Tôi đã từng dành cả hàng tiếng đồng hồ ngắm nhìn Dinh Độc Lập, công trình kiến trúc hoành tráng nhưng thanh nhẹ, và kể cả so với kiến trúc hiện đại đương thời thì Dinh Độc Lập cũng rất "sang".
Dinh có đủ không gian làm việc rộng với các lầu và tầng hầm, tích hợp đủ các phòng chức năng. Dinh tọa lạc ở vị trí phối cảnh xanh và nơi gò cao cao, ở vị trí trung tâm Sài Gòn.
… Nhưng đấy chỉ mới một nốt thăng hoa trong sự nghiệp của KTS Ngô Viết Thụ, còn đó những công trình thăng hoa.
Chợ Đà Lạt là ví dụ khác, và một số công trình kiến trúc tôn giáo như nhà thờ đạo công giáo ở Huế. Nhắc đến tên tuổi Ngô Viết Thụ là chạm đến rất nhiều giá trị kiến trúc ghi dấu ấn của đất nước.
Cơ duyên, tôi lại được ngắm: Việt Nam Quốc Tự ở số 244 đường 3/2, Phường 12, Quận 10, Tp.HCM.
Việt Nam Quốc tự nhìn từ trên cao. Nguồn ảnh: St
Ở trung tâm thành phố, từ xa xa đã thấy tháp cao vút của ngôi chùa, điểm nhấn của công trình Phật giáo là đây! Tháp nhiều tầng nối kết thon dần, và ở vị trí không quá xa chính điện. Chính điện ngự trên lầu trong khối kết cấu kiên cố với tầng hầm bên dưới, liền kề khối nhà làm việc ở phía sau, nơi có cổng thứ hai chính diện - nơi đặt Văn phòng Ban Trị sự Phật giáo Tp.HCM.
Có thể nhận ra nét chung trong kiến trúc của KTS Ngô Viết Thụ, đó là các công trình từ chợ, tòa nhà hành chính, công trình tôn giáo, ông luôn nhấn nhá ý tưởng và thực hiện thi công tầng hầm để phát triển không gian sử dụng một cách tối đa.
Việt Nam Quốc Tự - một công trình nổi tiếng của Phật giáo bắt đầu thi công ngay sau pháp nạn 1963 bởi hậu thuẫn của chính phủ đương thời trên diện tích đất rộng bao gồm khu vực Kỳ Hòa, Nhà hát Hòa Bình… ngày nay. Quá trình thi công không hanh thông, chỉ có một phần bản vẽ được thực hiện, dừng, rồi tái khởi động, bây giờ khi khối chính điện, nhà làm việc đã hoàn thiện, nhưng đấy chỉ mới một phần của bản vẽ ban đầu của KTS Ngô Viết Thụ. Một phần thôi, nhưng trang nghiêm, đẹp lung linh, góp phần tạo nên diện mạo thành phố.
Việt Nam Quốc Tự ngày nay là nơi diễn ra nhiều sự kiện phật sự, Hội trường lớn bên dưới chính điện với sức chứa hàng trăm người. Khối văn phòng làm việc, bộ máy chuyên môn của Ban Trị sự Phật giáo Tp.HCM duy trì quản lý điều hành trong trang nghiêm thanh tịnh.
Trung tâm chính để sinh hoạt đạo tràng, thời khóa tu học, thời kinh ở chính điện trên cao. Tiếng chuông từ Việt Nam Quốc Tự vang xa.
Vãn cảnh Việt Nam Quốc Tự, chiêm bái và lễ Phật, nghĩ về dấu ấn tài năng của KTS Ngô Viết Thụ.
Tác giả: Nguyễn Thành Công