình hình thực tế địa phương, Đảng ủy xã luôn xác định hướng đi then chốt là phát triển nông nghiệp bền vững gắn với sản xuất hàng hóa tập trung.

Bí thư Đảng ủy xã - Nguyễn Minh Phương cho biết: "Chúng tôi chú trọng tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật cho bà con, khuyến khích trồng các loại cây có giá trị kinh tế cao như: sầu riêng, cao su, măng cụt, cà phê… Nhờ vậy, năng suất và chất lượng nông sản ngày càng được nâng lên, giúp tăng thu nhập cho đồng bào".

Cùng với đó, phong trào "Chung sức, chung lòng xây dựng nông thôn mới" được người dân hưởng ứng mạnh mẽ. Các tuyến đường bê tông, xi măng được hoàn thiện theo phương châm "Nhà nước hỗ trợ, Nhân dân làm", mở ra cơ hội thuận lợi cho giao thương hàng hóa. Đời sống văn hóa, tinh thần của người dân ngày càng phong phú, hệ thống chính trị được củng cố vững chắc, an ninh trật tự được giữ vững.

Thu hoạch mủ cao su ở xã La Dạ, Lâm Đồng. Ảnh: N.Lân

Định hướng trong giai đoạn tới, xã La Dạ sẽ tiếp tục vận động bà con chuyên canh lúa nước, cà phê, sầu riêng, bơ cùng các loại cây ăn quả có giá trị; đồng thời, phát triển chăn nuôi bò, heo, dê gắn với chuyển giao khoa học, kỹ thuật. Chính quyền khuyến khích nhân rộng các mô hình hiệu quả, sản xuất theo chuỗi giá trị, ứng dụng công nghệ cao, qua đó tạo nền tảng vững chắc để đồng bào DTTS vươn lên làm giàu.

Nếu La Dạ khởi sắc từ nông nghiệp thì xã Bắc Bình lại là một bức tranh phát triển đa dạng hơn.

Được thành lập trên cơ sở sáp nhập nhiều đơn vị hành chính, xã Bắc Bình hiện có hơn 51.000 người, trong đó có hơn 19.000 người dân tộc Chăm (chiếm hơn 37% dân số toàn xã). Bí thư Đảng ủy xã Bắc Bình Nguyễn Quốc Thắng cho biết: Nhờ sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp trên, những năm qua, xã Bắc Bình đã từng bước vượt khó, đạt nhiều thành tựu trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Đặc biệt, xã chú trọng hỗ trợ đồng bào DTTS ứng dụng tiến bộ kỹ thuật trong trồng lúa, thanh long, rau màu… Các hợp tác xã nông nghiệp duy trì hoạt động hiệu quả, giúp người dân có thêm điều kiện phát triển sản xuất.

Điểm nổi bật của Bắc Bình là sự gắn kết giữa phát triển kinh tế và gìn giữ văn hóa truyền thống. Nghề làm gốm của người Chăm vốn được UNESCO ghi danh vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp năm 2023 đang được bảo tồn, phát huy theo hướng bền vững. Làng nghề bánh tráng truyền thống cũng được cải tiến kỹ thuật, sử dụng lò điện thay cho lò trấu, vừa nâng cao năng suất, vừa bảo đảm vệ sinh môi trường.

Đồng bào Chăm xã Bắc Bình, Lâm Đồng sản xuất lúa theo mô hình giảm phát thải nhà kính và cánh đồng không dấu chân. Ảnh: N. Lân

Cùng với đó, xã Bắc Bình còn phát triển mạnh thương mại, dịch vụ. Trên địa bàn có 51 doanh nghiệp, hơn 400 hộ kinh doanh, cùng 3 khu chợ trung tâm - nơi giao lưu, trao đổi hàng hóa nhộn nhịp. Đây là nền tảng để Bắc Bình trở thành trung tâm kinh tế - xã hội quan trọng của khu vực Đông Nam tỉnh.

Bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa gắn với phát triển du lịch

Theo đại diện lãnh đạo Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Lâm Đồng, những năm qua, các xã thuần đồng bào DTTS khu vực Đông Nam tỉnh được Trung ương, tỉnh tập trung nguồn lực đầu tư đồng bộ các thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở. Nhờ đó, hiện 100% xã vùng đồng bào DTTS đều có nhà văn hóa, 100% thôn, bản có nhà sinh hoạt cộng đồng và duy trì đội văn nghệ quần chúng. Các hoạt động văn hóa truyền thống, lễ hội, nghề thủ công của đồng bào được giữ gìn, bảo tồn và gắn với phát triển du lịch, nhất là trong cộng đồng người Chăm.

Hiện nay, Bảo tàng Bình Thuận và Trung tâm Trưng bày văn hóa Chăm tỉnh đang lưu giữ nhiều hiện vật, cổ vật quý hiếm gồm nhiều chủng loại và chất liệu khác nhau của các DTTS trong tỉnh. Bộ sưu tập di sản văn hóa Hoàng tộc Chăm được lưu giữ tại gia đình hậu duệ của vương triều Chăm ở xã Hồng Thái với nhiều di vật, cổ vật. Toàn khu vực hiện có 4 di tích quốc gia và 4 di tích cấp tỉnh gắn với đồng bào DTTS, trong đó nhiều công trình đã được tôn tạo, chống xuống cấp.

Người Chăm mang lễ vật dâng cúng lễ Rija Nagar. Ảnh: TL

Bên cạnh đó, một số hoạt động văn hóa truyền thống của đồng bào, nhất là đồng bào Chăm được triển khai kết hợp với phát triển du lịch tại địa phương. Chính quyền địa phương thường xuyên tổ chức giới thiệu các sản phẩm thổ cẩm, gốm của đồng bào Chăm tại các khu du lịch, tổ chức trưng bày, giới thiệu các vật thể văn hóa trong các lễ hội...

Đặc biệt, tỉnh Lâm Đồng đã và đang triển khai đề án "Bảo tồn, phát huy Lễ hội Katê của người Chăm phục vụ phát triển du lịch địa phương"; đồng thời phối hợp với tỉnh bạn xây dựng hồ sơ khoa học "Nghệ thuật làm gốm truyền thống của người Chăm" để UNESCO đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp.

Giáo dục vùng cao ngày càng khởi sắc

Giáo dục - đào tạo được xác định là một trong những lĩnh vực ưu tiên trong vùng. Hiện, khu vực Đông Nam tỉnh Lâm Đồng có 4 trường Phổ thông dân tộc nội trú. Hệ thống trường lớp vùng đồng bào DTTS ngày càng khang trang, hướng đến đạt chuẩn quốc gia.

Nhờ sự đầu tư đồng bộ, chất lượng dạy và học được nâng lên, tỷ lệ học sinh bỏ học giảm đáng kể. Tỷ lệ huy động trẻ em đến trường tăng cao: Mầm non đạt 99,86%, Tiểu học 99,5%, Trung học cơ sở 92,91% và Trung học phổ thông 61,17%. 100% xã vùng đồng bào DTTS đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi và phổ cập Trung học cơ sở.

Chất lượng dạy và học trong các trường Phổ thông dân tộc nội trú, khu vực Đông Nam tỉnh Lâm Đồng, ngày càng được nâng lên. Ảnh: TL

Song song với dạy và học tiếng Việt, các trường còn duy trì dạy tiếng Chăm từ 2 - 4 tiết/tuần cho tất cả các khối lớp tiểu học. Ngoài ra, 49 trường có học sinh DTTS được tăng cường tiếng Việt, đạt tỷ lệ 100% theo chỉ tiêu đề án Tăng cường tiếng Việt. Công tác đào tạo nghề, cử tuyển học sinh DTTS cũng được thực hiện thường xuyên.

Hằng năm, khu vực phối hợp với các trường cao đẳng, đại học tổ chức tuyển sinh nghề và cử tuyển theo Nghị định 141, tạo điều kiện cho con em đồng bào DTTS có cơ hội học tập, nâng cao trình độ, đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực trong thời kỳ mới.

Dù trước mắt còn nhiều thách thức, song những kết quả đạt được trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, giáo dục đã khẳng định sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với đồng bào DTTS và miền núi ở khu vực Đông Nam tỉnh. Đồng thời, cũng là tiền đề quan trọng để vùng đồng bào DTTS phía Đông Nam Lâm Đồng tiếp tục đổi thay, vững bước trên con đường phát triển toàn diện, bền vững.

Hạ Diên

Nguồn Phụ Nữ VN : https://phunuvietnam.vn/khoi-sac-o-vung-dong-bao-dan-toc-thieu-so-dong-nam-tinh-lam-dong-20250901234852.htm